Yazar – Geoffrey Smith
Investing.com – Cuma günkü bozgunun ardından dünya piyasaları bir nebze toparlanıyor. Küresel sağlık yetkilileri, yeni ‘Omicron’ varyantının yüksek risk oluşturabileceği konusunda uyardı ancak henüz Delta’dan daha ölümcül olup olmadığına dair kanıt yok. Gazprom GAZP rekor kâr paylaşırken Avrupa gaz fiyatları artış yaşamaya devam ediyor. OPEC+’nın, kademeli üretim artışı programına ara vereceği spekülasyonları üzerine petrol fiyatları yükseldi.
İşte 29 Kasım Pazartesi günü finans piyasalarında bilmeniz gerekenler:
1. Küresel piyasalar Omicron’un yarattığı bozgundan toparlanıyor
Küresel piyasalar bir nebze de olsa Cuma günkü bozgundan toparlandı. Dünya genelindeki hükümetler ve sağlık uzmanları, Omicron olarak bilinen yeni Covid-19 varyantının tespit edilmesine karşı tepki vermeye devam ediyor.
Dolar endeksi, haberlerin yarattığı ilk şokla beraber yatırımcıların gelecek yılki faiz artırımları riskini yeniden fiyatlandırmasının ardından istikrara kavuştu. Endeks %0,1 artışla 96,165’e yükselerek Haziran ayındaki artış trendi içerisinde olmaya devam ediyor. Faiz oranlarına hassas iki yıllık Hazine getirileri, iki baz puan artışla %0,54 puandan işlem gördü ancak geçen hafta gördüğü seviyeye göre hala 14 puan düşük.
Avrupa hisse senedi endeksi, Cuma günü yaşadığı kaybın yaklaşık üçte birini geri kazanırken gelişen piyasa dövizleri, petrol ve baz metallerde çeşitli seviyelerde toparlanma yaşandı.
2. WHO Omicron’la ilgili uyarıyor ancak ortada bir netlik yok
Omicron varyantı, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından ‘endişe kaynağı’ olarak nitelendirilse de BM kurumu, yarattığı tehlikeyle ilgili ‘büyük bir belirsizlik’ olduğunu vurguladı. Mevcut aşıların bu varyanta karşı etkililiği olup olmadığı konusu da belirsizlik kaynağı. Moderna MRNA CEO’su Stephane Bancel ve Pfizer PFE CEO’su Albert Bourla, kendi aşılarının birkaç ay içerisinde yeni varyantla mücadele etmek üzere uyum sağlayabileceğine güvendiklerini ifade etti.
Varyantın tespit edildiği Güney Afrika’daki araştırmanın ön bulguları, varyantın, bu yıl dünyada görülen enfeksiyon dalgasının temelindeki Delta varyantını tahtından edecek kadar bulaşıcı olduğunu öne sürüyor. Ancak Güney Afrikalı araştırmacılar, yalnızca hafif şiddette enfeksiyonu tetikleme (bu, kuzey yarımkürenin yaşlı nüfusu için geçerli olamayabilir) eğiliminde olduğunu da belirtiyor.
ABD’nin de içinde olduğu pek çok ülke, sınırlarını Güney Afrika’ya ve bir grup komşu eyalete kapamış durumda. Ancak varyantın Kanada, Avustralya ve Avrupa’ya kadar ulaştığına dair göstergeler mevcut.
3. Perakende ve seyahat sektörleri odağında borsa yüksek açılacak
ABD borsası, Cuma günü %2 üzerinde düşüş yaşadıktan sonra %1 civarı artarak kısmi toparlanma ile küresel eğilimi takip edecek.
Dow Jones 251 puan artarken S&P 500 %0,9 ve Nasdaq 100 %1,2 yükseldi.
Fiziksel mağazalardaki Black Friday satış hacminin, 2019 seviyelerine göre hala en az %25 düşük olduğuna dair raporlar çıkarken perakende sektörü ilgi odağında olacak gibi görünüyor. Bu raporlar, hareketlilik üzerindeki kısıtlamalar gevşese de pandeminin hızlandırdığı çevrimiçi hayata geçişin, henüz tamamen eski haline dönmediğini gösteriyor.
Omicron varyantıyla ilgili gelişmelerden dolayı Cuma günü epey zarar gören seyahat ve konaklama sektörleri de ilgi çekecek.
4. Fiyatlar yükselirken Avrupa tir tir titriyor
Mazlumu herkes sever. Bununla birlikte bu yılın en çok kazananı, kimsenin kalbini ısıtmayacak. Rus gaz tekeli Gazprom, Avrupa’ya, sözleşmelerin gerektirdiği asgari düzeyin üzerindeki ihracatları kısıtlama taktiği sayesinde ilk dokuz ay içinde bir önceki yıla göre daha çok kâr ettiğini söyledi.
Gazprom’un gerçekleşmiş ihracat fiyatları, bu yıl üçe katlanarak 1.000 metreküp başına 300 dolar üzerine çıktı. Rakamlarını, tam da Avrupa’nın kuzeybatısı kutuplardan gelen soğuk hava dalgası ile tir tir titrediği bir zamanda paylaştı. Havalardaki soğumanın sonucunda Avrupa’nın depolarından yakıt kullanımı arttı ve kış mevsiminde gerçek kıtlık, tayınlama ve ekonomik küçülme riski yükseldi.
Bu ayrıca Avrupa’nın enflasyon seviyelerine karşı da risk oluşturuyor. ECB yönetim kurulu üyesi Isabel Schnabel, bankanın Kasım ayında yıllık enflasyonun zirveyi görmüş olmasını beklediğini söyledi. İspanya’nın enflasyon oranı bu ay %5,6’yı görürken Almanya’nın enflasyon ön okuması bugün yayımlanacak.
5. OPEC+’nın üretim spekülasyonu üzerine petrol yükseliyor
Omicron’la ilgili endişelerden dolayı Cuma günü 10 dolar düşüş yaşayan ham petrol fiyatları, %5 üzerinde artış yaşayarak toparlandı. OPEC+’nın Ocak ayında üretimi artırmayacağına dair spekülasyonlar bu toparlanmaya katkıda bulundu. Yükseliş aynı zamanda ABD ve diğer büyük ithalatçıların önümüzdeki aylarda stratejik rezervleri kullanıma açma kararı ile yakıt talebine ilişkin yeni görünümü de yansıtmış oldu.
WTI %5,0 artışla 71,58 dolar olurken Brent %4,7 yükselişle 74,97 dolara ulaştı.
Emtia Vadeli İşlemler Komisyonu’nun net spekülatif pozisyonlama verileri, Şükran Günü tatili nedeniyle ertelendiği için bugün yayımlanacak.