(Yeni görüş ve gelişmeler eklendi, veriler güncellendi)
ANKARA, 7 Ekim (Reuters) - Dolar/TL, Türkiye'nin Suriye operasyonuna ilişkin ABD açıklamasının ardından güne sınırlı yükselişle başladı ancak işlemlerin hacim kazanmasıyla birlikte kurdaki yükseliş de hızlandı.
Piyasalar ilk açıklamanın ardından operasyon sürecinin nasıl ilerleyeceğine ilişkin gelişmeleri ve siyasilerin olası açıklamalarını takip ediyor.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump, dün akşam yaptıkları telefon görüşmesinde Suriye'nin kuzeyinde Fırat'ın doğusunu kapsayacak güvenli bölgenin kurulmasını ele alırken, Beyaz Saray Türkiye'nin operasyon için yakında harekete geçeceğini ve ABD güçlerinin burada rol almayacağını bildirdi. Cumartesi günü yaptığı konuşmada ABD'nin Suriye'nin kuzeyinde "güvenli bölge" kurma çalışmalarında Türkiye'yi oyaladığını ifade ederek, Ankara'nın kısa süre içinde Suriye'nin kuzeyine operasyon düzenleyebileceği sinyalini vermişti.
Rabobank tarafından yayımlanan notta TL'nin gelişmekte olan ülke para birimleri arasında zayıf kaldığına dikkat çekilerek, bunun nedeni ise Suriye'nin kuzeyine yönelik operasyonun yakın zamanda gerçekleşme ihtimaline bağlandı. Not şöyle devam etti:
"Eğer Suriye'de daha büyük bir güvenli bölge oluşturmak için Erdoğan Trump'ı ikna etmeseydi dolar/TL en azından 6 civarında çok daha yüksek seviyelerde işlem görüyor olabilirdi. İlk piyasa tepkisi bu nedenle sınırlı kaldı."
Dolar/TL geçen haftaya 5.64 seviyesinin altını test ederek başlasa da jeopolitik risklere yönelik endişelerle hafta içinde 5.75'in üzerini gördü. Enflasyonun Eylül'de tahminlerin altında kalmasının ardından ise TCMB'nin Ekim'de beklentilerin üzerine faiz indirimi yapabileceği endişesi TL'yi daha da baskıladı.
Öte yandan Suriye Demokratik Güçleri (SDG) yaptığı açıklamada, "Amerikan güçleri taahhütlerini yerine getirmedi ve Türkiye sınırındaki bölgelerden çekildi ve Türkiye şimdi Suriye'nin kuzey ve doğusuna yönelik bir istila operasyonuna hazırlanıyor" dedi. bölümü Türkiye'nin terör örgütü olarak nitelendirdiği YPG PYD'den oluşan SDG ayrıca Türkiye'nin operasyonuna karşı kendilerini savunmaktan "bir an olsun tereddüt etmeyeceklerini" ifade etti. bankanın döviz masası işlemcisi, "TL'deki değer kaybını artıran etken ABD'nin çekilmesine karşın YPG'nin kendini savunmaktan çekinmeyeceği yönündeki açıklama oldu" dedi.
Cuma günü kapanışta 5.70 seviyesinde olan dolar/TL, ABD'nin Türkiye'nin Suriye operasyonu hakkındaki açıklamasının ardından en yüksek 5.7575 seviyesinde işlem gördü. Hacimlerin sınırlı kaldığı saatlerde kur güne 5.7150 civarında başladıktan sonra 2 Ekim'den beri en yüksek seviyeleri test etti. Kur saat 1647'de 5.7480/5.7515 seviyesinde.
Dolar karşısındaki değer kaybının %1'e yaklaştığı TL gelişmekte olan ülke para birimlerinden negatif ayrışıyor. Ancak ayrışma sınırlı boyutta. TL yaklaşık %0.9 değer kaybederken benzer para birimleri dolar karşısında %0.1 ila %0.5 bandında değer kaybediyor.
Aynı saatte sepet bazında TL 6.0362/6.0391 , euro/TL 6.3218/6.3251 seviyesinde.
BEYAZ SARAY AÇIKLAMASI
Beyaz Saray tarafından bu sabah yapılan açıklamada Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyine yapmayı planladığı operasyon için yakında harekete geçeceğine dikkat çekildi.
ABD'nin Suriye'de yakalanan IŞİD militanlarını geri almaları için Fransa ve Almanya başta olmak üzere Avrupa ülkelerinden talepte bulunduğu ifade edilen açıklamada, "Ancak bunu istemediler ve karşı çıktılar... Türkiye artık... geçen iki yılda bölgede yakalanan tüm IŞİD savaşçılarından sorumlu olacak" denildi.
Ankara daha önce düzenlediği iki sınır ötesi askeri operasyon ile Suriye'nin İdlib vilayetiyle olan sınırından Fırat'ın batı kıyısına kadar uzanan bölgeyi kontrolü altında tutuyor.
Ankara Fırat'ın doğu kıyısından başlayacak güvenli bölgenin YPG'den temizlenmesini ve ev sahipliği yaptığı Suriyeli mültecilerin buraya yerleştirmesini istiyor.
Üst düzey bir Türk yetkili de operasyonun başlaması için ABD'nin bölgeden çekilmesinin bekleneceğini ve bunun bir haftayı bulabileceğini söyledi.
Cumhurbaşkanlığı'ndan yapılan açıklamada Erdoğan ve Trump'ın Kasım ayında Washington'da görüşecekleri de belirtildi. piyasalarda ise dolar endeksi 99 seviyesinin hemen altında nispeten güçlü seyretmeye devam ediyor. İşsizliğin %3.5 ile yaklaşık 50 yılın en düşük seviyesine gerilemesi dünyanın en büyük ekonomisi olan ABD kaynaklı yavaşlama endişelerini azaltmış durumda.
Kur Eylül başından beri genel olarak 5.60-5.75 bandında seyrediyor. Bankacılar bu bandın kırılması için yurtdışı piyasalarda risk iştahında ciddi bir bozulma veya içeride olumsuz bir haber akışı olması gerektiğini belirtiyor.
Lokallerin döviz talebi de kuvvetli seyretmeye devam ediyor. TCMB güncel verilerine göre yurtiçi yerleşiklerin yabancı para mevduatları 27 Eylül haftasında da yükselişini sürdürerek yaklaşık 1 milyar dolar artışla 193.7 milyar dolar ile tarihi zirveye geldi.
Tahvil/bono piyasasında ise 10 yıllık tahvil getirilerinde son dönemde düşüş eğilimi belirginleşti. Hazine'nin borçlanma maliyetlerindeki artışın uzun vadede etkisini sınırlamak adına yaklaşık 1.5 yıldır ihraç etmediği gösterge 10 yıllık tahvilin bileşik getirisi Mayıs ayında %21 idi.
Gösterge 10 yıllık tahvilde bileşik getiri Cuma günü spot kapanışta ortalama %13.76, valörde son işlemde %13.81 seviyesindeydi. Bugün spot kapanışta ortalama bileşik getiri %13.87 oldu.
İki yıllık gösterge tahvilde ise Cuma günü spot kapanışta bileşik getiri ortalama %13.71, valörde son işlemde %13.58 seviyesindeydi. Bugün spot kapanışta ortalama bileşik getiri %13.69, valörde saat 1650 itibarıyla son işlem %13.83 oldu.