Yazar: Barani Krishnan
Investing.com — Avrupa koronavirüs konusunda köşeyi dönüyor mu? Blok aşılamayı hızlandırmasına rağmen bu hala bir muamma.
Avrupa’nın tek – ve büyük – endişesi, Ekim’den beri varlığını hissettiren İngiltere varyantı ile salgının tekrar canlanması. İlk kez İngiltere’de görülen B.1.1.7. varyantı, en az 114 ülkeye yayılmış durumda. Sadece Covid-19’un orijinal versiyonundan daha bulaşıcı olmakla kalmıyor, daha ölümcül de aynı zamanda.
Bu sebeple Avrupa’nın aşılamadaki ilerlemesi, piyasanın ölçülü tepkisi ile karşılandı. Blokun aşılamadaki ilerlemesi kötü değil: Almanya günlük Covid-19 aşılama sayısını ikiye katlarken Fransa programın önünde.
Diğer yandan İtalya, bulaşıcılık oranı yavaşlarken karantina tedbirlerini gevşetmeye hazırlanıyordu.
ABD neredeyse günlük olarak aşılama rekoru kırarak bazı ABD eyaletlerinde devam eden salgınlara rağmen normal hayata dönüşte dünyaya öncülük ederken Avrupa, küresel enerji talebi yapbozunun kayıp bir parçasını temsil ediyor.
Nisan ayına kadar Avrupa’da yaşananlar, benzin, dizel ve jet yakıt talebinin, küresel seyahat için en yoğun dönem olan ikinci çeyrekte nasıl olacağını belirleyecek.
Bu haftanın başlarında çıkan raporlara göre B.1.1.7 vakaları Avrupa’nın bazı bölgelerini kasıp kavurmaya devam ediyor. Polonya geçen yıla göre 60 kat daha fazla vaka gördü. Almanya’nın enfeksiyon oranı ikiye katlanarak Berlin’de geceleri toplanma yasağına yol açtı.
Çin ve ABD’den sonra en büyük ham petrol alıcısı olan Hindistan da günlük 100.000 üzerinde vaka ile rekor bir dönem yaşıyor.
İşte bu yüzden ABD ham petrol ve Brent, haftayı 1,50 dolardan fazla düşüşle bitirdi.
Adil olmak gerekirse haftalık fiyat düşüşünün çoğu, sadece Pazartesi günü görülen %4’lük artıştan kaynaklanıyordu. O gün piyasa, OPEC+’nın Mayıs-Temmuz arasında üretim kesintilerini azaltma kararına tepki vermişti.
Ham petrol fiyatları Pazartesi günkü seviyelerden toparlansa da bu, Avrupa’daki aç-kapa durumundan dolayı hafta bazında çok bir fark yaratmadı.
OANDA ABD piyasa araştırma müdürü Ed Moya, “Avrupa’nın ve gelişmekte olan piyasaların ham petrol talebi görünümü hala karışık ve iyimserlik tekrar gelene kadar petrol fiyatları ağır kalabilir” dedi. “Önümüzdeki birkaç hafta boyunca petrol, dalgalı bir ticaret ortamında olacak.”
Cuma günü New York Times’ın söylediğine göre İngiltere’de B.1.1.7 varyantını izlemelerine rağmen kıta Avrupası milletvekilleri tepki vermekte geç kalarak mevcut sorunlara yol açtı.
Ocak ayında Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, yeni kısıtlamalar konusunda bilim danışmanlarının çağrılarını kulak ardı etti. Şimdi günlük vakalar ikiye katlandı, hastaneler ağzına kadar dolu ve Macron üçüncü bir genel karantina uygulamaya başladı.
Endişe kaynağı olan diğer varyantlar da var Avrupa’da. İlk olarak Güney Afrika’da tespit edilen B.1.351’in, kıtada yoğun olarak kullanılan AstraZeneca aşısı da dahil olmak üzere bazı aşıların etkinliğini azalttığı anlaşıldı.
Brezilya’da hastanelerde kırılma noktasının aşılmasına yol açan P.1 ise virüsün orijinal versiyonundan daha bulaşıcı gibi görünüyor ve aşı etkinliğini azaltan bir mutasyonu içeriyor.
İskoçya’da Edinburgh Üniversitesi’nde küresel halk sağlığı profesörü olan Devi Sridhar, “beni şaşırtan şey, B.1.1.7 türünün getireceklerini öngörmeyen ülke sayısı” dedi. “İnsanlar, İngiltere’de yaşananlardan ders çıkarmamızı söylemek yerine bunu hafife aldı.”
