(Ayrıntılar ve alıntılar eklendi)
İSTANBUL, 25 Mayıs (Reuters) - Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği (TÇMB) Başkanı Şefik Tüzün çimento iç pazarının bu yıl ekonomi geneline paralel yüzde 4 büyüyeceğini, ihracatın ise dış pazarlardaki sıkıntılar nedeniyle 500 milyon dolara ineceğini tahmin ettiklerini söyledi.
Pazar değerlendirme toplantısında basına bilgi veren Tüzün, çimento iç pazarını yeni havalimanı gibi büyük ölçekli altyapı projeleri ve kentsel dönüşüm projelerinin desteklediğini ifade ederek, "Projelerin hız kesmediğini görüyoruz, yüzde 3 olarak açıkladığımız iç tüketim büyüme tahminini yüzde 4'e yükselttik" dedi.
Dünyanın beşinci büyük üreticisi olan Türk çimento sektörünün toplam üretimi geçen yıl yüzde 0.3 artışla 72.8 milyon ton olurken, iç pazarda satışlar yüzde 1.3 artışla 65 milyon ton oldu.
Çin ve İran'ın ardından dünyanın üçüncü büyük ihracatçısı olan Türk çimento sektörünün toplam ihracatı ise geçen yıl yüzde 2.7 daralarak 10.7 milyon ton oldu.
Çimento sektörlerinin ana pazarları olan Ortadoğu ile Kuzey ve Batı Afrika'da bazı ülkelerin pazarlarını ithalata kapatmaya hazırlanması ve bazı rakip ülkelerin ihracata hız vermesi nedeniyle ihraç pazarlarında Türkiye'nin baskı altında kalması bekleniyor.
İHRAÇ PAZARLARI İTHALATA KAPANIYOR, REKABET ARTIYOR
İran, nükleer yaptırımların kalkmasıyla birlikte Irak başta olmak üzere Ortadoğu pazarına girerken, çimento ihracatına izin vermeye hazırlanan Suudi Arabistan da Türkiye'nin kolay eriştiği Yemen ve Filistin gibi pazarlarda rakip olmaya aday.
Petrol üreticisi olan bu iki ülke aynı zamanda temel girdi maliyetinin enerji olduğu sektörde mali avantaja da sahip.
Bu bağlamda sektörün geçen yıl 550 milyon dolar olan ihracatın 500 milyon dolara gerilemesini bekliyor. Ton bazında bakıldığında ise geçen yıl 10.7 milyon ton olan çimento ve klinker ihracatının 2016'da hafif gerileyerek yaklaşık 10 milyon ton olacağı tahmin ediliyor.
Tüzün, "Üretim kapasitesi kuran Irak çimento pazarını yıl sonunda ithalata kapatmayı planlıyor. Önemli klinker pazarımız Fildişi Sahilleri'nde de hükümet ithalatın durdurulması baskısı altında" dedi.
Tüzün bazı dış pazarların ithalata kapanması nedeniyle Türk üreticilerin yurtdışında satın alma değerlendirip değerlendirmedikleri sorusuna, "ABD ve Afrika'da arayış içindeler. Bazı büyük gruplar Türkiye çimento sektörünün doygunluğa eriştiğinin, yeni pazarlara açılamaları gerektiğinin farkında. Fakat bu açılma dikkatli olmalı" dedi.
Tüzün'ün verdiği bilgiye göre Türkiye'nin geçen yılki başlıca ihracat pazarları arasında yüzde 23 pay ile Suriye ve yüzde 20 ile Libya yer aldı. Bunu İsrail, Irak ve beyaz çimento ihracatının yapıldığı ABD takip ederken, Yemen'e ihracat da sıçrama kaydetti.
KAPASİTE FAZLASI
Çimento sektöründe bu yıl itibariyle kapasitenin yılda yaklaşık 100 milyon tona eşdeğer olduğunu belirten Tüzün, devreye girecek yatırımlarla kapasitenin 2017 sonunda 105 milyon tona yükseleceğini belirtti.
Sektörün ihracat pazarlarındaki daralma nedeniyle kapasite fazlası ile karşı karşıya olduğunu belirten Tüzün, "Önceki yıllardaki yurtiçi talep ve canlı ihraç pazarları kapasite fazlasını dengeledi, ancak son iki yıldaki durgunluk sektör oyuncularını ciddi endişeye sevk ediyor" dedi.
Tüzün gazetecilerin kapasite fazlasının konsolidasyona yol açıp açmayacağı sorusuna ise, "Konsolidasyon olası gözükmüyor, öyle bir ortam göremiyorum... Türkiye'nin 10 yıllık bir süreç içinde konsolidasyona gideceğini düşünüyorum" dedi.
Sektör artan üretim kapasitesine karşılık iç talebin beton karayolları kullanılarak artırılabileceğini düşünüyor. Tüzün karayolu ihalelerinde beton kullanımının önünü açacak şartnamenin tamamlanmak üzere olduğunu belirtti. Beton yol inşaatının ne miktarda talep yaratacağı konusunda ise henüz veri bulunmuyor. (Redaksiyon Can Sezer; Redaksiyon Birsen Altaylı)