Çarşamba akşamı yayımlanan Fed tutanaklarında üyelerin Mayıs ayındaki toplantıda 50 bp’lik artışı uygun görmeleri ve daha da önemlisi aylık 95 milyar dolarlık hızlı bir bilanço küçültümünün hedeflendiği anlaşıldı. Bu doğrultuda tutanaklara göre şu an için gündemde 9 trilyon dolara ulaşan bilançoda bu yıl için 1 trilyon dolarlık bir daraltma planı söz konusu. Tutanaklar sonrasında borsalar sert geri çekilirken dolar endeksi ve ABD tahvil getirileri de yükselişine devam etti. Fiyatlamalardan da anlaşılacağı üzere tutanaklar sonrasında piyasalar çok şahin bir Fed’in geldiğine artık daha da fazla ikna olmuş durumda.
Dolar endeksi tutanaklar sonrası yükselişine devam etti. Özellikle dün tutanaklar sonrası şahin Fed üyesi Bullard’ın faiz oranının yıl sonuna kadar 300 bp daha artırılması gerektiğini söylemesiyle dolar endeksi bugün son iki yılın zirvesi 100,03’e kadar yükselerek güçlü ve psikolojik direnç 100 sınırını aştı. Bir diğer deyişle yatırımcıların şahin Fed’e ikna olmaları ile dolar endeksini güçlendirmeye devam ediyor ve edecek. Öte yandan bu hafta Çin’den gelen düşük PMI verileri sonrasında Çin ekonomisindeki yavaşlama sinyallerinin emtia fiyatlarını geriletmesi de dolar endeksine güç veren bir diğer önemli unsur oldu. Daha öncede söylediğim gibi dolar endeksindeki yükselişi asıl belirleyici unsurun piyasanın şahin Fed’e ikna olup olmayacakları idi. Şimdilik bu koşul yerine getirildiğine göre dolar endeksinde kısa vadede yükseliş bizi bekliyor denebilir.
Öte yandan dün yayımlanan ECB tutanaklarında ise piyasa beklenenden daha şahin bir ECB ile karşılaştı. ECB yetkilileri dünkü tutanaklarda stagflasyon riskini göz ardı ederek yakında daha yüksek faiz oranları olabileceği uyarısında bulundular. Fakat buna rağmen euro/dolar paritesindeki dünkü düşüş bize şunu anlatıyor: Her ne kadar ECB şu an için enflasyonu önceliklendirip faiz artışına gidebileceğine işaret ediyor olsa da piyasaya göre ECB var olan stagflasyon riski yani düşük büyüme riski nedeniyle bu yıl faiz artışı yapamayacak, bu nedenle dünkü şahin tutanaklara rağmen euro/dolar paritesi geriledi. Yani sizin anlayacağınız şahin ECB euroyu var olan stagflasyon riski nedeniyle bir türlü destekleyemiyor. Elbette paritenin tek gerileme sebebi bu değil, dolar endeksindeki güçlenmenin yanı sıra Fransa seçimlerinin de euroyu baskıladığı aşikar.
Paritede 1,083 kritik destek konumunda iken 1,093 ise direnç. Eğer mevcut seviyede konsodilasyonu sağlayabilirse 1.09’a yükseliş görülebilir. Aksi halde 1,085 altı fiyatlamalarda 1,06 destek seviyesi sonrası düşüşler hız kazanabilir. Euro/dolarda önümüzdeki günlerde düşüş hayli olası görünüyor. Özellikle de dolar endeksinin 100 kritik direnci üzeri fiyatlamaları euro üzerindeki baskıyı daha da artırabilir.
Brent petrol tarafına baktığımızda ise bugün bir miktar toparlanma çabası olsa da son iki haftalık aşağı yönlü eğilimini sürdürdüğü söylenebilir.
Peki petrol fiyatları son günlerde neden düşüyor?
Bu düşüşün 3 nedeni olduğu söylenebilir. İlki geçtiğimiz haftalarda başlayan Çin’de artan koronavirüs vakaları sonucunda karantinaların başlamış olması. Çin’de artan karantinalarla talep ve üretim azalacağından bunun petrol talebini de önemli ölücüde azaltacağı bekleniyor. Üstelik bu hafta Çin’den gelen PMI verilerinin de Çin’de ekonominin yavaşladığına işaret etmesi petrol fiyatlarını düşüren bir diğer etmen oldu.
İkinci neden dün Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) yükselen petrol fiyatlarını kontrol altına almak için stratejik rezervlerinden 120 milyon varil ham petrol ve petrol ürünleri sürme kararı aldı. IEA, üye ülkeler tarafından altı aylık sürede piyasaya sürülmesi taahhüt edilen petrol miktarının 120 milyon varile ulaştığını açıkladı. Bunun yarısı ABD geri kalanı ise diğer ülkeler tarafından sağlanacak.
Petrol fiyatlarındaki düşüşün üçüncü nedeni ise Fed tutanakları sonrası güçlenen dolar ve riskten kaçınma eğiliminin emtialar da ve haliyle petrol fiyatları üzerinde yarattığı aşağı yönlü baskı.
Petrol fiyatlarındaki son günlerdeki düşüş yeni bir tartışmayı da gündeme getirmiş görünüyor. Kimilerine göre bu gelişmelerle petrol fiyatlarında düşüş hızlanacak, kimilerine göre ise düşüş geçici ve yükseliş yeniden kapıda. Bu konuda şu tespitle başlamak isterim; savaşla gelen haber akışları petrol fiyatları üzerinde etkili olmaya devam edecektir. Olumsuz (olumlu) gelen haberler elbette ki fiyatları yükseltecektir (düşürecektir). Piyasaya sunulan stratejik rezervlerin ise kısa süreliğine bir rahatlık sağlayacağı beklenebilir. Ayrıca şimdilik savaş dışında Çin’deki karantinaların da fiyatlar üzerinde kilit bir öneme sahip olduğu söylenebilir. Son not olarak ufukta ihtimal çok düşük olsa da AB’nin Rus petrolüne yönelik atacağı adımlar ve haber akışları da oldukça kritik olacaktır.
Bu noktada petrol piyasasının sıkı olmaya devam ettiği söylenebilir. Petrolde güçlü yükseliş için yeni haberlere ihtiyaç olduğu kesin. Şimdilik daha fazla bir düşüşten ziyade fiyatlardaki zayıflığın uzun süreli olmasını bekleyebiliriz.
Brent petrolde fiyatların 100 doların altında seyretmesi aşağı yönlü baskıyı daha da artıracaktır. Fakat genel beklentiye göre 100 doların altında aşağı yönlü iniş trendinin gerçekleşmesi çok olası görünmüyor. 81 dolar seviyesi bu noktada kritik destek konumunda, bu seviye altına sarkmalar düşüşü hızlandırabilir.
