2020 yılı emtia piyasaları için tartışmasız çok ilginç bir yıl oldu. Covid-19 önlemleri piyasada milyonlarca varil petrol talebinin düşmesine neden oldu. Bu yüzden tarihte ilk kez WTI petrolde negatif fiyatlama dahi gördük. Fiyatlar ne kadar normalleşmiş gibi görünse de petrolün iki yönlü riskler arasında kaldığını görüyoruz.
Petrol Arzı ve Talebi 
2014 yılında günlük birkaç milyon varil talep düşüşünden dolayı sert bir ayı piyasasıyla karşı karşıya kalmıştık. Şubattan itibaren Covid-19 açıkça talepte büyük bir düşüşe neden oldu. Gördüğünüz grafik 2020 boyunca petrol arzı ve talebini gösteriyor. 2020’nin 1. Çeyreğinde 15 milyon varil günlük arz fazlası görünürken 2. Çeyreği 6-7 milyon varil günlük arz fazlasına geriledi. OPEC+’ın petroldeki arz kesintileri petrol arz ve talebinin dengelenmesini sağladı. 3. çeyrekte arz fazlası 6 milyon varile kadar geriledi. Petrol stokları ise 2 milyar varil seviyelerinde. 2020 sonuna kadar OPEC+ kesintilerinin devam etmesiyle stoklardan 800 milyon varil tüketilecek ve 2021 yılına 1.2 milyar stok ile girilmesi bekleniyor.
Petrol Sermaye Harcaması 
Covid-19’un bir sonucu olarak şirketlerin sermaye harcamaları sert şekilde düştü. Petrol sermaye harcamalarının düşmesi petrol arzında uzun vadeli bir düşüşe neden olması bekleniyor.
Grafik 2020 yılında şirket bazında petrol ve gaz şirketlerinin sermaye harcamalarını ve bütçe kesintilerini göstermektedir. Genel olarak şirketlerin büyük çoğunluğu yatırımlarını %20-%60 oranın düşürdü. Sermaye harcamalarının hızlı bir şekilde toparlanması beklenmiyor. Bunun nedeni arz kesintilerinin yıl sonuna kadar devam etmesi beklenmesine rağmen petrol fiyatlarının hala covid öncesine göre $20 aşağıda bulunması. Şirketlerin sermaye harcamalarını artırması uzun yıllar sürecektir.
Petrol Depolama
Ayrıca, 2020’den sonra depolarda 1.2 milyar varil petrol kalması bekleniyor tabi bu stoklar bir anda piyasaya salınmayacaktır. Petrol depolama maliyetleri ABD’de 0,4 $/ varil seviyesindedir. Tüccarlar için orta vadeli fiyatların iyileşmesi için bu depolama maliyetleri kabul edilebilir seviyededir. Tüccarlar uzun vadeli arz kıtlığının devam etmesini beklediği sürece petrolü depolamaya devam edecektir.
2021 yılı OPEC’in üretim kesintilerinden sonra üretimi canlandırmak istemesi arzın artışıyla sonuçlanabilir. Covid öncesine göre küresel arz hala 10 milyon varil/gün daha düşük olduğu görüyor. OPEC kesintileri 2021 Ocak itibariyle sona erecek ve kesintilere uymakta zorlanan Meksika, Cezayir gibi ülkelerin tam kapasiteyle üretim yapması bekleniyor.
Petrol Fiyat Potansiyeli
Petrolün potansiyeli, devam eden OPEC+ kesintileri ve Covid nedeniyle talepteki düşüşün azalması fiyatların yükseliş potansiyeli artırıyor. Bütün piyasalarda olduğu gibi petrolünde gözü kulağı Covid-19 aşısında. Rusya, Ekim ayından itibaren vatandaşlarını aşılamaya başlayacağını duyurdu. ABD tarafında Trump seçimden önce aşının hazır olacağını söyledi. ABD tarafında Pfizer, Moderna ve Johnson and Johnson firmaları faz 3 denemelerine geçti. Aşıların iyi geldiğinden emin olmadan kısıtlamaları kaldırmak petrol fiyatlarında baskı oluşturacaktır.
Covid-19 yeniden yükselip yeni kapanmalara neden olabilir. Hem petrol fiyatları hem de petrol endüstrisi için oldukça olumsuz olacaktır. ABD tarafında petrol şirketleri şubattan bu yana harap oldu. Petrol talebinin artması petrol şirketlerinin tekrardan toparlanmasını sağlayacaktır. Sermaye harcamalarının Covid-19 öncesi seviyelere gelmesi uzun süre alacaktır. OPEC+’ın 2021’de yeni arz kesintileri getirmesi hem depolamaları tüketecektir hem fiyatları destekleyecektir. OPEC+ toplantıları mutlaka takip edilmelidir.