Investing.com - Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılı Gelir Dağılımı İstatistikleri raporunu yayımladı. Rapora göre, en yüksek gelir grubunun toplam gelirden aldığı pay %48,1 olurken, gelir eşitsizliğinin önemli bir göstergesi olan Gini katsayısı 0,413 olarak belirlendi.
Raporda en dikkat çeken 10 bilgi şöyle:
- En yüksek gelir grubunun toplam gelirden aldığı pay %48,1.
- Gini katsayısı 0,413 olarak belirlendi ve bu, gelir eşitsizliğinde bir miktar azalmayı ifade ediyor.
- Türkiye'de yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri %106,9 artarak 374 bin 899 TL oldu.
- Maaş ve ücret gelirleri toplam gelirde %48,8 ile en büyük payı alıyor.
- Yükseköğretim mezunları, 309 bin 721 TL yıllık ortalama esas iş geliri ile en yüksek gelire sahip.
- İnşaat sektöründe yıllık ortalama esas iş gelirinde %115,4 oranında artış kaydedildi.
- İstanbul, 257 bin 891 TL ile en yüksek yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine sahip bölge.
- TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgesinde yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri sadece 91 bin 818 TL oldu.
- İşsizlerin %40,8'i 2024 yılında çalışmaya başlayarak önemli bir değişime imza attı.
- Gelir eşitsizliği anlamında P80/P20 oranının en yüksek olduğu bölge İstanbul olarak belirlendi.
En yüksek gelir grubu payında azalma görüldü
Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması'na göre gelir dağılımı, en yüksek eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine sahip %20'lik grubun toplam gelirden aldığı payın %48,1'e düştüğünü gösterdi. Bu, bir önceki yıla göre %0,6 puanlık bir azalmayı işaret ederken, en düşük gelirli %20'lik grubun payı ise %0,2 puan artarak %6,3'e çıktı.
Gini katsayısı ise 0,007 puan azalarak 0,413 oldu ve bu, gelir dağılımında bir miktar iyileşmeye işaret etti.
Yıllık gelirlerde dikkat çeken artış
Türkiye'de yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri %106,9 artarak 374 bin 899 TL'ye ulaştı. Aynı şekilde, yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri %108,3 artışla 90 bin 116 TL'den 187 bin 728 TL'ye yükseldi.
Çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hanehalkları 231 bin 206 TL ile en yüksek gelire sahipken, tek kişilik hanehalklarında bu rakam 223 bin 859 TL oldu.
Gelir kaynağı dağılımında maaş ve ücret gelirinin ağırlığı
Toplam gelirde %48,8 ile en büyük payı maaş ve ücret gelirleri aldı. Müteşebbis gelirleri %20,8 ile ikinci sırada yer alırken, sosyal transfer gelirleri %17,8 ile üçüncü sırada bulundu.
Tarım gelirleri müteşebbis gelirleri içinde %17,5 oranında yer alırken, emekli ve dul-yetim maaşlarının sosyal transfer gelirleri içindeki payı %87,6 olarak kaydedildi.
Eğitim seviyesine göre gelir dağılımı
Yükseköğretim mezunları, yıllık ortalama esas iş geliri olarak 309 bin 721 TL ile en yüksek gelire sahipken, lise ve dengi okul mezunlarının geliri 240 bin 470 TL oldu.
Okul bitirmeyenlerin yıllık geliri ise 106 bin 478 TL olarak hesaplandı.
Eğitim düzeyine göre yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış %110,2 ile lise mezunlarında görüldü.
Sektörel bazda gelir artışı
Sektörel bazda incelendiğinde, en yüksek yıllık ortalama iş geliri 242 bin 299 TL ile hizmet sektöründe elde edilirken, en düşük gelir 153 bin 773 TL ile tarım sektöründe oldu.
İnşaat sektöründe yıllık ortalama esas iş gelirinde %115,4 oranında artış gerçekleşirken, sanayi sektörü gelirlerinde %102,0 artış kaydedildi.
Bölgesel gelir dağılımı farklılıkları
Türkiye genelinde yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 187 bin 728 TL olurken, en yüksek gelir 257 bin 891 TL ile İstanbul’da, en düşük gelir ise 91 bin 818 TL ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgesinde görüldü.
Gelir eşitsizliği en yüksek olan bölge P80/P20 oranı ile İstanbul oldu.
İş gücü piyasasındaki değişimler
2023 yılında işsiz olan fertlerin %40,8'i 2024'te istihdam edilirken, 2023 yılında çalışanların %90,6'sı iş yaşamına devam etti.
İş gücüne dahil olmayan kişilerin %10'u, 2024 yılında işgücüne katılım sağladı. Bu sonuçlar, iş piyasasında önemli hareketlilikler yaşandığını göstermekte.