Son bir haftada küresel piyasalarda son derece keskin fiyatlamalara tanık olduk. Önce yükselen ABD verilerinin ardından Fed Başkanı Powell’ın açıklamaları piyasalarda hareketlilik yarattı. Powell, verilerde yeniden ısınma olduğunu ve buna göre faiz artışı gerçekleştireceklerini söyleyince %30’larda olan 50 baz puanlık faiz artışı beklentisi %80’lere çıktı.
Çarşamba günü dolar endeksi105,88’e çıkarak Aralık ayı sonrası en yüksek seviyeyi görürken 10 yıllık tahvil faizi %4’ün üzerine, 2 yıllık tahvil faizi ise %5’in üzerine çıktı. Ancak günün devamında dolar varlıklarda gerileme oldu.
ABD’de istihdam rakamları beklenirken öncü verilerin karmaşık olması beklentileri bir miktar düşürdü, ancak 50 baz puan olasılığı hala güçlü idi.
Cuma açıklanan tarım dışı istihdam beklentilerden iyi gelirken işsizlik oranında artış ücretlerde ise beklenti altı bir artış gerçekleşti. Piyasa, istihdam rakamı iyi gelse de diğer kalemlerdeki değişimi sektörde yorulma başlangıcı olarak gördü. Enflasyon öncesi istihdamdaki durum Fed için olumlu görünse de piyasa detayını inceleyerek çok olumlu görmedi ve 50 baz puan beklentileri azaldı.
Bir yanda ABD verileri izlenirken diğer tarafta SVB Financial Group'un (SIVB) adım adım batışa gitmesi piyasalarda paniğe neden oldu. Ağırlıklı olarak teknoloji hisseleri barındıran SVB Bank, ABD’nin 16. büyük bankası. Bu banka, varlığının %55 kadar bir borçlanma yaratırken ağırlıklı olarak da riskli varlıklarda pozisyon açarak yaptığı işlemlerdeki zararını kapatmak için sermaye artışına gitti. Fakat bunun sağlanamaması ile banka, hisse satışı yaptı. Bankada parası olan mudilerin de paralarını çekmesiyle çıkışlar hızlandı ve bankanın hisse fiyatı gün içinde %80’e varan kayıp yaşadığı için işlemler askıya alındı.
Hafta sonu yetkililer bir araya geldiler ve bankayı kurtarma çabasına girmeyerek mevduat sahiplerine ödemelerin yapılacağını açıkladılar.
Bankalardaki batışların yarattığı kriz travması olan piyasalar için bu durum korkuların yeniden ortaya çıkmasına neden oldu. Peki bu durumun Fed’e etkisi nasıl oldu?
Piyasalarda iki farklı düşünce söz konusu. Biri, Fed’in faiz artışlarının bu duruma yol açtığı yönünde. Argüman olarak da SVB’nin açtığı tahvil pozisyonlarındaki getirinin faizle beraber azalmış olması gösteriliyor.
Diğer düşünce ise bu durumuma faizin sebep olmadığı, ama faiz artışının alınan riskleri daha olası hale getirdiği yönünde. Yani borçlanma oranının çok fazla olması, bir diğer değişle fazla risk alınması kendi başına bir sorun, üzerine faizli ortamın bu riskleri yükselttiği gerçeğiyle iflas kaçınılmaz oldu şeklinde.
Fed’den faiz beklentileri neden değişti?
ABD verileri ve Powell’ın açıklamaları faiz beklentilerini artırdı. Aynı hafta içinde istihdam detayları bir yavaşlama olarak görüldü. Bu durum zaten 50 baz puan beklentisini geri çekmişti. Ancak SVB’nin iflasının domino etkisi yapabileceği endişesi Fed’in süreci iyi yönetmesi için faiz hızını keseceği yönünde algılandı. Hatta bazı yatırım kuruluşları Mart’ta faiz artışı yapılmayacağını dahi düşünüyor. Böyle olunca 50 baz puan fiyatlamadan çıktı, 25 baz puan olasılığı bugün %80’lere çıktı. Anbean değişen görünümle gün başındaki olasılık son saatte 565 oldu. Yani piyasalar 25 baz puanlık faiz artışına %65 oranında olasılık verirken pas geçilmesine ise %35 oranında olasılık veriyor.
Paniğin arttığı, risklerin yükseldiği ortamda her zaman ilk akla gelen altın, yine güvenli liman oldu ve ons fiyatı 1.895 dolara çıktı. Bir hafta içinde önce 50 dolar kadar düşen ardından da 80 dolar kadar çıkan fiyattaki oynaklık da oldukça yüksek.
Yarın ABD enflasyonu açıklanacak. Aylık artış %0,4’ün ve yıllık oran da %6’nın üzerinde olursa 25 baz puanlık faiz artışı beklentisi artabilir. Ancak 50 baz puana istihdam ya da enflasyon verilerinden dolayı değil, banka iflasları nedeniyle ihtimal verilmediğini unutmamak gerekiyor.
Altında iflas nedeniyle yaşanan atak, yarın enflasyonla ya ivme kaybedecek ya da hız kazanacak.
Bir ayda fiyatlamaları etkileyen öyle çok şey yaşandı ki verinin önüne geçecek yeni gelişmeler de olabilir.
Daha önceki seyri dikkate aldığımızda 1.876 dolar üzerinde tutunma halinde alımların güçlenebileceği görülüyor. Bu olasılıkta 1.980 izlenebilir. Fed’e karşı beklentilerin böylesi yumuşadığı bir dönemde yeniden veriler dikkate alınır ve banka iflasının bir kriz işareti olmadığına ikna olunursa dolar varlıklardaki sert kaybın da düzeltmeleri görülebilir. Çok hızlı ve sert değişimler yaşanan bu süreçte işlemlerde de makası geniş tutmakta fayda var.
Altında uzun vadeli yükseliş trendinde bozulma yok, kısa vadede 1.780-1.845 aralığı dengelenme bölgesi ve altın için olumlu. 1.876 dolar üzeri ise alım hızının arttığı bölge ve bu hareket 1.980 doları güçlendirir. 1.780 ise kısa vadede altının öneli destek noktasıdır. Daha önce bu desteğin kırılmasıyla satış baskısının arttığını görmüştük. Şimdilik durum uzun vadeli yükseliş içinde alımların canlandığını gösteriyor.
