(Irak ordusundan açıklama ve insani durumla ilgili detaylar eklendi)
Maher Chmaytelli / Babek Dehghanpisheh
BAĞDAT, 17 Ekim (Reuters) - Irak ordusu, ABD liderliğindeki koalisyonun desteğiyle, bu sabah İslam Devleti örgütünü, elinde kalan son büyük Irak kenti olan Musul'dan çıkarmak için askeri taarruza geçti.
Irak Başbakanı Haydar Abadi, ABD'li güçlerin ülkeden beş yıl önce ayrılmasından bu yana yaşanan en büyük operasyon için düğmeye bastığını açıkladı.
Reuters muhabirinin verdiği bilgiye göre, Kürt savaşçıların şehrin dışındaki köyleri ele geçirmek amacıyla ilerledikleri doğu cephesinden patlamalar duyulurken, helikopterler de bölge üzerinde uçmaya devam ediyor.
Irak ordusu tarafından Musul operasyonuna dair yapılan ilk açıklamada, ilerleme gösteren ordunun bazı İslam Devleti savunma hatlarını yok ettiği bildirildi.
Iraklı Kürt peşmergelerin askeri komutasından yapılan açıklamada ise Musul'un doğusunda İslam Devleti'nin elinde bulunan bazı köyleri kurtarmak için 4,000 peşmergenin çarpışmalara katıldığı ve bu operasyonun güney cephesinden harekete geçen Irak ordusunun ilerlemesiyle eşgüdümlü olarak yürütüldüğü bildirildi.
Zertik Dağı'ndaki mevzilerden Musul'un doğusunu gözetleyen genç bir Kürt savaşçı, "Gerçek Müslümanlar biziz, DAEŞ gerçek Müslüman değil, onların yaptığını hiçbir din yapmaz" dedi.
Televizyonda bu sabah konuşan Başbakan Abadi, "Sizleri özgürleştirmek ve DAEŞ'in terörü ve baskısından kurtarmak için bugün kahramanca bir operasyon başlatıldığını duyuruyorum" dedi.
Yanında Irak silahlı kuvvetlerinin en yüksek kademeli komutanlarıyla birlikte kameralar önüne çıkan Abadi, "Yakın zamanda özgürlüğünüzü ve kurtuluşunuzu kutlamak için Musul'da buluşacağız" ifadelerini kullandı.
Yaklaşık 1.5 milyon nüfusa sahip olan Musul'a yönelik operasyona ABD öncülüğündeki koalisyon havadan ve karadan destek sağlıyor.
Operasyon, 2003 yılında Saddam Hüseyin'i deviren ABD işgalinden bu yana gerçekleştirilen en büyük askeri harekatlardan biri olabilir. Aynı zamanda 2011 yılında Amerikan askerlerinin ülkeden ayrılmasından sonra Irak hükümeti tarafından yürütülen en büyük operasyon.
Operasyona Irak ordusundan 30,000 asker, Kürt peşmerge güçleri ve Sünni aşiret savaşçılarının katılması bekleniyor. İslam Devleti'nin ise kentte yaklaşık 4,000 ile 8,000 arasında militana sahip olduğu tahmin ediliyor.
ABD Savunma Bakanı Ash Carter yaptığı açıklamada, "Bu, İslam Devleti'ni kalıcı olarak mağlup etmek için sürdürülen savaşta önemli bir dönüm noktası" dedi.
Carter, "Iraklı dostlarımızın ortak düşmanımız karşısında zafere ulaşacağına ve Musul'u ve Irak'ın geri kalanını İslam Devleti'nin nefreti ve barbarlığından kurtaracağına dair güvenimiz tam" ifadelerini kullandı.
Musul, İslam Devleti'nin kontrol ettiği en büyük şehir olmakla beraber Irak'ta elinde kalan son kale. İslam Devleti lideri Ebubekir Bağdadi 2014 yılında Musul'daki Ulu Cami'den Irak ve Suriye'de "hilafet" ilan ettiğini duyurmuştu.
İNSANİ KRİZ ENDİŞELERİ
Abadi gece yarısında sonraki saatlerde yaptığı konuşmada, operasyonun bir mezhep çatışmasına dönüşebileceğine dair endişeleri yatıştırmaya çalışarak, Musul kentine yalnızca Irak polisi ve askerinin girmesine izin verileceğini belirtti.
Abadi, Musul halkından kendileriyle işbirliği yapmalarını istedi.
Yerel Sünni siyasetçiler ve Türkiye ve Suudi Arabistan gibi Sünni ağırlıklı ülkeler Şii milislerin operasyonda yer alması halinde kentte mezhepsel şiddete yol açılabileceği uyarısı yapmışlardı.
Pazar sabahı Irak ordusu tarafından havadan atılan on binlerce broşürde, şehirde yaşayanlara operasyonun yakın olduğu duyurusu yapıldı ve sivillerin hedef alınmayacağı belirtildi.
Broşürlerde İslam Devleti militanlarının olduğu bölgelere gidilmemesi ve "evde kalarak DAEŞ tarafından yayılan söylentilere inanılmaması" çağrısı yapıldı.
Yetkililer, harekatta karışıklığa neden olabilecek ve insani durumu kötüleştirebilecek bir toplu göçten çekiniyorlar.
Birleşmiş Milletler geçen hafta yaptığı açıklamada, yaklaşık 1 milyon kişinin evsiz kalabileceğini ve sivillerin kalkan olarak kullanılabileceği veya gazlanabileceği bir duruma karşı dünyanın en karışık ve en büyük insani yardım operasyonuna hazırlandıklarını belirtmişti.
İslam Devleti ile yaşanan çatışmalardan dolayı Irak'ta halen 3 milyon kişi evlerini terk etmiş durumda. Musul'da ilaç yokluğu yaşanırken, gıda fiyatları da keskin bir artış gösterdi.
Haberin orijinali için tıklayınız: Bu haber, linkleri yukarıda belirtilen haber ya da haberlerden derlenmiştir. Tam çevrilmiş metin olmayabilir.