İsviçre Merkez Bankası (SNB), oluşmakta olan büyük bir bulaşıyı engellemek için büyük çaba sarf etti.
Credit Suisse (NYSE:CS), son beş yıldaki bir dizi kötü karar ve skandala rağmen, 'Küresel Sistemik Öneme Sahip Banka' olarak kabul edilen ilk 30 banka arasında yer alıyordu. Önceki sekiz gün içinde, bankanın hisseleri değerinin %75'ini kaybetmiş ve sonunda İsviçre hükümetinin desteklediği bir anlaşmayla rakip UBS (SIX:UBSG) tarafından devralma teklifiyle karşı karşıya kalmıştı.
Bu bilgiler ışığında, Credit Suisse'in 'kurtarılması' bankacılığın mevcut durumu hakkında bize ne söylüyor?
Credit Suisse UBS Oluyor
Pazar günü Credit Suisse, UBS bankası ile birleşmesine ilişkin bir basın açıklaması yayımladı. 2008'deki Büyük Finansal Kriz'in ardından doğan Finansal İstikrar Kurulu'na (FSB) göre UBS de küresel sistemik öneme sahip bir banka (G-SIB) olarak belirlenmiştir.
Hem Credit Suisse, hem de UBS, çok uluslu yatırım bankaları olarak İsviçre merkezlidir. Credit Suisse ile UBS arasındaki birleşme, aşağıdaki koşullar altında 2023 yılı sonuna kadar tamamlandığında UBS hayatta kalan kurum olarak kalacaktır:
- Credit Suisse hissedarları her 22.48 Credit Suisse hissesi karşılığında 1 UBS hissesi alacak.
- İsviçre'nin merkez bankası, yeniden yapılandırma sırasında Credit Suisse'e ekstra likidite erişimi sağlayacak.
- UBS yeni liderleri atarken ve bankanın operasyonlarını UBS çatısı altında birleştirirken Credit Suisse personeli istihdam edilmeye devam edecek.
Birleşme, Credit Suisse yönetim kurulunun 1 milyar dolarlık teklifi reddetmesinin ardından UBS'in Credit Suisse'i satın alma teklifini 3,25 milyar dolara yükseltmesiyle harekete geçti. Cuma günü Credit Suisse'in kapanış fiyatı 1.86 CHF (1 CHF = 1,0732 dolar) idi. Dolayısıyla, UBS'in teklifini hisse başına 0,25'ten 0,50'ye yükseltmesine rağmen, CS satın alma işlemi ciddi bir iskontoyla gerçekleşti.
Buna göre, CS hissedarları sadece birkaç gün önce 1,86 CHF değerindeki CS hissesi karşılığında 0,76 CHF değerinde UBS hissesi alarak önemli bir zarara uğrayacaklar. Credit Suisse Yönetim Kurulu Başkanı Axel P. Lehmann, UBS-Credit Suisse birleşmesini en iyi sonuç olarak değerlendirdi:
"Son dönemde yaşanan olağanüstü ve benzeri görülmemiş koşullar göz önüne alındığında, açıklanan birleşme mevcut en iyi sonucu temsil etmektedir."
Gerçekten de Credit Suisse'in UBS ile birleşmesi, daha önce benzeri görülmemiş birçok olay sonucunda yaşandı. 167 yıllık bankanın sona ermesi hafta sonu alelacele gerçekleşti ve bu da tüketici güveni için iyiye işaret değil.
Credit Suisse'in Kurtarılması
Pazar günü ayrıca İsviçre Merkez Bankası, UBS'in Credit Suisse'i devralmasını kolaylaştırmak için 100 milyar CHF (108 milyar dolar) tutarında bir kaynak sağlayacağına dair bir basın açıklaması yayımladı. Merkez bankası "her iki bankanın da SNB'nin mevcut imkanlarına sınırsız erişimi olduğunu" belirtti.
100 milyar CHF likidite yardımı kredisini federal bir temerrüt garantisi de destekliyor. Borçlunun yükümlülüklerini geri ödeyememesi halinde SNB, devlet tahvilleri ve diğer borç senetlerini satmayı taahhüt ediyor.
Bu, 2008 Büyük Finansal Krizi'nden bu yana yapılan bu tarz ilk müdahale.
