Boeing (BA) FUD (korku, belirsizlik, şüphe) saldırısı “düşüşü satın almak” için doğru an mı?
Yılın başından bu yana Boeing bir meme hisse senedi statüsüne ulaştı ancak iyi yönde değil. Kamuoyunda epey yankı bulan, ticari uçakların hizmetten alınması süreci nedeniyle BA hisseleri yılbaşından bugüne %26 düştü.
Aynı zamanda Airbus Group SE (AIR) %19 getiri elde ederek farklı bir yükseliş yörüngesinde ilerliyor. Boeing muhbiri John Barnett'in bir ifade alma sürecinin ortasında intihar ettiği iddiası, Boeing'in durumunu daha da karmaşık hale getiriyor.
Barnett'in şüpheli ölümüyle birlikte şirketin ihmalkâr uygulamalarına ilişkin iddiaları, 2017'de ayrılmasının ardından kamuoyunun gündemine geldi. Barnett daha önce, Boeing'in kalite sorunlarının kaynağını 1997 yılında McDonnell Douglas ile yapılan birleşmeye kadar götürmüştü:
"Onların [McDonnell Douglas'ın] sloganı şuydu: ‘Charleston'dayız ve istediğimiz her şeyi yapabiliriz.’ Kusurları belgelemememiz, prosedürlerin dışında çalışmamız, kusurlu malzemenin düzeltilmeden monte edilmesine izin vermemiz için bize baskı yapmaya başladılar."
John Barnett’ın Corporate Crime Reporter’a verdiği röportajdan
Ancak yatırım açısından bakıldığında, zayıfken satın alma fırsatından yararlanmak mı yoksa uzun vadeli kazançlar için Airbus'a dalmak mı mantıklı?
Boeing'in Kurumsal Kültürü Öne Çıkıyor mu?
İşin özü, şirketin görünümü insan sermayesi yönetimine dayanıyor. Diğer büyük Amerikan şirketleri gibi Boeing'in de Avrupa kökenli insanlar tarafından kurulduğu bir sır değil. Şirket, 1916'daki kuruluşundan itibaren 47 milletten 156.000 personel istihdam eden çok uluslu bir şirket haline geldi.
Boeing ve Airbus gibi şirketlerin verilerine, grafiklerine ve finansal sağlığına ulaşmak için InvestingPro kullanın, profesyoneller gibi kazanın! %20 indirim kodu: INVTROZEL1A
Kodu nasıl kullanacağınızdan emin değil misiniz? Adım adım gösterdiğimiz videoyu izleyebilirsiniz.
Sorularınız için destek birimimize buradan ulaşın.
Bu genişleme sırasında Boeing, insan sermayesini aktif bir şekilde erozyona uğratmaya başladı. 2023 yıllık Küresel Eşitlik, Çeşitlilik ve Kapsayıcılık (GEDI) raporunda şirket, çalışanlarının ırksal/cinsiyet yapısını kaydetmiştir. Beyaz çalışanlar, diğer ırk gruplarının aksine temsilde darbe alan tek grup oldu.
Boeing'in yetkinlik dışındaki çalışan özelliklerine odaklanması, sosyal medyada büyük tepki gördü. Bu tür eleştirel görüşlerden sadece biri yaklaşık üç milyon görüntülenme aldı.
Başka bir deyişle Boeing, kalite güvencesi yolculuğu yerine "önyargı, ırkçılık ve ayrımcılığı kırma yolculuğuna" çıkmış. Bununla birlikte Avrupalı rakibi Airbus da "farklı olmanın gücü vardır" diyerek benzer bir söz verdi.
Boeing ya da Airbus Üstün Bir Güvenlik Siciline Sahip mi?
Sosyal mühendislik vaatlerine rağmen iki uçak şirketinin hangisi, güvenlik departmanında daha iyi performans gösteriyor? Boeing'in 1959 ve 2022 yılları arasındaki kaza oranlarını takip eden kendi raporuna göre Airbus, uçak modeli başına daha düşük gövde kaybı kaza oranıyla (bir milyon kalkış başına) açık ara önde.
