Investing.com - Dün açıklanan TÜFE rakamları, Mayıs’taki 17 günlük kapanmanın etkisiyle beklentilerin altında kaldı, fakat ÜFE tarafındaki yükseliş devam etti, ayrıca TÜİK’in ‘sehven’ gönderildiğini söylediği oran için son gözlenen fiyatın veri tabanı hatası olarak gönderildiğini açıkladı.
ÜFE ve TÜFE’deki genel görüm ile para politikasındaki bekleyişi ve sehven hatayı Ekonomist Doç. Dr. Oğuz Demir değerlendirdi:
“Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Mayıs ayı enflasyon oranlarını dün yayınladı. Mayıs ayı verileri iki açıdan büyük önem taşıyordu.
Mayıs ayı verileri ile ilgili birinci önemli husus ise bir süredir iyice açılan tüketici enflasyonu ve üretici enflasyonu arasındaki makas idi. TÜİK, Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi’nde aylık %3,92 ve yıllık %38,33’lük bir artış olduğunu açıkladı. Böylelikle üretici fiyat endeksindeki yıllık artış 2019 yılından bu yana en yüksek seviyeye ulaşmış oldu. Yine TÜFE – ÜFE arasındaki makas da biraz daha açılmış oldu. Hizmet üretici fiyat endeksi ve tarımsal girdi fiyat endeksinde de yukarı yönlü baskının sürdüğünü daha önce açıklanan verilerde gözlemlemiştik. Tüketici enflasyonunun seyri açısından büyük önem taşıyan maliyet ve üretici fiyat endekslerindeki bu gelişmeler takip eden aylar için de enflasyonda olumsuz tablo devam ediyor. Özellikle Haziran ayı itibarıyla başlayan salgında kademeli açılma uygulamaları ile artmasını beklediğimiz talep, üreticilerin maliyet artışlarını görece daha kolay fiyatlara yansıtabilecekleri bir döneme işaret ediyor.
Verilerin ikinci önemli boyutu ise para politikası ile ilgili idi. Salı akşamı Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, TCMB Başkanı’yla faiz indirimi konusunda yaptığı görüşmeyi açıklaması faiz indirimi beklentisinin artmasına neden olmuştu. Bu noktada her ne kadar piyasadaki genel kanaat enflasyondaki artışın mayısta da devam edeceği yönünde olsa da bu beklentilerin aksine çıkabilecek bir veri ile TCMB, hükümetin istediği faiz indirim sürecine beklenenden önce girebilecekti. TCMB’nin bir nevi fırsat kolladığı faiz indirimleri açısından ortaya çıkabilecek böylesi bir sonuç, özellikle salı akşamı yapılan açıklamalarla sert hareketler gözlenen döviz kurlarında bir başka dalgalanmaya da neden olabilecekti. Ancak TÜİK tarafından açıklanan aylık %0,89 ve yıllık %16,59’luk tüketici enflasyonu en azından bir ay daha TCMB’nin bu yönde bir adım atması olasılığını azalttı diyebiliriz.
Son açıklanan veriler, enflasyonda geçici bir iyileşmeye işaret etmiş görünüyor. Ancak burada bir noktanın daha altını çizmekte yarar var. Mayıs ayının yarısından fazlasının tam kapanma koşulları içerisinde gerçekleştiği bir ayı geride bıraktık. Aylık fiyat artış ortalaması %0,89 olarak gerçekleşse de TÜİK tarafından akşam saatlerinde yapılan bir başka açıklamada aslında ay sonunda yapılan fiyat derleme çalışmalarında ortalama fiyat artışının %1,44’lere kadar ulaştığını ifade etti. Sehven yapıldığı ifade edilen bir hata sonucu açıklama yapmak zorunda kalan TÜİK, aslında Mayıs ayında kısmi açılma ile birlikte fiyatlardaki artış hızının ay sonunda arttığını da kamuoyu ile paylaşmış oldu.
Tüm bu noktalar önümüzdeki aylarda enflasyon üzerindeki baskının daha da arttığına işaret ediyor. TCMB’nin ve hükümetin gıda enflasyonunda yaz aylarındaki üretim artışı ve fiyatlardaki gevşeme ümidi de iki taraftan baskı altında. Birincisi dünyada son dönemde genel olarak artan gıda fiyatları Türkiye’de de bu beklentilerin boşa çıkmasında önemli bir rol oynayabilir. TL’deki sert değer kayıpları, dünyadaki fiyat artışları ile birleştiğinde Türkiye’de üretilen gıda mallarının ihracatı açısından avantaj sağlasa da kuraklık ve üretimdeki arz kısıtı ülke içerisinde gıda fiyatlarında beklenen düşüşün önüne geçebilir. Bu da tüketici enflasyonunda beklenen düşüşü sınırlandırabilir.
Özetle enflasyonda açıklanan son veriler, hem tüketici açısından hem de para politikasında hükümetin istediği faiz indirimleri için gerekli ortamın oluşması açısından yakın vadede iyimser bir ortam sunmadı. Bu şartlar altında Haziran ayında gerçekleşecek Para Politikası Kurulu’nda ekonomik gerçekler dikkate alınmadan verilecek bir kararın ise bedelini çok geçmeden Temmuz’da ağır ödeyebileceğimiz ihtimalini de karar vericilerin göz önüne alması gerek!”