İSTANBUL, 18 Eylül (Reuters) - Dolar/TL lokallerin döviz talebi ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın açıklamalarının algıyı bozması ardından yükselişini bugün de sürdürerek 6.46 seviyesini aştı ve TCMB'nin geçen hafta yaptığı 625 baz puanlık faiz artışı öncesi seviyelere geldi.
ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşı da gelişmekte olan ülke para birimleri üzerinden baskı yaratırken, benzer para birimlerinden negatif ayrışan TL'de Perşembe günü açıklanacak olan Orta Vadeli Program (OVP) bekleniyor.
Bu sabah saat 0911'de 6.3404/6.3600 seviyesinde olan dolar/TL, 6.4620'ye kadar yükselirken,
TL dolar karşısında günlük bazda yüzde 2'ye yakın değer kaybetti. Dolar/TL'de gelinen seviyeler itibariyle TCMB'nin beklentilerin üzerindeki adımının piyasalarda yarattığı olumlu etki de ortadan kalkmış oldu.
Dolar/TL saat 1613'te 6.4111/6.4150, sepet bazında TL 6.9591/6.9640, euro/TL 7.5153/7.5212 seviyesinde bulunuyor.
Analistler lokallerin TCMB'nin faiz kararı sonrasına ertelenen döviz talebi ve karşılanması gereken döviz yükümlülüklerinin hayata geçmesinin yanı sıra PPK öncesi döviz satan yabancıların kar realizasyonunun kurdaki yükselişte etkili olduğunu, Erdoğan'ın Merkez Bankası'nın aldığı faiz kararı ve İş Bankası ile ilgili yaptığı açıklamalarının da piyasalarda negatif etki yarattığını belirtiyor.
Adının kullanılmasını istemeyen bir analist, "Cumhurbaşkanı Erdoğan TCMB ve İş Bankası'na yönelik son açıklamaları talihsiz bir zamana denk geldiği ve OVP bekleyişinde olan piyasalarda negatif algı yarattı" dedi.
Credit Agricole kıdemli gelişmekte olan piyasalar stratejisti Guillaume Tresca, yatırımcıların OVP'yi beklediğini biraz temkinli olduklarını söyleyerek, "Diğer taraftan TCMB sonrası kar realizasyonu yapılıyor ve karar sindiriliyor. Faiz artışı pozitif bir sürpriz olarak görülmüştü ancak şimdi piyasalar TCMB ve hükümetin daha fazla adım atması gerektiğini anladı" dedi.
Tresca, TCMB'nin aslında 475 baz puanlık faiz artışı yaptığını, enflasyonun önümüzdeki aylarda yükselmeye devam edeceğini dolayısıyla da reel faizlerin düşeceğini söyleyerek, TCMB'nin yeniden sıkılaşma yapması gerekeceğine işaret etti.
Öte yandan hükümetin de mali açığını iyileştirmek adına bazı uzun vadeli altyapısal projeleri erteleyebileceğini, cari açığı düşürmek adına gereken her türlü adımı atacağını ayrıca ABD ile ilişkilerini iyileştirmek durumunda kalabileceğini ifade eden Tresca, "OVP'de ne istediklerini söyleyebilirler ancak ayrıntılar yoksa yeterli olmayacaktır. Albayrak doğru konulara değiniyor, doğru programları anlatıyor ve bu hoşumuza gidiyor. Ancak bunlar sadece sözler, yeni ve gerçek uygulamaları görmemiz gerek" dedi.
Perşembe günü açıklanması beklenen OVP'de özellikle maliye tarafı ve sorunlu kredilerle ilgili kurtarma planlarına yönelik olası gelişmelerin yanı sıra hükümet eliyle yapılması planlanan projelerin ne yönde ilerleyeceği izlenecek.
TCMB'nin kararı ardından OVP'den de etkili bir maliye politikası çıkması halinde TL'ye destek olabileceği belirtiliyor.
Diğer taraftan makro ekonomik anlamda bozulmaların devam ettiği, ABD ile ilişkilerde olumlu bir safhaya geçilmediği dikkate alındığında haber akışına bağlı hareket eden TL'deki kırılganlık devam ediyor.
Erdoğan Cuma günü yaptığı bir konuşmada enflasyonun hiç bir kez TCMB'nin açıkladığı gibi gelişmediğini, tekrar tekrar revize edildiğini söyleyerek, TCMB'nin son faiz artırımına ilişkin, "Bağımsızlığın neticesini göreceğiz. Şu an benim şahsen benim sabır safhamdır. Bu sabır da bir yere kadar" demişti. yandan Erdoğan hafta sonu yaptığı açıklamada ise CHP'nin İş Bankası'ndaki yönetim kurulu üyelerinin ne iş yaptığına "bakılması" gerektiğini ifade ederek, "Ben diyorum, bir defa Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün bu tür bir varlığı herhangi bir siyasi partinin etiketi altına giremez. Girse girse Hazine'ye girer" demişti. Eylül ayı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında fiyat istikrarını desteklemek amacıyla güçlü bir parasal sıkılaştırma yaparak politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faizini beklentilerin üst bandında 625 baz puan artırarak yüzde 17.75'ten yüzde 24'e yükseltti.
Ancak PPK öncesinde bir süredir haftalık repo ihalesi açmayan TCMB, tüm fonlamasını gecelik borç verme faizi olan yüzde 19.25 seviyesinden yapıyordu. Dolayısıyla Perşembe günü yapılan faiz artırımı ortalama fonlama faizinde 475 baz puanlık bir artış anlamına geliyor.
PPK öncesi yüzde 20'nin üzerinde işlem gören 8 Mart 2028 itfalı 10 yıllık gösterge tahvilde bileşik getiri Cuma günü yüzde 18.34'e kadar geriledi. Dün spot kapanışta ortalama yüzde 19.06, valörde son işlemde yüzde 18.97 seviyesinde iken bugün spot kapanışta ortalama yüzde 19.04 seviyesinde.
İki yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi ise Cuma günü spot kapanışta yüzde 24.94 seviyesindeydi. Bugün ise spot kapanışta son işlemde yüzde 25.32 seviyesinde.