(Ayrıntılar ve görüşlerle yenilendi)
Orhan Coskun / Ebru Tuncay / Nevzat Devranoglu
ANKARA, 7 Ağustos (Reuters) - Ekonomi yönetimi ile bankalar ve ilgili kurumların dolar/TL'deki sert yükselişin ardından dün gerçekleştirdiği toplantıda, kurda oynaklığı azaltmak için kısa vadeli faizlerde yükselişle birlikte mevduat ve kredi faizlerinde artış adımları konuşulurken; BDDK'dan aktif rasyosunda bankaları rahatlatacak bir gevşeme de beklenti dahilinde.
Dolar/TL'de test edilen tarihi zirvelerin ardından Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve Merkez Bankası'nın katılımı ile dün bir toplantı gerçekleştirildi.
Reuters'ın dünkü toplantıya dair toplam altı bankacılık kaynağından aldığı bilgilere göre, TCMB Başkanı Murat Uysal salgın döneminde piyasaya verilen likiditenin kademeli olarak geri çekileceğini söyledi.
Bir kaynak toplantıda, "Uysal'ın fonlama maliyetlerinin yükseleceğini net bir şekilde ifade ettiğini" ancak rakam telaffuz etmediğini kaydederken; konuya yakın bankacılar, atılan ve atılacak adımlar sonucu kredi ve mevduat faizlerinde sektör genelinde kısa sürede yükseliş beklendiğini ifade etti.
Kurda 7.3'ün üzerindeki tarihi zirveler sürerken, dün BDDK TL'ye erişim sınırlamalarıyla ilgili sağlanan muafiyeti yurtdışında yerleşik tüm bankaları kapsayacak şekilde bazı alanlarda genişletme yoluna gitti.
Merkez Bankası da geçmişte de birçok kez kullanılan ve piyasa tarafından örtülü faiz artışı olarak da adlandırılan likidite sıkılaştırmasına gideceğini açıkladı. TCMB bir haftalık repo ihalesi açmadı; ayrıca Piyasa Yapıcı bankalara Açık Piyasa İşlemleri likidite imkan limitleri yarıya düşürüldü.
Merkez Bankası'nın dün ve bugün gerçekleştirdiği sıkılaştırma adımları sonrası bankalararası piyasalarda gecelik faizler %9.5'e yükseldi. yapılan toplantıya ilişkin doğrudan bilgi sahibi bir kaynak, "Kısa vadeli faiz yukarıda tutulacak. Diğer ucuz (fonlama) kaynaklar kesilip tüm fonlama yukarıdan verilecek. Bu da mevduat ve kredi faizlerinin yükselmesine neden olacak" dedi.
Reuters'ın görüşlerne başvurduğu diğer bankacılar da mevduat faizleri ve bir çok kredi faizinde sektöre genelinde artış olacağını teyit etti.
FAİZLERDE YÜKSELİŞ BAŞLADI
Kurda son haftalardaki hareketlilik artarken, geçen haftalarda kamu bankaları da ikinci elde uyguladığı aylık yüzde 0.74 düşük fazili konut kredisi kapmanyasını bitirmiş ve oranı yüzde 0.79'a çekmişti. Şu anda ise bu oran yüzde 0.87 seviyesinde. Bu süreçte ihtiyaç kredisi faizleri de yükselişte.
Konuya yakın bir diğer bankacı da, "Atılan adımlarla TCMB kısa vadeli faizleri kısa sürede yükselteceğini açıkça ifade etti. Hatta bugün atılan adımlarla bu yükselişe çoktan başladı. TCMB'nin adımlarını lokal yatırımcıyı TL'de kalmaya ikna etmekte zorlandığımız mevduat faizleri ve ayrıca kredi faizleri takip edecektir. Adımlar sonrası TL'deki değer kaybı bir süre daha devam edebilir ancak bu adımlar TL'de orta vadede istikrar sağlanmasında çok önemli bir rol oynayacaktır" dedi.
AKTİF RASYOSUNDA KISA SÜREDE GEVŞEME BEKLENİYOR
Aktif rasyosunda bir gevşemeye sıcak bakıldığını ancak yönteminin ne olacağının belirtilmediğini ifade eden kaynaklar, toplantının ardından bankaların bu konudaki talepleri ile ilgili kısa sürede esneme bekliyorlar.
BDDK Nisan'da bankaları daha fazla kredi vermeye yönlendirmek için "Aktif Rasyosu" düzenlemesini açıklamıştı. Bankaların kredi, mevduat, menkul kıymet ve swap işlemlerini belirli bir formülle dengelemeye yönelik yapılan düzenlemede gerekli rasyo tutturulamazsa bankalar ceza ile karşı karşıya kalıyor.
(Redaksiyon Birsen Altaylı/Ceyda Çağlayan)