Airbus'ın güvenlik performansı, Statista verilerine göre 2021'de sırasıyla 611 ve 340 olmak üzere Boeing'den neredeyse iki kat daha fazla uçak teslimatına sahip olmasıyla daha da artıyor. Bu da Airbus'ın üstün ölçeklendirme operasyonlarına sahip olduğu anlamına geliyor.
Ayrıca Boeing, 2024 yılında Federal Havacılık İdaresi soruşturmaları nedeniyle uçakları birçok kez yere indirirken Airbus, 4. nesil uçaklarıyla kayıtlara geçen en düşük ölümcül kaza oranını bildirmişti. Bununla birlikte her iki şirket de on yıllar boyunca kaza oranlarında ciddi düşüşler bildirdi.
Hangi Uçak Şirketi Daha Kârlı?
Boeing, 2023 yılının 4. çeyreğindeki kazanç raporunda, tüm yıl için gelirinin bir önceki yıla göre %17 artarak 77,8 milyar dolara yükseldiğini bildirdi. Benzer şekilde Boeing'in serbest nakit akışı, %91 oranında önemli bir artış göstererek 2022'de 2,3 milyar dolardan 2023'te 4,4 milyar dolara yükseldi. Şirket 2,2 milyar dolar net zarar elde ederek bir önceki yıl 5 milyar dolar olan net zararını neredeyse yarıya indirdi.
Airbus, 2023 yılının tamamı için bir önceki yıla göre %11 artışla (savunma sözleşmeleri için +%4) 84 milyar dolar gelir ve bir önceki yıla göre %11 düşüşle 4,1 milyar dolar net gelir bildirdi. Airbus, serbest nakit akışını Boeing ile aynı aralıkta, 4,2 milyar dolar olarak bildirmiş olsa da bu da yıllık bazda %10'luk bir düşüş anlamına geliyor.
Bu rakamlar Airbus'ı genişleme moduna sokarken Boeing hâlâ zararlarını azaltmaya çalışıyor.
Karar: Uzun Vadede Airbus mı Boeing mi?
John Barnett meselesi BA hisselerini daha da baskılayabilecek olsa da yatırımcılar, Boeing'in ticari uçak tedarikçisinin yanı sıra askeri bir yüklenici olduğunu da unutmamalıdır.
Boeing, 2023 yılında savunma, uzay ve güvenlik gelirlerini %8 artırarak 24,9 milyar dolara yükseltti. Bu durum, şirketin 2022'de %15,3 olan faaliyet marjını yarı yarıya azaltarak %7,1'e düşürmesinin yanı sıra, faaliyetlerden 1,7 milyar dolar zarar etmesine neden oldu. Bu durum bir kez daha Boeing'in maliyet verimliliğiyle mücadele ettiğini gösteriyor.
Bununla birlikte Boeing, ABD’nin ordu makinesinin hayati bir dişlisi olmaya devam ediyor. Tedarik zinciri ve lojistik ağına ek olarak bu da şirketi olabildiğince makul bir isim haline getiriyor. Bu aynı zamanda bize, AB'nin tarihi Kuzey Akım boru hattı sabotajına karşı hiçbir siyasi tepki vermediğini de söylüyor.
Tersine, bu pozisyon kıtayı sıkı bir şekilde USG’nin etki alanına sokuyor ki bu da muhtemelen AB ordularını doldurmak için daha kazançlı sözleşmeler anlamına gelecektir.
Zannedilenin aksine Boeing, uzun vadede daha iyi bir yatırım fırsatı olabilir, çünkü tabandan daha fazla yükselme şansı var. Nasdaq tarafından değerlendirilen 22 analist, BA'nın ortalama fiyat hedefini hisse başına 185 dolara kıyasla 261,28 dolar olarak görüyor.
Yazar Tim Fries da bu web sitesi The Tokenist de finansal tavsiye sağlamamaktadır. Lütfen finansal kararlar vermeden önce web sitesinin politikasına başvurun.
Bu makale ilk olarak The Tokenist'te yayımlanmıştır. Finans ve teknolojideki en büyük trendlerin haftalık analizi için The Tokenist'in ücretsiz bülteni Five Minute Finance'e göz atabilirsiniz.