Nevzat Devranoglu
ANKARA, 24 Mart (Reuters) - ABD Merkez Bankası'nın (Fed) sınırsız tahvil alımına giden kapsamlı önlemler hem küresel piyasalardaki hem de TL cinsi yatırım araçlarındaki satışlar yavaşladı.
Dolar/TL dün Eylül 2018'den beri ilk kez 6.6090'ı gördükten sonra bu sabah 6.55'in hemen altında.
TL, yılbaşından beri dolar karşısında yaklaşık %10'a yakın değer kaybetti. Ancak büyük bölümü son haftalarda gerçekleşen bu kayba karşın benzer ülkelerle kıyaslandığında açık ara en iyi performans gösteren gelişmekte olan para birimi konumunda.
Ruble, peso, real ve rand ise aynı dönemde dolar kaşısında %20'nin üzerinde kayıp yaşadı. Bu gelişmede petrol fiyatlarındaki düşüş ve kamunun artan döviz arzı belirleyici konumda.
Yatırımcılar, küresel ekonominin büyük bölümünü tehdit eden virüs salgınının neden olduğu daha önce görülmemiş belirsizlik nedeniyle başta riskli varlıklar olmak üzere her türlü yatırım aracında satış eğilimi sergiliyorlar.
Küresel piyasalardaki satış basksı merkez bankaları ve hükümetlerin destek adımlarına rağmen devam ediyor. Türkiye'de de yayılımı devam ederken sosyal ve ekonomik hayat da her geçen gün daha da etkileniyor. Türkiye'de vaka sayısı dün gece itibarıyla 1,529'a ulaşırken, 37 kişi de hayatını kaybetti. ara verilmesiyle başlayan sosyal hayatı etkileyen tedbirler, insanların daha az temasla yaşama eğilimi ve bu yöndeki sınırlamalar her geçen gün genişliyor. yanısıra ekonomik aktiviteyi etkileri sınırlamak adına birçok önlem de devreye giriyor. 100 milyar TL'lik destek paket paketi ve Merkez Bankası da geçen hafta 100 baz puan faiz indirimi ile politika faizini %9.75'e çekti. TCMB faiz indiriminin ötesinde genişlemeci adımlara da gitti. yandan dün itibarıyla bir çok banka ise ödeme güçlüğü çekebilecek bireysel ticari müşterilere yönelik destekler açıkladı. ise finansal piyasalardaki dalgalanmalar üzerine bankaların sermaye yeterliliği rasyosu ve net döviz pozisyonu hesaplamasına kolaylık sağladındını açıkladı. imalatçı şirketler ise üretim ya azaltıyor ya da durduruyorlar. Türkiye'de ihracatın beşte birini gerçekleştiren otomotiv sektöründe araç üreticisi ana sanayide pek çok fabrika,, tedarik sanayi de üretim azalttı. olarak dün de Otokar OTKAR.IS üretime 2 hafta ara vereceğini açıkladı. ayına 6.20 seviyelerinden başlayan 6.03'lü seviyelere kadar gerileyen dolar/TL dün Fed öncesi 6.6090'a kadar ulaşmıştı. Fed sonrası kur yönünü aşağı çevirdi. Kur bu sabah saat 0901'de 6.5450/6.5475 seviyesinde işlem görüyor. Aynı saatte sepet bazında TL 6.7988/6.8038, euro/TL 7.0532/7.0601 seviyesindeydi.
Bugün iç piyasada açıklanacak veri gündemi bulunmazken Hazine'nin 3 yıl vadeli TLREF'E endeksli tahvil ile 2 yıl vadeli sukuk borçlanmaları takip edilecek. Dış veri gündeminde ise öncü PMI'lar başta olmak üzere yoğun veri gündemi izlenecek.
YIL BAŞINDAN BERİ KAYIP %25
BIST-100 endeksinde sene başından bu yana görülen değer kaybı geçen hafta kapanışa göre %25'i buldu. Aynı dönemde bankacılık endeksindeki kayıp ise %29 oldu.
Bankacılık endeksinde kayıplar dün bir ara %8'e yaklaştıktan sonra kapanışta %5.85 oldu. BIST-100 endeksi ise Fed sonrası artıya geçse de bu kalıcı olmadı. Endeks dün %1.8 kayıpla günü tamamladı.
Brent tipi ham petrolün vari fiyatı Ocak ayı başındaki 72 dolardan sert gerileyerek bugün 28 dolar civarında seyrediyor. Bu düşüş bütçeleri yeraltı zenginliklerine bağımlı benzer gelişmekte olan ülkeleri negatif, enerji ithalatçısı Türkiye'yi ise pozitif etkiliyor.
Tahvil bono piyasasında ise getirilerde yukarı yön sürüyor. Yıl başında tek haneye yaklaşan gösterge 10 yıllık tahvilde bileşik getiri son işlemde dün %13.66 seviyesindeydi.
Türkiye'nin beş yıllık kredi iflas takası (CDS) primi ise Cuma günü 580 seviyesini aştıktan sonra bugün 540'ın hemen altında işlem görüyor. CDS'ler yılbaşında 20 ayın en iyi risk iştahına işaret eden 240 puanda bulunuyordu.