T.C. Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli’nin Azerbaycan ziyareti kapsamında DEİK/Türkiye-Azerbaycan İş Konseyi ve Azpromo iş birliğinde toplam 200 kişinin katılımı ile düzenlenen Türkiye-Azerbaycan Tarım Forumu’nda tarım politikaları ele alınarak 100’ün üzerinde ikili iş görüşmesi gerçekleştirildi.
Türkiye-Azerbaycan Tarım Forumu, T.C. Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli, Azerbaycan Cumhuriyeti Tarım Bakanı İnam Kerimov, DEİK/Türkiye-Azerbaycan İş Konseyi Başkanı Selçuk Akat, Azerbaycan Sahipkarlar (İşverenler) Konfederasyonu (ASK) Başkanı Memmed Musayev, Türk Tarım Alet ve Makinaları İmalatçıları Birliği (TARMAKBİR) Başkanı Şenol Önal ile Türk ve Azebaycanlı iş insanlarının katılımıyla 11 Aralık 2018 tarihinde Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de gerçekleştirildi.
T.C. Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli, Türkiye’nin Avrupa ve Orta Doğu, Azerbaycan’ın Rusya ve Orta Asya pazarlarına erişimi dikkate alındığında, birlikteliğin bölgenin ötesine taşınma potansiyelinin oldukça yüksek olduğunu söyledi. Azerbaycan ile Türkiye’nin ortak tarih ve değerlere sahip birbirinden ayrılmaz iki ülke olduğunu ifade eden Pakdemirli, tarımın insanlık tarihinde önemli ama her zaman popüler olmayan yere sahip olduğunu, medeniyet, bilim ve toplumun temelini teşkil eden tarım sektörünün, önümüzdeki yıllarda giderek daha çok önem kazanacağını ve tarımı olmayan ülkenin mutfaksız eve benzediğini belirtti. Türkiye’nin tarım alanında iyi tecrübe, bilgi ve birikime sahip olduğunu ve bilgi birikimini Azerbaycan ile paylaşmak istediğini vurgulan Pakdemirli, “İki ülke olarak güçlerimizi birleştirirsek ciddi potansiyel oluşur, 21 trilyon dolarlık pazara mal satmamız söz konusu olur. Türkiye ve Azerbaycan, bölgenin refahından daha fazla pay almalı. İkili ticaret hacmimiz 1,7 milyar dolar. Cumhurbaşkanlarımızın koyduğu hedef ise 15 milyar dolar. Bu hedefin çok gerisindeyiz. Tarımsal ticaretimiz ise 130 milyon dolarr. Genel ticaretimiz içerisinde tarımın aldığı pay yüzde 8. Azerbaycan’ın tarımsal ithalatı 1,3 milyar dolar, Türkiye’nin tarımsal ithalatı ise 12 milyar dolar. Tarımsal ticaretimizde ne alıp satacaksak, bunu öncelikle birbirimizle yapmamız gerekiyor” dedi.
Azerbaycan Cumhuriyeti Tarım Bakanı İnam Kerimov, başta Cumhurbaşkanı İlham Aliyev olmak üzere ülke hükümetinin son yıllarda ekonominin petrol dışı alanlarının kalkındırılmasına önem verildiğini belirterek, özellikle tarım sektöründe verimliliğin arttırılması amacıyla çiftçilere kolaylıkların sağlandığını söyledi. Azerbancan’ın coğrafi yerleşimi ve sahip olduğu doğal zenginlikler sayesinde önemli stratejik konuma sahip olduğunu vurgulayan Kerimov, 2017 yılında Türkiye ile Azerbaycan arasındaki tarım alanında ikili ticaretin 92 milyon ABD Doları hacmine ulaştığını ve bu sektörde daha büyük plotansiyelin olduğunu söyledi. Azerbaycan’da tarım alanında faaliyet gösteren firmaların vergiden muaf tutularak devlet desteği aldıklarından bahhseden Kerimov, karşılıklı menfaate dayalı ortak işletmelerin kurulmasının, tohumculuk, fındık ve pamukyetiştiriciliği konusunda yeni projelerin hayata geçirilmesinin faydalı olacağını söyledi.
Türkiye-Azerbaycan İş Konseyi Başkanı Selçuk Akat, Türkiye-Azerbaycan İş Konseyi’nin 1991 yılında kurulduğu hakkında bilgi vererek, Azpromo, ASK gibi kuruluşlarla iş birliği içerisinde, iki ülke arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin daha da geliştirilmesi amacıyla iş forumları, seminerler, yuvarlak masa toplantıları ve ikili iş görüşmeleri gibi çeşitli etkinlikler düzenlediklerini söyledi. Akat, iki ülkenin dış ticaret hacmine değinerek, “2018 yılı Ekim ayı itibariyle açıklanan TÜİK verilerine göre 1,2 milyar dolar ihracatımız, yaklaşık 350 milyon dolar ithalatımız bulunuyor. İkili ticaret hacmimiz 2013 yılında yaklaşık 3,3 milyar dolar seviyesindeyken devam eden yıllarda potansiyelin çok altında kaldığını görüyoruz. Ancak iki ülkenin ekonomik ilişkilerini sadece dış ticaret hacmine bakarak değerlendirmek yanlış olur. Türkiye’nin Azerbaycan’daki yatırımları 11 milyar dolar, Azerbaycan’ın Türkiye’deki yatırımları ise 13 milyar dolara ulaştı” dedi.
Akat ayrıca, şimdiye kadar İş Konseyi tarafından organize edilen ve katılım sağlanarak desteklenen başlıca etkinlikler hakkında bilgi verdi.
ASK Başkanı Memmed Musayev, DEİK ile birkaç yıl önce başlatılan tarım alanında Türkiye-Azerbaycan iş birliği konusundaki etkinliklerin çok verimli olduğunu söyledi. Her iki taraftan özel sektör temsilcilerine fayda sağlandığını ifade eden Musayev, Azerbaycan nüfusunun yarısının köylerde yaşadığını, çiftçilik yaptıklarını ve bu nedenle tarım alanında her türlü iş geliştirme ve bilgi paylaşımının önemli olduğunu söyledi.
TARMAKBİR Başkanı Şenol Önal, Türkiye’nin 2002 yılında dünyada 11’inci büyük tarım ekonomisine sahip olduğunu, 2017 yılında ise6’ncı sıraya yükseldiğini söyledi.Avrupa’da ise 1’inci sırada Türkiye’nin yer aldığını belirten Önal, “Bu rakamlardan da anlaşılacağı üzere Türkiyee, tarım arazilerinin büyüklüğü, tarım işletmelerinin sayısı, ürün deseni, çeşitliği ve üretim kapasitesiyle tarım makinaları için büyük bir pazardır” dedi.
Forum, açılış konuşmalarının ardından, ikili iş görüşmeleri ile devam etti.
