(Erdoğan'ın açıklamaları ve geçmiş bilgi eklendi)
ANKARA, 20 Kasım (Reuters) - Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın geçtiğimiz hafta faizlerin inmesi gerektiği vurgusuyla yaptığı açıklamada Merkez Bankası'nın tutumuna dönük eleştirilerinin ardından, bugün de Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ "TCMB'nin yaptığı çalışmaların her zaman olumlu sonuçlar doğurmadığına" vurgu yaparak faiz ve enflasyonun daha da düşmesi ve tek haneli rakamlarda kalması için hükümetin ciddi çalışmaları olduğunu söyledi.
Cumhurbaşkanlığı'nda düzenlenen Bakanlar Kurulu toplantısının ardından soruları yanıtlayan Bozdağ, "Faiz ve enflasyonun daha da düşmesi ve tek haneli rakamlarda kalması çok önemli, hükümetimizin bu konuda ciddi çalışmaları var" dedi.
Dolar/TL, gelişmekte olan ülke para birimleri genelinde görülen satış baskısının yanı sıra enflasyon riski, ABD ve Avrupa ile gerilen ilişkiler ve hükümet kanadından gelen faizin düşmesi gerektiğine yönelik açıklamaların etkisiyle 3.93 seviyesine yaklaştı. Analistler geçtiğimiz hafta Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın faizle ilgili açıklamalarının yanısıra Bozdağ'ın bugünkü açıklamalarının da etkili olduğunu söylediler. aşağı çekilmesinin kendi içinde kuralları olduğunu, o kurallar çerçevesinde bunun işleyeceğini söyleyen Bozdağ, "Bugün Bakanlar Kurulu'nda bu konu konuşulmadı ama Cumhurbaşkanımızın bu konuda şikayeti ve aşağı çekilmesi konusundaki iradesi yeni değildir" dedi ve şöyle devam etti:
"Faizle ilgili hususta rutinin dışında elbette TCMB ve diğer çalışma yapanların kendi ezberlerinden giderek adım atmaları veya bildikleri çerçevesinde gitmeleri hep olumlu sonuçlar doğurmuyor. Biraz da faizlerin aşağı çekilmesi yatırımcıyı teşvik açısından da önemli, pek çok adım bakımından da önemlidir. Umarız bu konuda olumlu gelişmeler olur ama bugün Bakanlar Kurulu'nda gündeme gelmedi."
Tüketici fiyatları enflasyonu (TÜFE) Ekim'de tüm harcama grupları genelinde gözlenen artışla yıllık bazda Ekim 2008'den beri en yüksek olan 11.90 seviyesine gelirken, çekirdek enflasyon da yüzde 11.82 ile Ocak 2004'ten beri en yüksek seviyeye ulaştı. uyguladığı likidite politikalarının bileşiminde ortaya çıkan son faizi gösteren ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti (AOFM) CBTWACF= yılın başlarındaki yüzde 8.30'lu seviyelerden atılan adımlarla yüzde 12.00 civarına yükseldi.
Öte yandan faiz koridorunun alt bandı olan borçlanma faiz oranı yüzde 7.25'te, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı yüzde 8'de, marjinal fonlama oranını yüzde 9.25'te, geç likidite penceresi borçlanma faiz oranını yüzde 0, borç verme faiz oranını da yüzde 12.25 seviyesinde bulunuyor.
TL'nin özellikle son bir yıllık süreçte dolar karşısındaki değer kaybı yüzde 15'i aşarken, kur geçişkenliği enflasyonda yükselişin ana unsurlarından biri olarak öne çıkıyor. Bu çerçevede TL'deki değer kaybı ve yüksek volatiliteyi azaltmaya çalışan TCMB doğrudan faiz enstrümanını kullanmadan çeşitli adımlar atarken, piyasada ise TL'deki değer kaybı ve enflasyonu baskılama adına faiz artırımı yapılması gerekliliği dile getiriliyor.
Hükümet tarafında ise faizlerin yüksek seviyelerde olduğu ve düşürülmesi gerektiği yönünde eleştiriler yapılıyor.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da geçen hafta yaptığı bir konuşmada faizi düşürme konusunda devlet bankalarının bile ciddi bir tutuculuk içinde olduğunu, yüksek faizle kredi verilmesi nedeniyle yatırımların yürümediğini ancak bu şekilde devam etmeyeceklerini ve faiz sorununu çözeceklerini söylemişti. konuşmasında, Merkez Bankası'nın enflasyonda ilgili söylemlerinin tutmadığına da dikkat çekerek, bankanın "yanlış yolda" olduğunu, bankaya müdahale edilmediği için faizin ve enflasyonun bu noktada bulunduğunu söyledi.
Geçmişte faizi düşürdüklerinde enflasyonun da tek haneye geldiğini belirten Erdoğan, "Bakın faiz tekrar çıkmaya başladı, ve enflasyon da bakın çift haneliye doğru yine gidiyor. Merkez Bankası ne diyor? TCMB diyor ki yıl sonu itibarıyla şu olacak diyor. Ne oldu? Kaç kere revize ettiniz. Söyledikleriniz hiç biri tutmuyor ya, tutmaz yanlış yoldasınız. 'Efendim merkez bankalarının bağımsızlığı var, müdahale etmeyin (diyorlar).' Tamam da müdahale etmediğimiz için zaten bu hale geliyor. Tablo ortada" dedi.