(Yapılandırmanın ayrıntıları 7, 8 ve 9. paragrafa eklendi)
ANKARA, 2 Mayıs (Reuters) - Maliye Bakanı Naci Ağbal, emekliye ikramiye, imar affı ve 183.5 milyar TL'lik alacağa yapılandırma içeren, bütçeye maliyeti 24 milyar lirayı bulan tasarı kapsamında 15-16 milyar liralık gelir beklendiğini, tedbirlerle bütçe dengesinin sürdürüleceğini belirterek, seçim öncesi popülist politika eleştirilerini reddetti.
Başbakan Binali Yıldırım tarafından Pazartesi günü Bakanlar Kurulu'nun ardından paketin açıklanması sonrası hükümete yönelik 24 Haziran'a alınan seçimler öncesi "popülist politikalar" ve mali disiplinin bozulacağı eleştirileri oluştu.
Ağbal NTV'nin canlı yayınında yaptığı açıklamada, paketin bütçeye etkisi konusundaki soruya, "Bu paketin kamu maliyesine gider artırıcı etkisi 24 milyar TL civarında. Yeniden yapılandırma kanunu çerçevesinde önceki yapılandırma kanunlarıyla benzer bir gerçekleşme olursa bu yıl bütçeye 15-16 milyar TL gelir gelecek. Önümüzdeki birkaç yılda oluşturacağımız ilave gelirlerle ve yaptığımız artışları çevirebileceğimizi görüyoruz" dedi ve ekledi:
"Yaptığımız düzenleme kalıcı bir düzenleme. Kısa vadede bunu dengeleyecek gelir artıcı çalışmalarımız yapıldı. Bu yeniden yapılandırma kanunu bu anlamda ilave gelirler getirecek. Ancak kalıcı şekilde bütçe dengesinin önümüzdeki yıllarda da sürdürülebilmesi için çalışmalarımız var."
Ağbal, mali disiplinden vazgeçilmesinin söz konusu olmadığını düzenleme ile gelecek yıl da 15-16 milyar TL gelir öngördüklerini de belirtti.
Ağbal, bazı taksit ödemeleri halen devam eden iki yapılandıramadan 6 milyar TL'si 2018'de olmak üzere bugüne kadar 40 milyar TL tahsilat sağladıklarını da belirtti.
Son müracaat tarihi 31 Temmuz olarak belirlenen yapılandırmada Mart ayı ve öncesi dönemlere ait sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezaları, iş kazası veya meslek hastalığı sonucunda doğan rücu alacakları, yersiz bağlanan gelir ve aylıklardan doğan alacaklar kapsama alındı.
Yapılandırmada ilk taksit ve peşin ödeme 31 Ağustos'a kadar gerçekleşecek. Ödemeler iki ayda bir taksitler halinde 6-9-12 veya 18 taksit tercihiyle yapılabilecektir.
Kapsama giren borçların faizleri silinecek, bunun yerine Yİ-ÜFE ile güncelleme yapılacak. Güncellenen borçların peşin ödenmesi halinde Yİ-ÜFE tutarının yüzde 90'ı silinecek. İkinci taksit ödeme süresi içerisinde borcun tamamının ödenmesi halinde Yİ-ÜFE tutarının yüzde 50'si silinecek. Önceki yapılandırma kanunlarına göre yapılandırmaları devam edenlerden kalan taksitlerinin tamamını peşin olarak ödemeyi seçenlerin Yİ-ÜFE tutarlarının da yüzde 90'ı silinecek.
TBMM'DE GÖRÜŞMELER YARIN BAŞLIYOR
Ağbal'ın verdiği bilgilere göre ilk olarak Başbakan Binali Yıldırım tarafından açıklanan tasarının görüşmelerine TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda yarın başlanacak.
"Vergi Ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı" yürütme ve yürürlülük dahil 26 maddeden oluşuyor.
Düzenlemede kamu kurumlarına olan borçların yeniden yapılandırmasının yanı sıra, emeklilere prim, stok affı, 65 yaş üstü aylığında artış, genç girişimcilere bazı teşvikler, kaydı silinen üniversite öğrencilerine af, imar barışını içeriyor.
Türkiye ekonomisinin makro anlamda en güçlü olduğu alanların başında gelen bütçe dengesi 2016'da yaşanan darbe girişiminin etkilerini azaltmak için alınan önlemlerle kısmen bozulmaya başladı. Bunun yanı sıra başta Kuzey Irak ve Suriye olmak üzere jeopolitik gelişmeler nedeniyle güvenlik harcamalarında planlanan artış da bu etkiyi tetikledi.
Merkezi yönetim bütçe açığı 2017 yılında 47.4 milyar TL ile Orta Vadeli Program'daki hedefin altında kalmıştı. Bütçe açığının GSYH'ya oranı ise 2017 itibarıyla yüzde 1.5 civarında gerçekleşti.
GSYH'ya oran olarak bütçe açığını 2016'daki yüzde 1'den 2017'de yüzde 1.5'e çıkaran bu gelişmeler sonrası daha fazla bozulmanın önüne geçmek adına ise hükümet OVP ile birlikte 30 milyar TL'ye yaklaşan vergi artışlarına gitmişti. Gelir artırıcı tedbirler almak adına hükümet başta kurumlar vergisinin 3 yıllığına yüzde 20'den yüzde 22'ye yükseltilmesi ve otomotiv sektöründeki adımlar olmak üzere bir çok alanda vergi artışına gitti.
Ekonomistler bu paketin gider artırıcı etkilerinin bütçe açığında GSYH'ya oranla yaklaşık 0.7 artırıcı etkisi olacağını hesaplıyor. Yapılandırma ve imar affı gelirlerin ise katılıma göre ilk yıl için bu oranı düşürebileceği ifade ediliyor.
Hükümetin teşvik ve harcama tedbirleri bir diğer taraftan ise büyümeyi 2017'de sert bir artışla yüzde 7.4'e taşıdı. Bu büyüme de başta vergi gelirleri olmak üzere bütçe üzerindeki yüklerin hafiflemesine destek olan en önemli unsur olarak öne çıkıyor.
OVP'de 2018 yılında bütçe açığının 65.92 milyar TL olarak gerçekleşmesi, GSYH'ya oran olarak ise açığın yüzde 1.9 olması bekleniyor. Ekonomistler paket öncesi yüzde 1.9 açık hedefine ulaşılabilir olarak bakıyordu.
Ağbal paketten elde edilecek gelirlerin öncelikli olarak afet riskinin yönetilmesi amacıyla kullanılacağına da dikkat çekti.