(Detaylar ve geçmiş bilgi ile yenilendi)
ANKARA, 20 Ekim (Reuters) - Üst düzey hükümet yetkilileri, Türkiye'nin Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad'ın altı ay sonunda görevi bırakacağı bir siyasi geçiş sürecini kabul etmeye hazır olduğunu söyledi.
Ankara, Suriye krizinin başından bu yana Esad'ın meşruiyetini yitirdiğini ve görevi derhal bırakması gerektiğini savunuyordu.
Komşularla sıfır sorun politikası çerçevesinde kriz patlak vermeden Esad yönetimi ile yakın siyasi ve ticari ilişkiler kuran Ankara, halk ayaklanmalarının başladığı ilk aylarda Esad'ı reform yaparak Suriye halkının taleplerini dinlemeye davet etti. Ancak çağrıları karşılık bulmayan Ankara, Esad yönetimi ile ilişkilerini keserek, Esad yönetimine karşı savaşan muhaliflere destek veren ülkeler arasında yer aldı.
Üst düzey bir hükümet yetkilisi Esad'ın geçici bir süre görevde kalacağı bir geçiş sürecini kabul etmeye hazır olunduğunu belirtirken, bir başka hükümet yetkilisi de bu planı doğruladı ve "Esad'ın Suriye yönetiminden ayrılışına ilişkin bir plan üzerinde çalışılıyor. Ancak yanlış anlaşılmaması gereken bir durum var. Esad'lı geçişten bahsetmiyoruz biz, Esad'ın gidişine ilişkin bir plan üzerinden konuşuyoruz. Altı ay süreyle kalabilir, bu gideceğinin garantisi olacağı için kabul ediyoruz" dedi ve sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bir süredir değişik formüller üzerinde çalışılıyordu. En son gelinen noktada genel bir ilerleme sağlandı. ABD ve diğer ortaklarımızla bu konuyu belli bir noktaya getirdik. Altı aylık sürenin ne zaman başlayacağı konusunda tam bir mutabakat sağlanmadı ancak çok uzun süre almadan başlayacağını düşünüyoruz."
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan Eylül ayı sonundaki Moskova ziyaretinin ardından "Esad'sız bir sürecin olması veyahut bir geçiş sürecinde belki Esad'la gidilme gibi bir şey olabilir" ifadesini kullanmış ve bu açıklama bugüne kadar "Esad mutlaka gitmeli" söylemini benimseyen Ankara'nın tavrında değişiklik olacağının sinyali olarak yorumlanmıştı.
Ancak Erdoğan bu açıklamanın hemen ardından, "Suriye politikasıyla ilgili Türkiye'nin yaklaşımı, başbakanlığım dönemimden itibaren neyse bugün de aynıdır" derken, Başbakan Ahmet Davutoğlu da "Suriye'de Esad'lı bir çözümün yürümeyeceği kanaatimizi koruyoruz" demişti.
Suriye'deki iç savaşın şiddetlenmesi, Rusya'nın da hava operasyonlarına başlamasının ardından ülkedeki askeri tansiyonunu yükselmesiyle, Suriye krizine bir an önce son vermek için "Esad'lı geçiş süreci" senaryoları tartışılmaya başlanmış ve bazı Avrupa ülkeleri de Esad'lı bir geçiş sürecine sıcak bakılabileceğini duyurmuştu.
Rusya yaklaşık üç haftadır Suriye'de hava operasyonları düzenlerken, İran ve Hizbullah'ın da Esad yönetimine askeri destek sağladığı biliniyor.
Türkiye'nin Esad'lı bir geçiş sürecine belirli koşullar altında sıcak bakabileceğine dair haberler bugün Türk basınında da yer aldı.
Radikal Gazetesi köşe yazarlarından Murat Yetkin, "Aralarında Türkiye'nin yanı sıra ABD, Fransa, İngiltere, Almanya, Suudi Arabistan, Katar, Ürdün ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin olduğu dokuz ülke Suriye'deki iç savaşın bir an önce bitmesi için, başında Beşar Esad'ın bulunduğu süreli bir geçiş konusunda uzlaştılar" diye yazdı ve yazısını şu sözlerle sürdürdü:
"Hükümet, Suriye'deki iç savaşın bir an önce bitmesi için, başında Beşar Esad'ın bulunduğu süreli bir geçiş yönetimine iki şartla onay vermiş bulunuyor.İki şarttan biri, bu sürecin mutlaka Esad'ın görevden kesin olarak ayrılmasıyla sonuçlanması, diğeri ise, askeriye ve istihbarat birimleri başta olmak üzere hiç bir önemli kurumun kendisine bağlı olmaksızın Esad'ın "Almanya gibi" tamamen sembolik bir başkan olarak bu geçiş sürecini tamamlaması. Konuşulan geçiş süresi altı ay."
Yetkin, Türkiye'nin yanı sıra ABD, Fransa, İngiltere, Almanya, Suudi Arabistan, Katar, Ürdün ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin olduğu dokuz ülkenin bu plan üzerinde uzlaştığını, bu planın Rusya'ya da sunulduğunu ve Rusya'nın henüz yanıt vermediğini yazdı.
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry de dün yaptığı açıklamada Suriye krizine çözüm bulabilmek için bu hafta Rusya, Türkiye, Suudi Arabistan ve Ürdün'den yetkililerle görüşeceğini açıklamıştı.
(Haberi bildiren Orhan Coşkun; Redaksiyon Aslı Kandemir)