(Ayrıntılı bilgi eklendi)
Idrees Ali / Phil Stewart
WASHINGTON, 20 Aralık (Reuters) - ABD Başkanı Donald Trump, Suriye'de İslam Devleti örgütünü yendiklerini ve artık bu ülkede Amerikan askerine ihtiyaç kalmadığını söyleyerek, ABD askerlerinin tümünün çekilmesi sürecini başlattı.
Amerikalı yetkililerce de doğrulanan topyekun çekilme kararının, önümüzdeki aylarda gerçekleşmesi bekleniyor. Suriye'de bulunan 2,000 kadar Amerikan askeri İslamcı militanların elinden alınan bölgelerdeki operasyonlarını da tamamlamak üzereler.
Ancak bu karar, ABD'ye İD'nin ileride yeniden canlanmasını önleyecek fazla seçenek bırakmıyor. Aynı zamanda, ABD'nin bölgede elinde tuttuğu kozları zayıflatabilir ve sekizinci yılına giren Suriye iç savaşını sona erdirmek için süren diplomatik çabalara da zarar verebilir.
Trump dün Twitter'e koyduğu bir video görüntüsünde, "(Askerlerin) hepsi geri geliyor, hemen dönüyorlar. Biz kazandık" dedi.
Topyekun asker çekme kararı, Trump'ın kendi Cumhuriyetçi partisi içinden tepki gördü. Kararı eleştirenler, böylece Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad'ı destekleyen Rusya ve İran'ın elinin güçleneceğini söylüyorlar.
Ayrıca Suriye Demokratik Güçleri (SDG) adıyla bilinen ve İD ile mücadelede etkin rol oynayan Suriyeli Kürt ve Arap ittifakını da, Türkiye'nin Suriye topraklarına yeni bir operasyon tasarladığı bu dönemde, zayıf düşürebilir.
Adlarının açıklanmaması kaydıyla Reuters'e konuşan Amerikalı saha komutanları, SDG'nin bu kararı şaşkınlıkla karşıladığını ve ani bir asker çekilmesinin kendileri için ne anlama geleceği konusunda kaygı duyduklarını ifade ettiler.
Ancak Trump, İslam Devleti örgütünün ne kadar toprak kaybettiği düşünülürse, Suriye misyonunun tamamlanmış olduğunu söyledi.
Beyaz Saray, asker çekme takvimi konusunda bir açıklama yapmadı.
Washington'da bir yetkili, birliklerin 60 ila 100 gün arasında çekilebileceğini, dışişleri bakanlığının ise Suriye'de bulunan kendi personelinin tümünü 24 saat içinde ülkeden çıkaracağını söyledi.
TRUMP NEDEN TEMKİNLİ?
Trump'tan önceki başkan Barack Obama, ABD'nin Afganistan'daki gibi ucu açık bir savaşa sürüklenmesini istemediği için Suriye iç savaşına müdahalede geç kaldı.
Suriye'nin 22 milyon olan nüfusunun yarısının yerlerinden edildiği savaşta yüz binlerce kişi hayatını kaybetti.
Trump da ucu açık savaşlardan hoşlanmıyor ve Suriye için verdiği bu karardan sonra, 2011 yılından bu yana ABD'nin Afganistan'da sürdürdüğü askeri müdahaleyi de değerlendirmeye alabileceği düşünülüyor.
Trump'ın geçen yıl Afganistan'daki asker sayısını artırma kararını gönülsüz verdiği, şimdi ise isyancı Taliban örgütüyle bir barış anlaşması için çabaların yoğunlaştığı biliniyor.
Asker çekme kararına karşı çıkan Cumhuriyetçi senatör Lindsay Graham, bu kararın ABD için bölgede ve tüm dünyada "yıkıcı sonuçlar" doğuracağını söyledi.
Graham yazılı ir açıklama yaparak, "ABD'nin bu dönemde çekilmesi, ISIS (İslam Devleti), İran, Beşar Esad ve Rusya için büyük bir kazançtır" dedi.
ÖZEL KUVVETLER
Suriye'de kalan Amerikan birliklerinin çoğu, SDG ile işbirliği yapan özel harekat askerleri. SDG ile ortaklık, İD militanlarının yenilgisine katkı yaptıysa da, Kürt YPG güçlerini PKK'nın uzantısı olarak kabul eden NATO müttefiki Türkiye'yi kızdırıyor.
Bugüne kadar Suriye'deki Amerikan birlikleri bir istikrar unsuru olarak görüldüğü için Türkiye'nin SDG'ye karşı girişimlerini bir ölçüde sınırlamıştı. Ancak Türkiye şimdi Suriye'de yeni bir askeri operasyona hazırlanıyor.
Suriye'deki ABD askerlerinin tümüyle çekilmesinden sonra bile, bölgede hatırı sayılır bir Amerikan askeri varlığı kalacak. Irak'ta halen 5,000 kadar Amerikan askeri var.
Suriye'deki askeri operasyonun büyük bölümü Katar ve Ortadoğu'daki başka üslerden kalkan savaş uçakları ile yürütülmüştü.
ABD Savunma Bakanı Jim Mattis ve dışişleri yetkilileri, uzun zamandır Suriye'de bir barış anlaşması ortaya çıkmadan asker çekme fikrinden rahatsızlık duyuyorlar.
İslam Devleti örgütünün ise, artık elinde geniş topraklar bulunmadığı için, gerilla taktiklerine yeniden dönmesi bekleniyor. ABD, örgütün lideri Ebubekir el Bağdadi'nin hâlâ sağ olabileceğini de hesaba katıyor.
Eğer örgüt yeniden canlanırsa, Trump asker çekme kararından dolayı eleştiri alabilir.
İD'İN ELİNDE KALAN TOPRAK ESKİSİNİN YÜZDE 1'İ
Suriye ve Irak'ta geniş bölgelere hakim olduktan sonra 2014 yılında "hilafet" ilan eden İD, fiili başkenti yaptığı Rakka kentinden, Avrupa'daki pek çok saldırıyı örgütlemişti.
ABD tahminlerine göre İD bir dönem, 100,000 kilometre karelik bir alana ve sekiz milyon insana hükmediyordu.
Üst düzey bir Amerikalı yetkili geçen hafta, örgütün elinde eskiden hakim olduğu alanın ancak yüzde 1'inin kaldığını ve Irak'ta hiç toprağı olmadığını söyledi.
ABD savunma bakanlığı sözcüsü Dana White ise, yaptığı yazılı açıklamada, "Koalisyon ISIS'in elindeki bölgeleri kurtarmıştır ancak ISIS'e karşı askeri mücadele sona ermemiştir" dedi.
Haberin orijinali için tıklayınız: Bu haber, linkleri yukarıda belirtilen haber ya da haberlerden derlenmiştir. Tam çevrilmiş metin olmayabilir.
(Haberi çeviren Ayşe Sarıoğlu; Redaksiyon Behiye Selin Taner/Birsen Altaylı)