İSTANBUL, 1 Ekim (Reuters) - Dolarda küresel bazda gözlenen değer kazancı TL dahil gelişmekte olan ülke para birimlerinde bugün değer kayıplarına neden olurken, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın Fırat'ın doğusuna ilişkin açıklamaları da dolar/TL'deki yükselişin hızlandıran etken oldu.
Dolar/TL Erdoğan'ın Suriye'de olası bir operasyona yönelik açıklamalarıyla birlikte bugün en yüksek 5.7275'i test etti.
Erdoğan, TBMM açılış toplantısında yaptığı konuşmada özellikle Fırat'ın doğusunda arzu ettikleri neticelere ulaşamadıklarını ve kaybedecek tek bir gün olmadığını söyleyerek, "Fırat'tan Irak sınırına kadar oluşturacağımız 30 km güvenli bölgede 2 milyon kişiyi yerleştirmeyi planlıyoruz" dedi. Fırat'ın doğusuna yönelik operasyon olup olmayacağı sorusuna ise "Bir gece ansızın gelebiliriz" diye yanıt verdi. Suriye'de güvenli bölge sağlanmasına yönelik operasyona ilişkin açıklamalarının öncekilere göre değişik içerdiğini söyleyen bir bankacı, "Açıklamalar daha önce 'ABD ile birlikte yapmayı deneriz, olmazsa kendimiz yaparız' mesajları içerirken bugünkü mesajlardan ABD ile bu konuda uzlaşı sağlanamadığı ve artık Türkiye'nin bu süreci kendi devam ettireceği mesajı alıyoruz" dedi ve şöyle devam etti:
"Bu bugün piyasadaki satış baskısını kuvvetlendiren bir etken konumunda. Gelişmekte olan para birimleri genelinde doların güçlenmesiyle genel bir satış baskısı varken bu gelişme TL'deki satış baskısının kuvvetlenmesi ve kurun 5.70'in üzerine çıkmasındaki ana belirleyici oldu."
Eylül ayı başından beri genel olarak 5.65-5.75 bandında seyreden dolar/TL bugüne 5.66 civarından başladıktan sonra gün içinde 5.69'lu seviyelere geldi. Erdoğan'ın konuşması sırasında 5.70 seviyesini aşan dolar/TL TRYTOM=D3 5.7275 seviyesine kadar yükseldi. Dolar/TL saat 1729'da 5.7230/5.7255 seviyesinde bulunuyor.
TL bugün %1'i aşan değer kaybı ile dolar karşısında en çok değer kaybeden gelişmekte olan ülke para birimleri arasında ilk sıralarda yer aldı.
Aynı saatte sepet bazında TL 5.9834/5.9858, euro/TL 6.2461/6.2481 seviyesinde.
Dolar/TL'de bugün gözlenen hareketin agresif olmasına karşılık net bir şekilde yükselişin başladığı anlamına gelmediğini söyleyen başka bir bankacı ise, "Dolar endeksi 99 seviyesi üzerinde güçlenmeye devam ederse kurda yukarı hareket devam edebilir. EM'lere bakınca hepsi dolar karşısında kayıpta. Ancak dolar/TL 5.78-5.80 bandının üzerine çıkmadıkça yükselişin hızlanmasını beklemeyiz" dedi.
ABD ile ilişkilere yönelik iyimser beklentiler ve TCMB'nin bundan sonraki faiz indirimlerinin sınırlı olacağı beklentileri son dönemde TL'ye destek veriyordu. Ancak jeopolitik risklerde bir artış, ABD ile ilişkilere yönelik endişeleri de artırabilir.
Öte yandan Perşembe günü açıklanacak Eylül ayı enflasyon verileri dün açıklanan orta vadeli programın ardından bu haftanın en önemli iç veri gündemi.
Reuters'ın toplam 15 kurumun katılımı ile gerçekleştirdiği ankete göre Tüketici Fiyatları Endeksi'nin (TÜFE) Eylül'de aylık %1.3 artış göstermesi, ancak geçen yılın aynı döneminde TL'deki değer kaybı sonrası yaşanan %6 yükselişin oluşturduğu baz etkisiyle yıllık enflasyonun Ağustos'taki %15.01'den %9.6'ya gerilemesi bekleniyor.
Küresel piyasalarda ABD-Çin ticaret görüşmeleri ile Brexit takip ediliyor.
Tahvil/bono piyasasında ise getirilerde düşüş eğilimi belirginleşiyor. Hazine'nin borçlanma maliyetlerindeki artışın uzun vadede etkisini sınırlamak adına yaklaşık 1.5 yıldır ihraç etmediği gösterge 10 yıllık tahvilin bileşik getirisi Cuma günü spot kapanışta %14.07 seviyesindeydi. 10 yıllık getiri bu yıl Mayıs ayında %21 idi. Böylece getiride 4 aylık düşüş 7 puan oldu.
Gösterge 10 yıllık tahvilde bugün spotta ortalama bileşik getiri %13.72 oldu. İki yıllık gösterge tahvilde ise bugün spot kapanışta ortalama bileşik getiri %13.91, valörde saat 1726'da son işlem %14.15 oldu.