Foreks - KPMG Türkiye'nin ülkemizde inşaat ve gayrimenkul sektörlerinin 2024 yılı 3. çeyrek durumunu ortaya koyan raporuna göre Türkiye genelinde konut satışları 402 bin adet ile bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 20,3'lük artarken ipotekli satışlar bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 87 artış gösterdi. Öte yandan konut fiyat endeksi reel bazda düşerken kullandırılan konut kredisi sayısı ise azaldı.
KPMG Türkiye tarafından hazırlanan “İnşaat ve Gayrimenkul Sektörel Bakış Raporu” 2024 yılı 3. çeyrek rakamlarına göre 2023 yıl sonunu Türkiye'de reel olarak yüzde 7,2 büyüme ile tamamlayan inşaat sektörünün, önceki öngörülerde olduğu gibi 2024 yılı ve sonrası için oluşturulan projeksiyonlarda pozitif büyüme trendini sürdürmesi bekleniyor. Benzer şekilde 2023 yılında reel olarak yüzde 4,7'lik büyüme gösteren Türkiye altyapı sektörünün de 2030 yılına kadar olan projeksiyonlarda büyümeye devam etmesi öngörülüyor.
Ayrıca Türkiye inşaat sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin 2024 3. çeyrekte ortalama yüzde 60,5'i faaliyetlerini kısıtlayan herhangi bir faktörün olmadığını açıklarken faaliyetleri kısıtlayan temel unsurlardan finansman sorunları, ortalama yüzde 30,8 seviyesindeki payıyla girişimleri sınırlayan birincil faktör olmaya devam etti. Sonrasında gelen talep yetersizliği ise 2024 3. çeyrekte de yüzde 16,9'luk ortalamaya sahip olarak önceki dönemlerde olduğu gibi faaliyetleri kısıtlayan faktörlerdeki sırasını korudu.
Raporla ilgili değerlendirmede bulunan KPMG Türkiye İnşaat ve Gayrimenkul Sektörü Lideri Savaş Görkem Yapan, "Konut sektöründe yılın 3. çeyreğinde gözlenen büyüme, piyasanın mevcut dinamikleriyle uyumlu bir biçimde şekillense de ipotekli satışlardaki ve konut kredisi kullanımındaki dikkat çekici artış ekonomik parametrelerin sektöre olan etkisini net bir şekilde ortaya koyuyor. Ayrıca reel bazda düşen konut fiyat endeksi bazı zorlukların hala devam ettiğine de işaret ediyor. Bu dönemde, finansman sorunları ve talep yetersizliği de sektörün karşılaştığı başlıca zorluklar olarak öne çıkıyor." dedi.
Konut satışlarında artış yaşandı
2024 3. çeyrekte Türkiye genelinde konut satışları 402 bin adet ile bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 20,3'lük artış gösterirken 2024 Eylül ayında alt kırılımdaki ipotekli satışlar ve ikinci el konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre sırasıyla yüzde 87,4 ve yüzde 33,1‘lik artış gösterdi. Bir önceki dönemdeki sonuçlara paralel olarak 2024'ün 3. çeyreğinde de İstanbul 59 bin adet ile Türkiye genelinde en çok konut satışı yapılan şehir oldu, İstanbul'daki satışları yaklaşık 37 bin adet ile Ankara ve yaklaşık 21 bin adet ile İzmir takip etti.
Konut fiyat endeksi reel bazda düştü
Türkiye'de Eylül 2024 sonu itibarıyla 148 seviyesinde seyreden konut fiyat endeksi ise 2023 yılının aynı ayına göre nominal bazda yüzde 27,4 arttı. Endeks, enflasyon etkisinden arındırılmış reel bazda ise Şubat 2024 itibarıyla negatife döndü ve bu görünümünü sürdürerek eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14,7'lik düşüş kaydetti.
Kullandırılan konut kredisi sayısı azaldı
2024 yılı 2. çeyrekte kullandırılan konut kredisi tutarı bir önceki çeyreğe göre yüzde 14, kullandırılan konut kredisi sayısı ise yine bir önceki çeyreğe göre yüzde 17 oranında azalırken ortalama konut kredisi büyüklüğü 945 bin TL seviyesinde gerçekleşti. Konut kredilerindeki bakiye tutar ise 2024 yılı 2. çeyreğe kıyasla yüzde 1 artarak 405 milyar TL'ye ulaştı.
Otel doluluk oranları 3. çeyrekte de yükseldi
Rapora göre İstanbul‘da bulunan konaklama tesisleri, 2024 yılı 3. çeyrekte ortalama yüzde 62,6 seviyesindeki oranla bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla benzer doluluk oranı gösterdi. Antalya bölgesinde bu dönemdeki doluluk oranı, elverişli iklim şartlarının devam etmesi neticesinde iç ile dış pazar talebinin yüksek seyretmesiyle birlikte yüzde 96 seviyelerinde kaydedildi. Türkiye genelinde otel doluluk oranları, bir önceki çeyreğe oranla artış göstererek 2024 yılı 3. çeyrekte ortalama yüzde 69,6 seviyesine ulaştı. Bu çeyrekte toplam turizm geliri yaklaşık 23 milyar dolar ve kişi başı ortalama harcama 1.001 dolar olarak kaydedildi.