(Detaylarla yenilendi)
ANKARA, 28 Temmuz (Reuters) - AKP ve MHP tarafından hazırlanan TBMM İç Tüzüğü'nde Değişiklik Yapan Teklif, Meclis Genel Kurulu'nda dün gece kabul edildi.
TBMM'nin mini anayasası olarak da kabul edilen Meclis İç Tüzüğü, kanun teklif ve tasarılarının görüşülmesinden, TBMM'nin çalışma şekline kadar bütün süreçleri kapsayan önemli bir düzenleme işlevi görüyor ve uzun yıllardır değiştirilmeye çalışılıyordu.
Son olarak AKP ile MHP'nin üzerinde uzlaşmaya vardığı 18 maddelik teklif TBMM'ye sunulmuştu. CHP ve HDP, AKP'nin İç Tüzüğü değiştirerek, muhalefet partilerinin söz ve ifade haklarını kısıtlamayı amaçladığını savunurken; iktidar partisi muhalefetin İç Tüzük'te kendilerine verilen hakları istismar ederek yasama çalışmalarını sekteye uğrattığını öne sürüyordu.
Genel Kurul'da dün gece kabul edilen teklifle yasama faaliyetleri sırasında milletvekillerinin konuşma süreleri kısaltılırken, Meclis kürsüsünden "Türk milletinin tarihi ve ortak geçmişine yönelik hakaret ve ithamlar", "Türkiye Cumhuriyeti'nin idari yapısı ve yerleşim birimlerine ilişkin Anayasa ve kanunlara aykırı isim ve sıfatlar kullanmak" cezaya tabi olacak.
Buna göre muhalefet artık kanun tasarı ve tekliflerinin her maddesi ve maddeler üzerine verilen önergelerin oylamalarında yoklama talep edemezken, yaklaşık 40 dakika süren grup önerilerinin görüşmeleri 14 dakikaya, usul tartışmaları da 12 dakikaya düşecek.
Ayrıca "Kürdistan", "Kürt illeri", "Ermeni soykırımı" gibi ifadeler kullanan milletvekillerine Genel Kurul'da başkanın teklifi üzerine yapılacak oylama ile üç birleşim çıkarma cezası verilmesinin önü açıldı.
Kabul edilen yeni iç tüzüğe göre, TBMM Genel Kurulu, milletvekili genel seçimi kesin sonuçlarının Yüksek Seçim Kurulu'nca ilanını takip eden beşinci gün yerine üçüncü gün saat 1400'te toplanacak.
Ayrıca halen yemin etmeyen HDP Milletvekili Leyla Zana örneğinin bir kez daha yaşanmaması için yeni bir düzenleme yapılarak milletvekili andını içmekten imtina eden milletvekillerinin, bu sıfatlarından kaynaklanan haklarından yararlanması engellenecek.
Yeni tüzükle TBMM Genel Kurulu'nun mesai saatleri de uzuyor. Aksi bir karar alınmadıkça her Salı saat 1500'te toplanan Genel Kurul, Salı günleri yine aynı saatte açılacak, saat 2100'de kapanacak. Çarşamba ve Perşembe günleri normalde saat 1500-1900 saatleri arasında çalışan Genel Kurul, yeni düzenleme ile saat 1400-2100 saatleri arasında mesai yapacak.
Genel Kurulu yöneten TBMM Başkanı ya da başkanvekillerinin frak giyme zorunluluğunun da kaldırıldığı yeni tüzükle milletvekillerinin oylama öncesinde yoklama talebine sınırlama getirildi.
Bir milletvekili veya bakana, "geçen birleşim tutanağında yer alan bir beyanını düzeltme" kapsamında tanınan beş dakikalık söz hakkı da kaldırılırken, ilgili kişi bu talebini Meclis Başkanlığına yazılı verecek.
Usul tartışmalarında lehte ve aleyhte en çok ikişer kişiye tanınan 10'ar dakikalık söz hakkı, üçer dakikaya da indirildi.
Yeni tüzükle anayasa değişiklikleri hariç, kanun tasarı ve tekliflerinin maddelerinin oylanmasında artık açık oylama talebinde bulunulamayacak.
MİLLETVEKİLLERİNE KINAMA VE PARA CEZASI
TBMM'ye silahlı giren ve Genel Kurulun çalışma düzenini, huzurunu bozucu döviz, pankart ve benzeri materyali getiren, kullanan milletvekilleri kınama alacak.
Fiili saldırıda bulunan, TBMM Genel Kurulu ve komisyonlara silahlı olarak giren milletvekilleri de Meclisten geçici çıkarılacak. Geçici olarak Meclisten çıkarılan milletvekili, izin alıp kürsüden af dilerse, izleyen birleşimden itibaren Meclise girebilecek.
"Kınama" ve "Meclisten geçici çıkarma" cezasına çarptırılan milletvekili için ilk defa para cezası uygulanacak. Buna göre, "kınama" cezası alan milletvekilinin bir aylık ödenek ve yolluğunun üçte biri, "Meclisten geçici olarak çıkarma" cezasına çarptırılan milletvekilinin ise bir aylık ödenek ve yolluğunun üçte ikisi kesilecek.
Öte yandan CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel dün Reuters'a yaptığı açıklamada, kabul edilen teklifin iptali için kısa sürede Anayasa Mahkemesi'ne başvuracaklarını söyledi.