Bu kış İngiltere’de yaşanan şey, salgının ilk aşamalarında görülmemiş ölçekte kitlesel ölüm ve kapasiteyi aşmış hastanelerdi. B.1.1.7 Eylül ayında ilk görüldüğünden bu yana 85.000 kişi öldü. Dört milyon kişi – her 17 İngiliz’den biri – enfeksiyona yakalandı.
Bazı açılardan Avrupa daha iyi hazırlanmış durumda. Ülkeler Ocak ve Şubat ayında virüs örneklemlerini daha agresif bir şekilde sıralamaya başladı. Tedarik sıkıntıları ve AstraZeneca (NASDAQ:AZN) ile yaşanan güvenlik korkusuna rağmen nüfusun %14’ü en az bir doz aşılandı. Aşılar B.1.1.7 için güçlü bir koruma sunuyor. Ve Avrupa’daki yeni vakalar son günlerde düşüş yaşıyor.
Ancak toplumun büyük bir çoğunluğu hala şüpheli. Ve bilim insanlarının korkusu, insanlar için B.1.1.7’ye karşı büyük oranda koruma sağlandığında başka bir varyantın bağışıklık tepkilerini kısmen alt ederek üstünlük kazanabileceği.
Bu yüzden Fransa, aşı programını hızlandırarak B.1.351’in ülkenin doğusunda yer edinmesini önlemeye çalıştı. Tüm öncü aşıların, her varyanttan kaynaklanan ciddi hastalıkları ve ölümleri önleyerek gelecekteki dalgaları daha hafif atlatır hale getirmesi bekleniyor.
Aşılar eninde sonunda varyantları yenecek, diyor bilim insanları. Ve sıkı kısıtlamalar, B.1.1.7 vakalarını düşürebilir. Bunu sadece İngiltere’de değil, İngiltere’den kısa süre sonra bu türün görüldüğü ve o zamandan beri kademeli olarak açılan İrlanda ve Portekiz’de de yaptılar.
Ama bu ülkeler bile hala tehlikeyi atlatmış değil. İngiltere’de Leeds Üniversitesinde virolog olan Stephen Griffin, “çok yavaş bir şekilde açılmayı ve çocuklar da dahil olabildiğince çok insanın aşılamayı garantilemeliyiz” dedi.
Ve bir kez bir varyant, belirli bir bölgeyi veya ülkeyi işgal ettiğinde onunla savaşmak çok daha zor olabilir.
Roskilde Üniversitesi’nde PandemiX Center müdürü ve profesör olan Lone Simonsen, “pek çok ülkede bunun ne kadar hızlı yayılıp hakim olduğunu gördük” dedi. “Ve hakim olduğunda bunu kontrol altına almak için eski varyantla savaşırken gerek duyulandan daha fazla çaba gerekir.”
Ham petrol fiyatları ayrıca iki yıldır devam eden ABD yaptırımlarını bitirmek için bir yol bulmak üzere İran’ın, bu hafta küresel güçlerle olan görüşmeleri sonrasında da baskı yaşadı.
Şimdi Başkan Joseph Biden idaresinde olan Beyaz Saray Tahran'ın, nükleer programının atom bombası üretemeyeceğine dair kanıt göstermesi koşuluyla, yaptırımları sona erdirmeyi kabul ediyor. Ancak İran, bu tür tavizler vermeden önce yaptırımların kaldırılmasını talep ediyor.
Raporlara göre iki taraf arasındaki farklılıklara rağmen Salı günü başladığından beri görüşmelerde neredeyse her gün ilerleme kaydedildi.
İran, yaptırımlar kaldırıldığında “aylar içerisinde” yaklaşık 4 milyon varil günlük petrol üretimine dönebileceğini söyledi. Ülkenin ham petrolüne aşina olan kaynaklar, mevcut üretiminin günlük 2 milyon varil civarı olduğunu tahmin ediyor.
Analistler İran’dan gelen ek arzın, küresel petrol arzının boğadan ziyada daha ayı olabilecek bir yeniden yapılandırılmasına yol açacağını söylüyor.
Öyle olsa bile Cuma günü Biden yönetiminden bir yetkili, İran’a karşı uygulanan tüm yaptırımların kaldırılmayabileceğini söyledi. Politico raporuna göre kıdemli Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, “anlaşmanın çok adil bir okuma, titiz bir okuma altında bile yasal yaptırımlar olduğunu” söyledi.
Petrol Fiyatları Özeti
WTI Cuma günü 59,34 dolar ile nihai ticaretini yaptı. Seansı resmi olarak 28 sent düşüşle 59,32 dolarda kapattı. Hafta bazında ise %3,5 geriledi.
Brent seansı 25 sent düşüşle 62,95 dolardan kapattıktan sonra 63,01 dolar ile nihai ticaretini yaptı. Hafta bazında %3 geriledi.
