(Görüş ve ayrıntılar eklendi)
İSTANBUL, 15 Mart (Reuters) - İşsizlik oranı Kasım, Aralık 2016 ve Ocak 2017 aylarını kapsayan Aralık döneminde de yükselişini sürdürerek arındırılmamış olarak yüzde 12.7, mevsim etkilerinden arındırılmış olarak ise yüzde 12 ile Mart 2010'dan bu yana en yüksek seviyede.
İşsizlik verileri yılın son çeyreğinde ekonominin istihdam yaratacak ve işsizliği azaltacak kadar büyümediğini gösterirken, analistler işsizlikteki artışın Ocak bir süre daha devam etmesini bekliyor ancak hükümetin istihdam seferberliğinin ikinci çeyrekten itibaren işsizliği aşağı yönlü etkileyebileceği belirtiliyor.
Ancak istihdam kararlarında büyüme beklentileri önemli rol oynadığından, OHAL'in de sürdüğü mevcut ortamda teşviklerle öne çekilen istihdam talebinin teşviklerin sona ermesi ardından nasıl şekilleneceği ise henüz net değil. İstihdam artışının kalıcı olabilmesi için belirsizliklerin azalması büyük önem taşıyor.
TÜİK verilerine göre işsizlik oranı Aralık döneminde önceki yılın aynı dönemine göre 1.9 puanlık artışla yüzde 12.7, tarımdışı işsizlik ise 2.2 puanlık artışla yüzde 14.9 oldu.
Mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik de bir önceki döneme göre 0.2 puanlık artışla yüzde 12'ye yükseldi.
İşsizlik oranı Mart 2010'da yüzde 12.8, Kasım 2016 döneminde ise yüzde 12.1 olmuştu.
İş Yatırım ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu, tarımdışı istihdamdaki aylık gerileme nedeniyle işsizlik oranında yükselişin sürdüğünü ve son çeyrekte iktisadi faaliyetteki canlanmanın cılız kaldığını doğruladığını söyleyerek, "Şubat ayında açıklanan istihdamı teşvik paketi basında yer alan haberlere göre Mart itibariyle istihdam artışını sağlamaya başladı" dedi ve şöyle devam etti:
"Bu paketin yılın ikinci çeyreği ile birlikte işsizlik oranını düşürücü etki yaratacağını düşünüyoruz. Ancak istihdam piyasasında kalıcı bir iyileşme için büyümede güçlü ve kalıcı bir iyileşme gerekiyor."
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan istihdamda yavaşlamanın yarattığı olumsuz etkileri ortadan kaldırmak için bu alanda seferberlik çağrısı yapmıştı. Çağrıya birçok şirket ve çatı örgütün olumlu yanıt vererek yeni istihdam sağlayacağını açıkladı. Teşviklerle birlikte ilk etapta Nisan'daki referandum öncesi istihdamda bir artış yaşanması bekleniyor. ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Müezzinoğlu da Şubat ayında yaptığı bir açıklamada işsizliğin Aralık 2016 döneminde de bir miktar yükseliş göstereceğini ancak istihdam seferberliğinin de desteğiyle 2017'ye ait Ocak ayı verilerinin açıklanacağı Nisan ayından itibaren önce yükselişte duraksamanın ardından da düşüşün başlayacağını söylemişti. Müezzinoğlu'nun gazetelerde yer alan açıklamalarına göre istihdam seferberliği sonrası 1-20 Şubat'ta 103,000 yeni istihdam sağlandı, Şubat ayı için tahminlerinin 150,000 istihdam olduğunu söyledi. istihdam desteklerinin de etkisiyle işsizliğin yıl sonunda yüzde 9.5-10.5 aralığına gerileyeceğini, büyük bir aksilik olmazsa tek hanede bitireceğini söylemişti. Bakanı Nihat Zeybekci ise bugün istihdam ve işsizliğin en önemli problemlerden biri olduğunu, bu sorunu özel sektör eliyle çözeceklerini söyleyerek, "Ne zaman büyüme yüzde 5.5'in altına indi, işsizlikte yükseliş kaçınılmaz hale geliyor, hükümet olarak büyüme ve istihdamı desteklemek adına topyekun seferberiz" dedi.
Mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre Aralık döneminde ekonomik faaliyete göre istihdam edilenlerin sayısı, tarım sektöründe 39,000, hizmet sektöründe 4,000 kişi artarken sanayi sektöründe 51,000, inşaat sektöründe 28,000 kişi azaldı.
Mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam bir önceki döneme göre 36,000 kişi azalarak 27.3 milyon kişi olurken, istihdam oranı 0.1 puanlık azalış ile yüzde 46.2 oldu. İşsiz sayısı ise bir önceki döneme göre 49,000 kişi artarak 3.72 milyon kişi olarak gerçekleşti. Öte yandan işgücüne katılma oranı bir önceki döneme göre 0.1 puanlık azalış ile yüzde 52.4 oldu.
Odeabank notunda, arındırılmış olarak sektörel bazda tarım dışı istihdamın genele yayılmış olarak zayıfladığı belirtilerek, "Son çeyreğe ilişkin veriler ekonomik aktivitede kademeli bir toparlanmaya işaret etse de istihdam verileri bunun işsizlik oranında yükselişi durduracak kadar güçlü olmadığını teyit ediyor. 2017 yılının ilk yarısında ise büyüme görünümündeki kırılganlıklardan dolayı işsizlikte yükselişin yavaş da olsa devam edeceğini öngörüyoruz" denildi.
TÜİK verilerine göre göre 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2016 yılı Aralık döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 668,000 kişi artarak 3.87 milyon kişi olurken, 15-24 yaş işsizlik oranı 4.8 puan artış ile yüzde 24 olarak gerçekleşti.
TÜİK verilerine göre istihdam edilenlerin sayısı 2016 yılı Aralık döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 221,000 kişi artarak 26.67 milyon kişi, istihdam oranı ise 0.3 puanlık azalış ile yüzde 45.1 oldu.
Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 88,000 kişi azalırken, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 307,000 kişi arttı. İstihdam edilenlerin yüzde 18.4'ü tarım, yüzde 19.7'si sanayi, yüzde 6.9'u inşaat, yüzde 54.9'u ise hizmetler sektöründe yer aldı. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 0.5 puan, sanayi sektörünün payı 0.4 puan, inşaat sektörünün payı 0.2 puan azalırken, hizmet sektörünün payı ise 1 puan arttı.
İşgücü 2016 yılı Aralık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 888,000 kişi artarak 30.54 milyon kişi, işgücüne katılma oranı ise 0.7 puan artarak yüzde 51.6 olarak gerçekleşti.