Investing.com – Piyasalar, Fed’in gelecekteki faiz kararlarına nasıl yaklaşacağını etkileyebilecek çok önemli Eylül ayı tüketici fiyat verilerine hazırlanırken ABD hisse senedi vadeli işlemleri yükselişe geçti. Fed'in geçen ayki toplantısının tutanakları, politika yapıcılar arasında temkinli bir yaklaşım olduğunu gösterse de bazı yetkililer, ABD Hazine tahvil getirilerinde haftalardır süren artışın, finansal koşulları sıkılaştırıp sıkılaştırmadığını merak ediyor. Diğer yandan Steve Scalise, Cumhuriyetçi meslektaşları tarafından yeni Temsilciler Meclisi Başkanı olarak aday gösterilirken Kongrenin alt kanadı, bir dizi önemli yasama sorunuyla karşı karşıya olmasına rağmen durma noktasına geldi. Ticaret Bakanı Ömer Bolat, yaptığı açıklamada Eylül ayında cari fazla verilmesinin beklendiğini ifade etti.
1. ABD TÜFE
Son tüketici fiyat endeksi (TÜFE) bugün yayımlanacak. Dünyanın en büyük ekonomisinde enflasyonun hızına ilişkin bu aylık raporun, Fed’in gelecekte atacağı politik adımlarını etkilemesi muhtemel.
Ekonomistler, Eylül ayında manşet TÜFE’nin yıllık bazda %3,7'den %3,6'ya gerilemesini bekliyor. Bir önceki aya göre ise %0,6'dan %0,3'e gerileyeceği öngörülüyor.
Özellikle dikkatler, gıda ve enerji gibi değişken kalemleri dışarıda bırakan çekirdek rakam üzerinde olacak. Aylık temel oranın değişmeyerek %0,3'te kalması ve yıllık bazda %4,1'e gerilemesi bekleniyor.
Ancak yukarı yönlü riskler devam ediyor. Dün geçen aya ilişkin üretici enflasyonu verileri, özellikle benzin fiyatlarındaki artışla birlikte beklenenden çok daha güçlü çıktı.
2. Önemli enflasyon verileri beklenirken vadeli işlemler yükseldi
Yatırımcılar, tüketici fiyat verilerini beklerken ABD hisse senedi vadeli işlemleri yükseldi.
Dow %0,2, S&P 500 %0,3 ve Nasdaq 100 %0,3 artış gösterdi.
Kısmen, Fed’in Eylül toplantısına ait tutanakların, yetkililerin borçlanma maliyetlerinin daha fazla artırılması konusunda temkinli bir yaklaşım benimsemeye istekli olduklarını göstermesiyle, Wall Street'teki ana endeksler, bir önceki seansı yeşil renkte tamamladı. Bu yorum, faizlerin kısa vadede sabit kalacağı yönündeki umutları güçlendirdi.
Ayrıca Orta Doğu'daki şiddetin tırmanması ile güvenli limanlara yönelimin artmasından dolayı ABD Hazine tahvil getirilerinin yaklaşık iki haftanın en düşük seviyesine gerilemesi de hisse senetlerini destekledi.
Fiyatlar genellikle getirilere ters yönde hareket eder.
Kurumsal cephede; Alman sandalet üreticisi Birkenstock'un (BIRK) New York Borsasındaki ilk işlem gününde hisselerinde yaşanan düşüş, borsalardaki atmosferi biraz bozdu.
Üç aylık kazanç sezonu başlarken yatırımcılar, Delta Air Lines (DAL) ve Walgreens Boots Alliance (WBA) şirketlerinden gelecek sonuçları bekliyor olacak.
3. Fed, Eylül tutanaklarında temkinli yaklaşıma işaret ediyor
Fed politika yapıcıları, Eylül ayı toplantı tutanaklarına göre, merkez bankasının gelecek faiz kararlarında "dikkatli ilerlemesi" gerektiği konusunda hemfikir.
Yetkililer iki ana riskle mücadele ettiklerini belirtti: Yüksek enflasyonu engellemek için politikayı yeterince sıkılaştırmamak ve faizleri daha genel ekonomide faaliyeti etkileyecek kadar yükseltmek.
Ancak tutanaklar, Fed üyelerinin ABD Hazine tahvil getirilerindeki son artıştan önceki görüşlerini yansıtıyor.
