(Açıklamaların ayrıntıları eklendi)
BRÜKSEL, 30 Kasım (Reuters) - Başbakan Ahmet Davutoğlu, geçen hafta sınır ihlali yaptığı gerekçesiyle Rus savaş uçağını düşüren Türkiye'nin hava sahasını korumasının hakkı ve görevi olduğunu belirterek, hiçbir ülkenin Türkiye'den özür dilemesini isteyemeyeceğini söyledi.
Türk F-16'ları 24 Kasım'da Türk hava sahasını ihlal ettiği gerekçesiyle bir Rus savaş uçağını düşürdü. Türkiye, uçağın angajman kuralları çerçevesinde düşürüldüğünü ve o sırada uçağın kime ait olduğunun bilinmediğini söylüyor.
Rus uçağının düşürülmesinin ardından Moskova, Ankara'ya sert tepki gösterirken; Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Türkiye'nin özür dilemesi gerektiğini söyledi.
Brüksel'de NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile düzenlediği ortak basın toplantısında Türkiye ile Rusya arasındaki gerilimle ilgili soru üzerine Davutoğlu, "Hava sahası Türkiye'nin egemenliğinin bir parçasıdır, Rus uçağının düşürülmesi müdafaa eylemiydi. Türkiye'nin durumu tırmandırma niyeti yok, her düzeyde görüşmeye hazırız. Diyaloga hazırız ama hiçbir ülke işimizi yaptığımız için bizden özür dilememizi beklemesin" diye konuştu.
Rusya ile Türkiye arasında artan siyasi gerilimin yanı sıra Putin hafta sonunda Türkiye'ye yönelik bir dizi ekonomik yaptırımı devreye soktu. Rusya Dışişleri Bakanlığı da Rus vatandaşlarına zorunlu olmadıkça Türkiye'ye gitmeme uyarısı yaptı.
"Hepimiz ekonomik yaptırımlara karşıyız" diye konuşan Davutoğlu, "Sakin yaklaşacağız, gerginliği tırmandırmayacağız. Rus halkı için olumsuz bir adım atmayacağız" dedi.
Suriye'de İslam Devleti'ne karşı iki ayrı koalisyonun devam etmesi durumunda hava sahasında benzer olayların önlenmesinin zor olacağını da kaydeden Davutoğlu, şunları söyledi:
"Sınırdaki saldırılar Türkiye'ye dönük yeni bir iltica dalgasına sebep oldu. Her Rus bombardımanından sonra onbinlerce mülteci sınırlara dayanmaktadır. İki koalisyon olursa, ikisi de Daeş'e karşı mücadele ediyorsa, bu tür istenmeyen olayları önlemek zorlaşacaktır. Rusya'nın dün attığı bombalar sonucu sivil insanlar yanarak hayatlarını kaybetti."
Rusya, Suriye'de düzenlediği operasyonlarda temel hedefin İD olduğunu belirtse de Batılı ülkeler ve Türkiye, Moskova'nın ağırlıklı olarak Esad ile savaşan Batı destekli muhalifleri hedef almakla suçluyorlar.
Stoltenberg ise Rusya'nın bölgedeki varlığını artırmasının NATO'da endişeye neden olduğunu belirterek, "Ancak şu anda tansiyonun düşürülmesine odaklanıyoruz. Bütün müttefikler olarak Türkiye'nin hava sahasını savunma hakkını destekliyoruz" dedi.
Rus savaş uçağının düşürülmesi konusunda bağımsız kaynaklardan aldıkları bilgilerin Türkiye'nin verdiği bilgileri teyit ettiğini vurgulayan Stoltenberg, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Türkiye kendi sınırı ve hava sahasını koruma hakkına sahiptir. Bu olay mekanizmaların önemini gösterdi. Eğer bu tarz bir istenmeyen olay tekrar ederse kontrolden çıkmasını önleyemeyeceğimizden korkuyorum. Şu anda Ankara ile Moskova arasında diyalogu destekliyoruz. Yarın NATO dışişleri bakanları toplantısında da bunu ele alacağız."