Altın Piyasası ve Fiyat Özeti
Altın Cuma günü düşüş yaşasa da hafta bazında %1 yüksek kapattı.
Altın vadeli işlemleri hafta sonu öncesinde 1.744,60 dolarda nihai ticaretini yaptı. Cuma günü oturumu 13,60 dolar düşüşle 1.744,80 dolarda bitirdi. Ancak hafta bazında %1,05 yükseldi.
Spot altın 11,68 dolar düşüşle 1.743,94 dolarda günü kapatırken hafta bazında %0,8 yükseldi. Spot altındaki hareketler, zaman zaman gidişat konusunda vadeli işlemler yerine bu göstergeye daha çok güvenen fon yöneticilerinin ayrılmaz bir parçasıdır.
Hem spot hem de altın vadeli işlemleri, tahvil getirileri ile doların rekor seviyelerden geri çekilmesi ile Perşembe günü 1.750 doları aşarak altı hafta içinde ilk kez kilit direnç seviyesini geçti.
Cuma günü 10-yıllık Hazine senedi, 30 Mart’ta gördüğü 14 ayın yükseği %1,77’ye karşı %1,66 seviyesinde gezindi.
Dolar endeksi ise 92,16’da işlem gördü.
Hem Comex’teki hem de spot altın için teknik tablolar, sarı metal gelecek haftaki kapanışta bu haftaki gibi yüksek seviyeleri tekrar görürse 1.800 dolara bir dönme olasılığına işaret ediyor.
Hindistan’da SK Dixit Charting’ten Sunil Kumar Dixit, “1.755 dolar üzerindeki haftalık kapanış, gerçekten de 1.780-1.835 dolar veya bir ihtimal ötesini, sıradaki potansiyel hedef olarak koyuyor” dedi.
Ancak bazıları getirilerle doların toparlanabileceğini ve altındaki ralliyi kesebileceğini düşünüyor.
OANDA’da piyasa analisti olan Sophie Griffiths, “dolar ve Hazine getirilerinin artmasıyla dolar bugün bir kez daha gözden düşmüş durumda. Ancak nadir bir haftalık artış yolunda” dedi.
“ABD’den güçlü bir ekonomik toparlanma beklentisi ile altındaki yükseliş hareketinin kısa ömürlü olması yönünde iyi bir fırsat var.”
ABD’nin 3 trilyon dolarlık ilk koronavirüs mali paketinin onaylanması ile tetiklenen enflasyon endişelerine karşılık altın, 2020 ortalarında Mart ayının düşük seviyesi olan 1.500 dolar altından, Ağustos ayına kadar yaklaşık 2.100 dolara sıçradı.
Kasım ayından beri aşıda yaşanan gelişmeler ve ekonomik toparlanma iyimserliği, altının 2020 yılını 1.900 dolar altında bitirmesine sebep oldu.
Bu yılın başından beri ise ABD ekonomisindeki toparlanmanın beklentileri aşacağı argümanı ile dolar ve tahvil getirileri sık sık yükseldikçe altında daha çok düşüş yaşanıyor. Fed faizleri sıfıra yakın tutmaya devam ettikçe enflasyonun büyük artışlar yaşayacağından korkuluyor.
Mart ayında Kongre’de kabul edilen ek teşvik paketi ve Biden yönetiminin 2,2 trilyon dolarlık bir altyapı harcama tasarısı planı açısından bakılırsa altının bu yıl itibarının yerle bir olması daha çarpıcı.
Bu teşvik tedbirlerinden dolayı altında yaşanan değer kaybı, enflasyon koruması olarak altını yükseltmeli. Ancak sık sık tam tersi yaşanıyor.
Önümüzdeki Haftanın Enerji Takvimi
Pazartesi, 12 Nisan
Genscape Cushing ham petrol stok tahminleri (özel veri)
Salı, 13 Nisan
Amerikan Petrol Enstitüsü’nün petrol stoklarına ilişkin haftalık raporu.
Çarşamba, 14 Nisan
EIA ham petrol stoklarına dair haftalık rapor.
EIA benzin stoklarına dair haftalık rapor.
EIA distile stoklara dair haftalık rapor.
Perşembe, 15 Nisan
Cuma, 16 Nisan
Baker Hughes haftalık petrol kulesi sayımı.
Feragatname: Barani Krishnan, herhangi bir piyasaya ilişkin analizini çeşitlendirmek için kendi düşünceleri dışında bir dizi görüşü de kullanmaktadır. Tarafsız olmak için bazen muhalif görüşleri ve piyasa değişkenlerini gösterir. Kendisi, yazdığı emtia veya menkul kıymetlerde pozisyon sahibi değildir.