Yetkililer o zamandan beri bu artışın, gelecekteki herhangi bir faiz tercihinden önce dikkate alınması gerekebileceğini öne sürüyor. Nitekim dün düzenlenen bir etkinlikte Fed Yöneticisi Christopher Waller, getirilerdeki yükselişin, finansal koşulları sıkılaştırma işini politikacılar yerine kısmen yapmış olabileceğini öne sürdü. Diğer bazı yetkililer de bu hafta boyunca bu düşünceyi yineledi.
4. Ham petrol, ABD'deki büyük stok artışının ortasında dalgalı seyrediyor
Geçen hafta ham petrol stoklarında ciddi bir artış olduğunu gösteren verilerin, dünyanın en büyük ham petrol tüketicisindeki taleple ilgili endişeleri artırmasıyla, petrol fiyatları dalgalı seansta yükseldi ve bir önceki seansta yaşadığı düşüşün ardından toparlanmaya çalıştı.
Amerikan Petrol Enstitüsünün rakamlarına göre ABD ham petrol stokları, 13 milyon varilin biraz altında arttı. Seansın ilerleyen saatlerinde Enerji Bilgi Dairesinden gelen resmi rakamlarla bu eğilim doğrulanırsa, bu son sekiz ayın en büyük haftalık ham petrol stok artışı olacak.
Benzin stokları da beklenen 800.000 varillik düşüşe kıyasla 3,6 milyon varil arttı ve ABD'de seyahat döneminin sona ermesinin, talepte keskin bir düşüşe yol açtığı endişelerini artırdı.
ABD ham petrol vadeli kontratları %0,7 artışla 84,04 dolardan işlem görürken Brent %0,9 artışla 86,62 dolara yükseldi.
5. Cumhuriyetçiler, Temsilciler Meclisi Başkanlığı için Steve Scalise'i aday gösterdi
Steve Scalise, ABD Temsilciler Meclisinin bir sonraki Başkanı olmak için Cumhuriyetçi meslektaşları tarafından aday gösterildi ancak pozisyonu güvence altına almak için hâlâ bazı katı parti üyelerinin desteğine ihtiyacı var.
Çarşamba günü Temsilciler Meclisi Cumhuriyetçileri arasında yapılan oylamada Louisiana'lı Kongre üyesi, Temsilciler Meclisi Yargı Komitesi Başkanı Jim Jordan'ı 113-99 oyla geçti.
Kongrenin alt kanadındaki bazı aşırı sağcı GOP milletvekilleri, gazetecilere Scalise'in henüz desteklerini kazanmadığını söylese de Scalise şimdi Cumhuriyetçilerin kontrolündeki Temsilciler Meclisinde oylanacak.
Geçen hafta Cumhuriyetçilerin isyanı sonucu Meclis Başkanlığı görevinden alınan Kevin McCarthy yerine geçecek ismin ne zaman seçileceği henüz belli değil. McCarthy'nin ayrılışından bu yana Temsilciler Meclisi yasa geçiremedi ve önümüzdeki ay sona erecek olan geçici harcama tasarısı ile ABD'nin İsrail ve Ukrayna'ya vereceği ek destek konusundaki kilit sorular çözümsüz kaldı.
6. Türkiye’nin Eylül ayında cari fazla vermesi bekleniyor
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Eylül ayında cari fazla verilmesini beklediklerini söyledi.
Bolat "X" hesabından yaptığı açıklamada, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan Ağustos ayına ilişkin ödemeler dengesi istatistiklerine göre bir önceki yılın Ağustos ayında 2,8 ve 2023 yılı Temmuz ayında 5,5 milyar dolar olan cari işlemler açığının, bu yıl Ağustos ayında yıllık %77,5, aylık ise %88,8 oranında düşerek 619 milyon dolar olarak gerçekleştiğini hatırlattı.
Bolat şunları söyledi:
“Eylül ayında Bakanlığımız geçici dış ticaret istatistikleri kapsamında dış ticaret açığımız aylık %42,4 oranında, yıllık ise %48,1 oranında azalarak 5 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu kapsamda Eylül ayında cari fazla verilmesi beklenmektedir.
Bakanlık olarak mal ve hizmet ihracatını artırmaya yönelik desteklerimiz ve yerli üreticiyi korumaya dönük uyguladığımız ithalat politikaları ile cari işlemler hesabında kalıcı iyileşmenin sağlanmasına yönelik çalışmalarımız kararlıkla devam edecektir. Böylelikle bir taraftan Türkiye ekonomisindeki büyüme ortamı sağlamlaştırılacak diğer taraftan makroekonomik istikrarı kuvvetlendirici yapısal dönüşüm sağlanacaktır.”