ABD’nin Çin arasında gerçekleşen ticaret anlaşması küresel borsaları olumlu etkiledi. İngiltere’de muhafazakar partinin seçimlerden zaferle çıkmasıyla siyasi belirsizlik azaldı, Londra borsası %2.2 primle ralli yaptı. Wall Street’teki yükseliş %0.90’da kaldı. Aralık ayı öncü imalat endekslerindeki zayıflama karşısında Dolar kayıplarını korudu, altın kritik dirençte tutundu. Bu sabah Asya’da da endekslerin yön yukarıda. Peki bu iyimserlik ne kadar kalıcı? Bugün ABD’de Kasım ayı kapasite kullanım oranı (77.2) ile sanayi üretimi (0.8) izlenecek.
ABD İLE ÇİN 4 MADDEDE UZLAŞTI
ABD, 15 Aralık’ta yürürlüğe girecek olan 160 milyar dolarlık Çin tüketici elektroniğine uygulayacağı vergileri iptal etti. Çin, ABD mal ve hizmet alımlarını önümüzdeki iki yıl içinde en az 200 milyar dolar artırmayı kabul etti. Buna tarım ürünü ile kabul ettiği 50 milyar dolar dahil . ABD, Eylül ayında yürürlüğe giren 120 milyar dolarlık Çin ithalatının tarifelerini %15'ten %7.5'e düşürmeyi kabul etti. Çin ithalatında 250 milyar dolar olan %25'lik önceki tarifeler yürürlükte kaldı. Çin fikri mülkiyet hakları konusunda yapısal değişiklikler yapmayı kabul etti ve Amerikan şirketlerinin Çin pazarına erişmeleri için teknolojilerini kullanmaya zorlama uygulamasına son verdi. Ancak, detaylar belirsizliğini koruyor. Vergilerin azaltılmasının sınırlı kalması ve devam edip etmeyeceğinin belirlenmemesi soru işaretleri meydana getirdi.
BİST’TE DÜZELTME NE ZAMAN?
yurt içinde işsizlik oranı Eylül’de %14’ten %13,8’e geriledi, ancak geçen yılki %11.4’lük rakama göre 2.4 arttı Takvim etkilerinden arındırılmış sabit fiyatlarla perakende satış hacmi 2019 yılı Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %5,9 yükseldi. Merkezi yönetim bütçesi Kasım ayında 7,8 milyar TL fazla verdi. 2018 yılı Ocak-Kasım döneminde 54,5 milyar TL açık veren bütçe, 2019 yılı Ocak-Kasım döneminde 92,9 milyar TL açıkla yıllık hedef olan 80 milyar liranın oldukça üzerine çıktı Cumhurbaşkanının ABD’den gelecek yaptırımlar karşısında İncirlik ve Kürecik üslerini kapatabileceklerini açıklaması TL varlıklarda baskı oluşturdu. Türkiye Varlık Fonu Başkanının kamu sigorta şirketlerini satın aldıklarını açıklaması BİST’te sigorta sektörünü dopingledi. Metal ve bilgi teknolojileri sektörlerinde büyük yoğunlaşma yaşandı. 111 bin puanı aşan endeks 19 Nisan 2018 tarihinden bu yana en yüksek seviyeye ulaşmış durumda. Avrupa borsalarında yaşanan çoşku ile gelişen ülke para birimlerinin güç kazanması yükselişin devam edeceğini gösteriyor. Ancak gelecek hafta başlayacak Noel tatili dolayısıyla yabancılar özel sektör tahviline yöneliyor. Yerli yatırımcıların dikkatli hareket ederek, primli kağıtlarda pozisyon açmamaları gerekiyor. Jeopolitik riskler dikkate alınmıyor. Teknik analize göre endeks 112 bini aştığı anda kar satışları başlayacak. 108 bin 500 ana destek haline geldi.
TL NEDEN NEGATİF AYRIŞTI?
Döviz cephesinde bakıldığında Türk Lirasındaki kayıpların artmakta olduğu görülüyor. Merkez Bankası'nın faiz indirimlerine 2020 yılında devam edecek olması ile jeopolitik gerilim kurları yükseltti. Faiz indirimlerinin devamı beklenirken, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak önümüzdeki yıl faizlerin tek haneye ineceğini söyledi. Yani 2020’de faizlerin en az 225 baz düşeceği anlaşılıyor. Koruma kalkanı olan reel faiz getirisinin kaybolması TL’nin zayıf kalmasında önemli rol oynuyor. Erdoğan'ın ABD'nin yaptırım kararı alması halinde Türkiye'deki ABD üslerinin kapatılabileceğini açıklamasının ardından piyasalar ABD ile ilişkilerin bozulup bozulmayacağını yakından izlemeye başladı. ABD Savunma Bakanı Esper “Bu konuyu gazetelerden öğrendim. Mevkidaşımla konuşmam gerekiyor” dedi. Rus askeri uzman emekli albay Litovkin, “ABD İncirlik’i kaybederse Ortadoğu’daki dayanak noktasını kaybeder” diyor. Türk Lirası negatif ayrıştı. dolar güne 5.84 TL ile başlıyor. Euro 6.51 TL’de. 5 yıllık risk priminin 289 seviyesinde kalması Türk ekonomisine olan güvenin bozulmadığını gösteriyor, Dolar 5.88 TL üzerinde kalıcılık sağlayamazsa 5.80 TL’ye dönebilir. Ancak bu seviyede çok güçlü bir destek oluştu kırılması beklenmiyor.
ALTIN YUKARIDA TUTUNACAK MI?
ABD ve Çin’in ilk aşama anlaşması üzerine uzlaşmaya varması risk iştahını yükseltti. 15 Aralık tarihinde uygulanması planlanan tarifelerin bertaraf edildiğini söyleyen Başkan Trump, Çin’in başta büyük miktarda tarım ürünü olmak üzere sanayi ve enerji ürünü almayı kabul ettiğini açıkladı. Trump’ın Ekonomi Danışmanı Kudlow’a Çin ile ikinci aşama anlaşmasına ilişkin görüşmelerin hemen başlaması yönünde talimat vermesine rağmen altın 1475 dolardaki kritik direnç seviyesinin üzerinde tutunmayı sürdürüyor. Dünyada açıklanan öncü imalat endekslerinin beklentileri karşılamaması altını yukarıda tutuyor. Bugün ABD’de belli olacak Kasım ayı kapasite kullanım oranı ile sanayi üretim rakamları belirleyici olacak. 1482 dolar aşılırsa yükseliş trendi başlayacak. 1465 dolar kırılırsa geri çekilme devam edecek. Kapalıçarşı’da gram altın günün ilk yarısına 277 lirayla başlıyor. TL’deki kayıpların devam etmesi durumunda fiyat 280 lirayı aşacak potansiyele kavuşacak.