Tipik olarak, bu tür federal temerrüt garantilerinin bankacılık sistemine olan tüketici güvenini artıracağı varsayılır. Sorun şu ki SNB 2022 yılında 132.5 milyar CHF (143 milyar dolar) zarar ettiğini bildirdi. Bu, merkez bankasının 116 yıllık tarihindeki en derin kayıp ve 131,5 milyar CHF ile neredeyse tamamı döviz pozisyonlarından geliyor.
Kaynak: Trading View
Fed 2022'de faiz oranlarını artırmaya başladığında, Dolar Endeksi (DXY) yükselmeye devam ederken CS hissesi düşüş yaşadı.
Uluslararası Ödemeler Bankası'nın (BIS) "Bankaların risk almayı içeren birçok faaliyeti vardır, ancak bir bankanın döviz işlemlerinde olduğu kadar hızlı bir şekilde büyük zararlara maruz kalabileceği çok az faaliyet vardır" şeklinde açıkça uyardığı göz önüne alındığında, bu tür bir kayıp pek şaşırtıcı değil.
Bir yıl öncesine kıyasla, 2021'de SNB döviz pozisyonlarından 25,7 milyar CHF kâr etmişti.
SNB'nin sallanan mali zeminine ek olarak, UBS-Credit Suisse birleşmesi için 100 milyar CHF'ye kadar kredi sağlarken, yasaların da değiştirilmesi gerekiyordu. Normal şartlar altında UBS hissedarlarının birleşme için oy kullanması gerekiyordu ki bu durum Pazartesi gününden önce devre dışı bırakılmıştı.
"Daha önce hiç böyle önlemler alındığını görmemiştim; bu da durumun ne kadar kötü olduğunu gösteriyor."
Vincent Kaufmann, İsviçre emeklilik fonlarını temsil eden Ethos Foundation'ın CEO'su.
İsviçre hükümetinin ani yasa değişikliği, UBS-Credit Suisse birleşmesini türünün tek örneği haline getiriyor.
Credit Suisse'in Çöküşü Kehanetlerle Dolu
Geçtiğimiz Kasım ayında Credit Suisse, 88,3 milyar dolarlık bir bankaya hücumun ardından 4. çeyrekte 1.6 milyar dolar zarar tahmininde bulundu. Banka 2022 yılında, sadece 4. çeyrekte 111 milyar CHF olmak üzere 160 milyar CHF (173 milyar dolar) mevduat çıkışına maruz kalmıştı.
2022'nin sonundan başlayarak, soldan sağa, Credit Suisse toplam varlık büyüklüğünü 2020'ye kıyasla -%35 oranında küçülttü. Kaynak: Credit Suisse
CS'nin mevduat çekme işlemlerinin 2020'den bu yana artması tesadüf değildi. O yılın başlarında CS CEO'su Tidjane Thiam, bir casusluk skandalının kamuoyunun gündemine gelmesinin ardından istifa etmek zorunda kaldı. Thiam'ın rakip UBS'e geçmesinin ardından banka, CS'nin eski varlık yönetimi başkanı Iqbal Khan'ı gözetlemeleri için özel dedektifler tuttu.
Casusluk skandalı, özel müfettişlerden birinin intiharıyla sonuçlandı.
Thomas Gottstein Şubat 2020'de CS'nin başına geçtikten sonra Temmuz 2022'ye kadar görevde kaldı. Ertesi ay CS, on yıl öncesine ait Bulgar mafyasına ait varlıkları kara para aklamaktan suçlu bulundu. Ceza 2,1 milyon dolar gibi küçük bir rakam olsa da CS, bu tür cezai işlemlere karışan ilk büyük İsviçre bankası oldu.
Ancak, CS'nin gerekli özeni göstermemesi çok daha zarar vericiydi. Nisan 2021'de banka, "Bill Hwang'ın" Archegos Capital'inin entrikalarının ardından kendisini 4,7 milyar dolarlık bir borcun içinde buldu. Credit Suisse, kültürel çürümeyle dolu bir banka olarak kamuoyu algısını şekillendirmeyi başardı.
Bu makale ilk olarak The Tokenist'te yayımlanmıştır. Finans ve teknolojideki en büyük trendlerin haftalık analizi için The Tokenist'in ücretsiz bülteni Five Minute Finance'e göz atın.
***
Açıklama: Ne yazar Tim Fries, ne de bu web sitesi, The Tokenist, finansal tavsiye sağlamaz. Lütfen finansal kararlar almadan önce web sitesi politikamıza başvurun.