Yazar – Geoffrey Smith
Investing.com – Fed’in faizleri 75 puan artıracağı yönündeki korku ile tahvil getirileri yükselirken hisse senetleri altüst oldu. İngiltere ekonomisinin Nisan ayında küçülmesi ve Euro Bölgesi tahvil piyasalarındaki stresin artacağı korkusu ile stagflasyon korkuları Avrupa’yı vurdu. Büyük bir kripto kredi platformunun, likidite krizinden dolayı para çekme işlemlerini askıya almasının ardından Bitcoin 18 ayın en düşük seviyesine indi. Şanghay ve Pekin COVID-19 krizinden kurtulmakta zorlanırken dünya petrol fiyatları da bundan etkileniyor.
İşte 13 Haziran Pazartesi günü finans piyasalarında bilmeniz gerekenler:
1. Fed korkusu piyasaları ürkütürken getirileri artırdı
Hafta sonu ABD’li yatırımcılar, Cuma günkü enflasyon raporunu enine boyuna düşündü ve Salı ve Çarşamba günkü Fed toplantısı öncesinde en iyisinin parayı çekmek olduğuna karar vermiş gibi görünüyor.
Gıda ve enerjinin yanında kiralardaki ve – yine – uçak bileti ve otomobil fiyatlarındaki artışın da etkisiyle Mayıs ayında enflasyonun beklentileri aşması, yeni bir spekülasyona yol açtı: Fed’in, fon oranlarını son toplantıdan bu yana fiyatlandırılan 50 puanlık faiz artırımı yerine 75 puan artıracak olması.
ABD Hazine getirileri getiri eğrisi boyunca yükseldi. 2 yıllık getiriler 16, 5 yıllıklar 14 ve 10 yıllıklar 10 puan artarak bu yılın en yüksek seviyelerine ulaştı.
Dow 547 puan düşerken S&P 500 %2,2 ve Nasdaq 100 %2,9 düşüş gösterdi. İlgi çekebilecek hisseler arasında ise ABD Senatörlerinin, tabancalar için olmasa da bazı ateşli silahların alıcıları için kontrolleri artırmak adına bir anlaşmanın ana hatlarında ortaklaşmalarının ardından uzmanlık alanı tabancalar olan Smith & Wesson (SWBI) yer alıyor.
2. Celsius Network
Dünyanın en büyük kripto kredi platformlarından biri olan Celsius Network, hafta sonu müşterilerin para çekme işlemlerini aniden durdurduktan sonra kripto paralar büyük düşüş yaşadı. Şirket, bu duraksamanın ne kadar süreceğine yönelik bir öngörüde bulunmadı.
Bitcoin %12 üzerinde değer kaybederek 2020 Aralık ayından bu yana gördüğü en düşük seviyeye inerken Ethereum, Solana, Cardano ve Dogecoin %11 ila %19 arasında düşüş gösterdi.
Daha birkaç hafta önce Celsius gibi token bazlı ödül vaadi üzerine hızla büyüyen Terra-Luna ağı çökmüştü. Düzenleyiciler bu iş modelinden endişeliydi. Bu durum ayrıca dünya genelinde faiz oranlarındaki artış trendinin, tüm kripto paralar üzerindeki baskısını da gösteriyor. Artan faizler, kriptodaki yatırımları geleneksel fiat paralarla finanse etmenin maliyetini artırıyor.
3. Şanghay
Yetkililer hafta sonu 16 bölgenin 15’indeki nüfus için kitlesel COVID-19 testi yapılmasını isterken beş bölgede de evden çıkmak yasaklandı. Bu gelişmeler, bu bahar iki yıldır ilk kez büyük bir vaka dalgası gördükten sonra Şanghay’ın normalleşme kabiliyetiyle ilgili yeni şüpheler uyandırdı.
Çin’in başkenti Pekin de yeniden açılma planlarında aksilik yaşayarak “patlayıcı” bir vaka dalgası bildirdi.
Hong Kong da hafta sonu iki ayın en yüksek vaka sayısını raporladı ancak yetkililer henüz yeni bir kısıtlama duyurmadı.
Geçen hafta hükümet ve teknoloji sektörü arasındaki ilişkilerde gelişme işaretleri görülmesi ile büyük ralli yapan Çin borsaları %2,1 düşüş yaşarken Hang Seng %3,4 geriledi. USD/CNH kuru da %0,3 artışla 6,7551’e ulaştı.
4. İngiltere’nin GSYH oranı yine düştü; Euro Bölgesi tahvil farkları büyüyor
Nisan ayında enerji fiyatlarındaki keskin artışların yanında kısa vadeli bazı – muhtemelen daha az tehdit taşıyan – faktörler, imalat üretiminden hizmet sektörüne, inşaata kadar her şeyde baskı yarattığından İngiltere ekonomisi art arda ikinci kez küçüldü.
Verilerin, İngiltere Merkez Bankasının (BoE) faizleri artırma olasılığını zorlaştıracağı algısı ile sterlin, dolar karşısında değer kaybetti. ABD’de ve dünyanın birçok bölgesinde enflasyon oranları on yıllardır görülen en yüksek seviyelerde. Fed kararından bir gün sonra Perşembe günü BoE toplanıyor.
Ekonomiye yönelik korkular İngiltere ile sınırlı değil. Yatırımcıların, Euro Bölgesi ekonomisinde daha sert bir küçülme olasılığı ile fiyatlandırmasından dolayı bölgedeki tahvil farkları (spread) da arttı. Euro Bölgesi çöküş riskinin önemli bir ölçümü olan farklar, şimdi on yıl önce gördüğü seviyelere yakın olmasa da analistler, İtalya ve Yunanistan gibi borçlu, düşük büyüme gösteren ekonomiler için uzun vadeli faiz oranlarının, mutlak ve nominal olarak sürdürülebilir olmayan seviyelerde bulunmasından endişelenmeye başladı.
5. Büyüme korkuları ışığında petrol düşüş yaşadı
ABD’deki enflasyon ve Çin’den gelen, talep görünümüne şüphe düşüren haberlerin baskısı altında ham petrol fiyatları yaklaşık bir haftanın en düşük seviyesine indi. Bu, hâlâ süren iç savaş nedeniyle geçtiğimiz haftalarda günlük 1 milyon varil petrolün piyasadan çekildiği Libya’da devam eden sorunları gölgede bıraktı.
WTI vadeli işlemleri %1,5 düşüşle 118,81 dolar olurken Brent %1,4 değer kaybederek 120,30 dolara geriledi.
Hafta sonu ABD benzin fiyatları, ülke genelinde şimdiye kadar ilk kez ortalama 5 doları gördü – hem de ham petrol, 2008 yılında gördüğü zirvenin hâlâ 20 dolar altında olmasına rağmen.