(Açıklamaların detayları yer alıyor)
ANKARA, 9 Eylül (Reuters) - Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Avrupa Birliği (AB) ile vize serbestisi konusunda önümüzdeki süreçte somut bir yol haritası üzerinde anlaşmak gerektiğini belirtirken, Avrupa Komisyonunun Genişlemeden Sorumlu Komiseri Johannes Hahn vize konusuna çözüm bulmanın mümkün ancak bunun zamanlamasının Türkiye'ye bağlı olduğunu belirtti.
Çavuşoğlu ve AB Bakanı Ömer Çelik, Ankara'da yapılan Türkiye-AB Siyasi Diyalog Toplantısı kapsamında AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ve Hahn ile müzakere süreci, vize serbestisi sürecinde gelinen nokta ve insan hakları gibi konularda kapsamlı görüşmeler gerçekleştirdi.
Görüşmelerin ardından düzenlenen basın toplantısında Türkiye ve AB arasında 18 Mart'ta imzalanan kaçak göçmen anlaşması ve bu anlaşmanın unsurlarından birisi olan Türk vatandaşlarına vize serbestisi sağlanması sürecini değerlendiren Çavuşoğlu, "AB'nin Suriyeli mülteciler için vaat ettiği yardım sürecinin hızlandırılması gerekiyor" dedi ve şöyle devam etti:
"AB ile vize serbestisi konusunda önümüzdeki süreçte somut bir yol haritasında anlaşmamız lazım. AB ile üç anlaşma birbirine bağlı, birlikte uygulanması lazım, 'birini yapalım diğerine sonra bakalım' yaklaşımı çifte standart. Geri kabul ve vize serbestisinin nasıl uygulanacağı konusunda somut bir yol haritasına ihtiyaç var."
Ankara Türk vatandaşlarına vize serbestisinin en geç Ekim ayında sağlanmasını talep ederken, AB bunun için Türkiye'nin Terörle Mücadele Kanunu'nda değişiklik yapmasını talep etmişti. Ankara içinde bulunduğu konjonktürde bu değişikliği yapamayacağını belirtiyor.
AB Bakanı Ömer Çelik de basın toplantısında, "Vize serbestisi anahtar bir konudur. Türkiye darbe atlatmışken ve Suriye'de operasyona destek verirken terör yasasının değiştirilmesini istemek irrasyonel ve AB'nin de güvenliğini zora sokar" dedi.
Ankara vize serbestisinin sağlanmaması halinde Türkiye'nin de AB ile imzalanan geri kabul anlaşmasını uygulamayacağını belirtiyor.
Mogherini ise "Vize serbestisi ve Gümrük Birliği'nin kapsamının genişletilmesi üzerinde çalışmaya devam edeceğiz" derken, Hahn, "Vize serbestisi konusuna çözüm bulmanın mümkün olduğunu düşünüyorum, zamanlama Türkiye'ye bağlı" dedi.
AB İLE MÜZAKERE SÜRECİ VE FASILLAR
Basın toplantısında Türkiye AB ilişkilerinde gelinen nokta, terörle mücadele ve açılacak yeni fasıllar konuları da gündeme geldi.
Çavuşoğlu, AB ile ortak sorunların üstesinden gelmek için birlikte hareket etmek ve ortak bir vizyona sahip olunması gerektiğini belirtti ve, "PKK ve yandaşlarının AB kurumları ve şehirlerinde propaganda ve gösteri yapmasına izin verilmemesi gerekiyor... AB ile yeni fasılların açılmasının kriterleri arasında Kıbrıs sorununun çözümü yok ama etkiliyor" ifadelerini kullandı.
AB Bakanı Çelik ise, "Türkiye-AB ilişkilerinin kalbi katılım müzakereleridir, bu konuda AB'li yetkililerin bazı olumsuz açıklamaları çifte standarttır. Yeni dönemde biz müzakerelerin kalbini oluşturan basın özgürlüğü ve temel hak/hürriyet fasıllarının açılmasını istiyoruz" dedi ve sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu iki faslın bu dönem başkanlığında açılması bir samimiyet testi olacaktır. Katılım için AB kriterlerinde biz tenzilat istemiyoruz başkaları da zam yapmaya kalkmasın. Fasıllar açılmadan eleştiriler aynı şekilde devam ederse demek ki Türkiye'ye karşı bir bahane olarak kullanılıyor. Fiili durumun farkındayız, AB içindeki Güney Kıbrıs'ın ilişkileri bloke etmesi, AB birlik ruhunu da zedeliyor."
Türkiye ve AB ilişkilerinde özellikle 15 Temmuz darbe girişiminin ardından gergin bir dönem yaşandı. Ankara darbe konusunda AB kurumları ve yetkililerinden bekledikleri desteği göremediğini belirtirken, bazı AB ülkelerinin Türkiye'nin AB adaylığını sorgulaması da Ankara'da ciddi bir tepkiye neden oldu.
"Ankara'daki görüşmelerde temel mesajımız diyalogun devam etmesine bağlılığımız oldu" diyen Mogherini, "PKK ile mücadelede siyasi sürecin başlatılması gerektiğine inanıyoruz" değerlendirmesinde bulunurken, Kıbrıs meselesinin önümüzdeki aylarda çözülebileceğine dair ortak bir inanç taşıdıklarını ifade etti.
"Türkiye AB üyeliğine aday bir ülke olmaya devam ediyor, yüksek standartlar uygulanmalı. Türkiye'nin hukukun üstünlüğü standartlarına riayet ettiğini ifade etmesi önemli" diyen Hahn, yıl sonuna kadar da Gümrük Birliği anlaşmasının kapsamının genişletilmesinde nihai aşamaya gelineceğini tahmin ettiğini, müzakerelerin de yıl başında başlayacağını belirtti.