(Ayrıntılar ve görüş eklendi)
Nevzat Devranoglu
İSTANBUL, 14 Nisan (Reuters) - Yaklaşan genel seçim sonrası nasıl bir siyasi tablo ve nasıl bir ekonomi yönetimi oluşacağına ilişkin belirsizlikler, dolardaki küresel değer kazancı ile birleşince dolar/TL'deki yukarı baskı devam ediyor.
Bankacılar TL'deki seyrin seçim riskini ve seçim sonrası Türkiye'nin uzun vadeli ekonomi politikalarının ekseni üzerindeki soru işaretlerininin TL fiyatlamaları içinde olduğunu belirtirken seçim anketlerinin ise AKP hükümetinin geleceğine ilişkin tek bir sonuç göstermediğini belirtiyorlar. HDP'nin yüzde 10'un üzerinde oy alması halinde AKP'nin zayıflayabileceğini hatta koalisyon hükümeti ihtimali bile doğabileceğini belirten bankacılar TL'nin mevcut seviyesine bu risklerin yansıdığını belirtiyorlar.
Dolar/TL TRYTOM=D3 bugün 2.6740'a kadar yükselerek yeni tarihi zirvesini test ettikten sonra TSİ 1017'de 2.6655/2.6660 seviyesindeydi. Aynı saatte sepet bazında TL ise TRYBASKETD3= 2.7393/2.7414 seviyesindeydi.
TEB Yatırım Stratejisti Işık Ökte, "TL'deki negatif ayrışmanın derecesi çok yüksek - bu ayrışmanın sadece genel seçim sonrası nasıl bir ekonomi yönetim takımı oluşacağına ilişkin endişeler ya da büyüme göstergelerindeki kötüleşmenin yansımasından oluşmuyor olması muhtemel. Sadece TL'nin dolara karşı tarihin en düşük seviyesine satış baskısı değil, BIST100 .XU100 endeksi de son on günde gelişmekte olan ülke piyasalarındaki yüzde 7 değer kazancına rağmen yüzde 1 değer kaybediyor" dedi ve ekledi:
"Son yapılan bazı anketlerde AKP'nin güç kaybettiği ve seçim sonrası tek parti hükümeti kurmak için yeterli milletvekili sayısına ulaşamayabileceği gösteriliyor. Koalisyon hükümeti olasılığının, TL cinsi varlıklar üzerinde satış baskısı yaratıyor olduğunu düşünüyoruz. Türkiye'nin 1980 darbe sonrası dönemecindeki geçmişine baktığımızda, koalisyon hükümetlerinin ekonomiyi yönetme konusundaki yetersizlikleri ve başarısızlıklarının piyasa oyuncuları tarafından negatif fiyatlanıyor olma olasılığını yüksek görüyoruz."
TL yaklaşık son 3 aydır benzer para birimlerinden daha kötü bir performans gösterirken bankacılar seçim netleşene kadar TL'deki negatif ayrışmanın bazı günler farklılık gösterse de kalıcı olarak son bulmasını beklemiyorlar.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın Merkez Bankası'nı sert eleştirmesiyle başlayan ardından ekonomi yönetiminin yaklaşan seçimler sonrasında görev başında olmayabileceğini gösteren endişelerle devam eden sürecin TL'yi baskılayan iç unsurlar olurken dolardaki küresel değer kazancı ise TL'nin değer kaybındaki ana dış belirleyici oldu.
Doların başlıca altı para birimine karşı değerini gösteren dolar endeksinin 12 yılın zirvesine yakın seyretmesiyle, dolar/TL dün bir önceki rekor olan 2.6488'i aşarak yeni zirvesini test etti. TL'deki değer kaybını takip eden iki ve 10 yıllık gösterge faizler dün 10 baz puan civarında yükseldi. Bugün ise gösterge iki yıllık tahvilde bileşik faiz yaklaşık 10 baz puanlık yükselişle yüzde 9 bileşik seviyesini test etti.
Doların geniş bantta değer kazanmasının ana nedeni ise ABD Merkez Bankası'nın (Fed) ilk faiz artışını bu yıl yaparak diğer gelişmiş ülkelerden faiz konusunda ayrışacağı beklentisi, olarak gösteriliyor.
Fed'in diğer gelişmekte olan ülkelerin merkez bankalarından önce, bu yıl içinde faiz artıracağı beklentileriyle güçlü seyreden dolar endeksi, eurodaki değer kaybına paralel 99.990 düzeyine kadar yükseldi, ancak sterlinin beş yılın dip seviyelerinden toparlanması dolayısıyla 100 seviyesini aşamadı.
Öte yandan iki yıllık gösterge olan 16 Kasım 2016 itfalı tahvilinde dün spot kapanışta ortalamada yüzde 8.89 oldu. Bugün spot piyasada TSİ 1036 itibarıyla ortalama bileşik faiz yüzde 8.96 olurken son işlem yüzde 9 seviyesinden gerçekleşti. 10 yıllık gösterge tahvil olan 12 Mart 2025 itfalı tahvilde ise dün spot kapanışta ortalama yüzde 8.55 bileşik seviyesinden gerçekleşti. Bugün bu tahvilde henüz işlem gerçekleşmedi.