Behiye Selin Taner
İSTANBUL, 24 Haziran (Reuters) - İstanbul'da dün gerçekleşen seçimin ardından önemli bir siyasi belirsizliğin ortadan kalkmasıyla bugün TL'nin dolar karşısındaki değer kazancı bir ara %1'i aşsa da ABD ile ilişkilere yönelik endişelerle kalıcı olamadı.
BIST-100 endeksi ise %2'nin üzerinde yükselmesinin ardından primli seyretmeye devam etti.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD'nin şu ana kadar Türkiye'ye karşı attığı F-35 uçaklarında eğitimi durdurma gibi adımların, projenin ortakları tarafından desteklemediğini belirtti.
Çavuşoğlu "Hangi yaptırım kararı olursa olsun Amerika'dan ne açıklama gelirse gelsin biz S-400'ü aldık ve şu an ne zaman teslim edileceği konuşuluyor" dedi. açıklamaları ardından dolar/TL tekrar 5.81 seviyesine kadar yükseldi.
Analistler seçim riski ortadan kalksa da S-400 konusu ve ABD'den gelebilecek olası yaptırımların TL için hâlâ risk unsuru olduğunu belirtirken, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump'ın hafta sonunda G20'de yapacağı görüşme öncesinde TL'de kazanımların sınırlı kalabileceğine dikkat çekiyordu.
İki NATO müttefiki olan ABD ve Türkiye, Türkiye'nin Rusya'dan S-400 satın alma planları nedeniyle aylardır anlaşmazlık yaşıyor.
Türkiye, Rusya'dan askeri ekipman alması halinde CAATSA adı verilen 2017 tarihli kanun kapsamında yaptırımlara maruz kalabilecek. Öte yandan savunma sanayi şirketlerine de yaptırım gündemde. Ekonomik içerikli ABD yaptırımları Türkiye ekonomisine önemli bir etki yaratma kabiliyetine sahip. Öte yandan Trump, ABD Kongre'sinin CAATSA kapsamındaki yaptırımlarını bazı sınırlı hallerde askıya alabiliyor.
Bir bankacı, "Seçim sonrası iyimserlik geri verilmiş gibi görünüyor. Çavuşoğlu'nun açıklamaları sonrası dolar/TL 5.80'i aştı" dedi.
Cuma günü 5.8140 seviyesinden kapanan dolar/TL TRYTOM=D3 gün içinde 5.7120'ye kadar gerilerken TL'nin dolar karşısındaki değer kazancı %1'i aştı. Dolar/TL öğleden sonra kazançlarının bir kısmını geri vererek tekrar 5.81'li seviye yükseldikten sonra saat 1524'te 5.7970/5.8010 seviyesinde bulunuyor.
Bu sabah 6.1245/6.1303 seviyesinde olan sepet bazında TL aynı saatte 6.1962/6.2033, bu sabah 6.5141/6.5381 seviyesinde olan euro/TL ise 6.6063/6.6066 seviyesinde.
AKP'nin 25 yıl aradan sonra rakibinin karşısında ilk kez düşük oy aldığı 31 Mart İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimlerinin dün tekrarının ardından resmi olmayan sonuçlara göre Millet İttifakı adayı Ekrem İmamoğlu yarışı yaklaşık 9 puan farkla önde tamamladı. Cuma günü yayımlanan bir analizde S-400 krizinin fiyatlamaları baskıladığı bir ortamda yenilenecek İstanbul seçimlerinin sonucu normalleşmeye işaret ettiği takdirde, özellikle yabancı yatırımcı tarafında hisse senedi piyasasına azalan ilginin yeniden canlanabileceği belirtilmişti. sonrasında önceliğin yeniden siyasetten ekonomiye dönecek olması ve ekonomi politikalarında reform beklentisinin yanı sıra, Fed politikalarının gelişmekte olan ülke piyasalarını desteklemesi ve fon akımları açısından getiri arayışının hızlanacak olması da aşırı ucuz Türk Lirası'na ve TL varlıklara yatırımcıların yeniden dönüş yapacağı beklentisi getiriyor. çerçevede BIST-100 endeksi .XU100 yüzde 2'nin üzerinde primli açılmasının ardından kazanımlarının bir kısmını geri verse de alıcılı seyrini devam ettirdi. Gün içinde 96,211 puana kadar yükselen endeks, saat 1505'te %1.3 artışla 95,245 puanda seyrediyor. Gün içinde kazanımlarını %4'ün üzerine taşıyan bankacılık endeksi .XBANK de %3.7 primli.
Bugün tahvil faizlerinde de aşağı hareket gözlendi. Cuma günü son işlemde %16.43 seviyesinde olan 10 yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi %15.95 seviyesinden açıldıktan sonra spot kapanışta %16.39, valörde saat 1534'de %16.46 seviyesindeydi.
Cuma günü %19.92 seviyesinden kapanan iki yıllık gösterge tahvilin faizi ise spot kapanışta %18.65 seviyesindeydi.
Türkiye'nin dolar cinsi tahvilleri de verim eğrisi genelinde değer kazandı. Öte yandan HIS Markit verilerine göre Türkiye'nin beş yıl vadeli borcunu iflasa karşı sigortalamanın maliyetini gösteren CDS'ler TRGV5YUSAC=MG Cuma günü 445 baz puandan kapandıktan sonra bugün 1332 itibarıyla 427 baz puana geriledi. bankacı, seçimin arkada kalmış olması nedeniyle uzun süredir siyasete yoğunlaşmış olan hükümetin Türkiye'nin acil sorunlarına daha fazla çaba sarf edecek olması ve iç siyasi risk priminin düşmesi piyasalar için olumlu olduğunu söyleyerek, "Ancak bu iyimserlik sınırlı veya geçici olabilir çünkü S-400 konusu ve ABD'nin olası yaptırımları hâlâ en önemli risk unsuru ve CDS üzerinde baskı yaratıyor. CDS'lerdeki yüksek seyir de TL'nin değer kazanımının önündeki engellerden biri" demişti.
Türkiye'nin beş yıllık CDS'inin 400 baz puanın üzerinde bulunmasına karşılık, en çok karşılaştırıldığı pazarlardan olan Güney Afrika'nın CDS'i 200 baz puanın altında bulunuyor. Türkiye'nin risk priminin bu kadar yüksek olması ise dış risklerin hâlâ ne kadar çok fiyatlandığını ortaya koyuyor.
Rabobank Stratejisti Piotr Matys bugünkü notunda seçimin geride kalmasının ardından temel sorunun hükümetinin acil ihtiyaç duyulan ekonomik reformlara mı odaklanacağı yoksa İmamoğlu'nun belediye başkanlığı döneminde siyasi gücünü artırmasını engellemeye mi odaklanacağı olduğunu söyledi.
Ekonomiyi düzeltmenin öncelik olması gerektiğini söyleyen Matys, "Yönetimin ekonomik reformlara bağlı kalma konusunda yatırımcıları ikna etmesi için çıta yüksek. Seçim sonrası kabine değişikliği söylentileri gündeme gelirken, Erdoğan'ın damadının ekonomiden sorumlu olmaya devam edip etmeyeceği hala soru işareti... Ekonomiyi düzeltmenin yanı sıra hükümetin ABD ile yaşanan diplomatik anlaşmazlığa da çözüm bulması gerekiyor. TL varlıklarda rahatlama rallisi yaşanıyor ancak ne kadar süreceği bu aşamada hala soru işareti" dedi.