Yazar – Geoffrey Smith
Investing.com – Rusya ve Ukrayna arasındaki barış görüşmeleri devam ederken daha önemlisi, kuşkusuz, ABD’li yetkililerin Batı yaptırımlarını zayıflatma ve Rusya'ya askeri yardım gönderme konusunda Çin’i uyarmaya çalışacakları Roma’daki toplantı. Üretim merkezi Shenzhen COVID-19 karantinasına girerken Çin borsaları altüst oldu. İran, Irak’taki ABD ve İsrail hedeflerine saldırarak nükleer programıyla ilgili müzakereleri tekrar başlatma girişimlerini karmaşık hale getiriyor.
14 Mart Pazartesi günü finans piyasalarında bilmeniz gerekenler:
1. Diplomasi çılgınlığı
Hafta sonu çatışmaların yoğunlaştığına dair işaretlere rağmen Rusya ve Ukrayna arasındaki barış görüşmelerinde ilerleme umutları, Avrupa piyasalarına pozitif yansıdı.
Gün içinde önemli birçok toplantı olacak. Muhtemelen en önemlisi de ABD Milli Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ve Çin’den Üst Düzey Diplomat Yang Jiechi ile Roma’da gerçekleşecek olan. Hafta sonu ABD, Rusya’nın Çin’den askeri yardım talep ettiği konusunda uyardı. Rusya, NATO üyesi Polonya sınırı yakınlarındaki hedefleri vurarak hava ve topçu saldırılarını yoğunlaştırdı.
Öte yandan Euro Bölgesi’nin maliye bakanları, enerji ihracatı da dahil olmak üzere Rusya’ya yönelik yaptırımları artırma konusunu tartışmak üzere bir araya gelecek.
2. Shenzhen ve Jilin COVID-19 nedeniyle karantinaya alınırken Çin borsaları altüst oldu
Çin’in COVID-19’a karşı sıfır tolerans politikasında her zamankinden daha büyük çatlaklar baş gösteriyor. iPhone’un fason üreticisi Foxconn’un iki fabrikasına ev sahipliği yapan yüksek teknoloji üretim merkezi Shenzhen, artan yeni vaka sayıları nedeniyle karantinaya alındı. İşyerleri bir haftalığına kapatılacak.
Kuzey Kore ve Rusya sınırındaki Jilin’in kuzeydoğu bölgesi de bir haftalığına iş ve sosyal hayatı durduracak. Omicron’un şehrin güvenlik şeridini geçmesinin ardından Hong Kong, dünya genelindeki en yüksek yeni vaka ve ölüm oranlarını görmeye devam ediyor.
Ancak Pazartesi günü Çin piyasalarına bela olan tek şey salgın değil. Merkez bankasının Tencent’e, ülkenin şimdiye kadarki en büyük kara para aklama cezasını vereceği yönündeki raporlar üzerine Tencent hisseleri düşüş yaşayarak Hang Seng Teknoloji endeksini de sürükledi ve gün içinde %11 değer kaybetmesine yol açtı. Endeks günü %4,3 düşüşle kapattı. ABD borsalarından çıkarılma korkusu, Sullivan-Yang görüşmeleri öncesinde Çinli teknoloji hisselerini korkutmaya devam ediyor.
3. Borsalar yükselişle açılacak
ABD borsaları, algoritmaların en azından barış umutlarını pozitif almasıyla yükselişle açılacak.
Fed’in, Çarşamba günü sonlanacak politika toplantısı öncesinde ticaret zayıf olabilir. Bugün ne veri takviminde ne de kazanç takviminde piyasaları hareketlendirecek majör veri bulunuyor.
Dow Jones 331 puan artarken S&P 500 %0,9 ve Nasdaq 100 %0,7 yükseldi. Bununla birlikte ABD’nin 10 yıllık Hazine getirisi, enflasyonla ilgili endişelerin gölgesinde 9 puan artarak %2,09’a yükseldi. Şu an 2019 Temmuz ayından beri görülen en yüksek seviyede.
İlgi çekebilecek hisseler arasında son üç haftadır Rusya’daki faaliyetlerini durduran veya askıya alan tüm hisseler olabilir. Moskova bu varlıkların büyük olasılıkla devlet idaresi altına alınacağına dair uyarıda bulundu – bu, kamulaştırma yönünde büyük bir adım.
4. Hindistan, Rusya’ya yönelik baskısını azaltmak için harekete geçiyor
Rusya’yı destekleyen tek ülke Çin değil. Pazartesi günü Hindistan’daki yetkililer, Batı’nın yaptırımlarına rağmen Hindistan’ın, şirketlerle ticarete devam edebilmesinin yollarını aradıklarını söyledi.
Reuters’in aktardığına göre Hindistan hükümetinden bir yetkili, “Rusya, petrol ve diğer emtiaları büyük bir indirimle sunuyor. Bunu memnuniyetle kabul edeceğiz.” diyerek tankerler ve sigortayla ilgili sorunların yine de çözülmesi gerektiğini sözlerine ekledi.
Yaptırımları eleştirenler, alternatif uluslararası ödeme sistemlerinin geliştirilmesine hız vereceklerini ve nihayetinde doların uluslararası ticaretteki egemen statüsünü aşındıracaklarını savundu.
Hindistan’ın davranışı, özellikle sadece enerjide değil, tahıl ithalatında da Rusya’ya bağlı olan birçok az gelişmiş ülke üzerinde güçlü bir etki gösterebilir.
Ancak diğer ülkeler, Rusya ekonomisine yönelik uluslararası baskıyı artırmayı sürdürdü. Dünya reasürans piyasasının çoğunu denetleyen Bermudalı düzenleyiciler, kontrollerin uygulanamaması nedeniyle Rusya’nın işlettiği uçakların, tüm uçuşa elverişlilik sertifikalarını çekeceklerini söyledi. Bu hareket, Rus havayollarının uluslararası uçuşlarını fiilen sonlandıracak.
5. Çin ve Hindistan gibi etkenler petrolü düşürdü
Yukarıda belirtilen faktörlerin tümü küresel arz-talep dengesinin yeniden değerlendirilmesini zorunlu kıldığından ham petrol fiyatları sert bir şekilde düştü.
WTI %5,4 düşüşle 103,47 dolar olurken Brent %4,2 azalarak 107,98 dolara geriledi.
Özellikle Çin’deki karantinalar, küresel talep üzerinde önemli bir etki yaratabilir ancak Çin ve Hindistan’ın, Rusya’dan enerji akışını sağlamaya yönelik her türlü çabası da fiyatlar üzerinde baskı oluşturabilir.
Bu etkenler, hafta sonu Irak’ta yaşanan gelişmeleri gölgede bıraktı. İran’ın ABD ve İsrail’in işlettiği tesislere yönelik saldırıları, ülke üzerindeki yaptırımları kaldırmaya yönelik görüşmelerin hızla tekrar başlatılması yönündeki umutlara darbe vurdu.