(Ayrıntılar ve görüş eklendi)
Nevzat Devranoglu
ANKARA, 3 Kasım (Reuters) - Tüketici fiyatlarında Ekim ayında dönemsel nedenlerle yüzde 1.44 ile önemli bir yükseliş yaşansa da çekirdek ve yıllık enflasyonda yaşanan ve bir kaç aydır devam eden sert düşüşler TCMB'nin ara verdiği üst bant faiz indirimleri sürecinde enflasyon kaynaklı bir baskı gelmeyeceğini gösteriyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre TÜFE yıllık bazda ise Eylül'deki yüzde 7.28'den yüzde 7.16'ya geriledi.
Özel kapsamlı TÜFE göstergelerinden "H" yıllık olarak Eylül'deki yüzde 7.56'dan yönünü aşağı çevirerek Ekim'de yüzde 7.01'e gerilerken "I" endeksi yüzde 7.69'dan yüzde 7.04'e geriledi. Böylece TCMB'nin yakından takip ettiği çekirdek enflasyon göstergelerinde sadece son iki ayda H endeksinde 1.2 puan I endeksinde ise yaklaşık 1.4 puana ulaştı.
İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu, "Enflasyon verisi özellikle de çekirdek enflasyondaki iyileşme Merkez Bankası'nın sıradaki toplantıda faiz indirimi konusunda en azından enflasyon tarafında bir sorun olmadığını gösteriyor. Bu bağlamda önümüzdeki günlerde piyasalarda faiz indirimlerine geri dönülme ihtimalini desteklemesi nedeniyle baskı yaratabilir" dedi.
TCMB aralıksız yedi ay boyunca devam eden indirim sürecine Ekim ayında ara vermeden önce koridorun üst bandında toplam 250 baz puanlık indirim gerçekleştirdi.
Öte yandan Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Bülent Gedikli veri sonrası Twitter üzerinden yaptığı değerlendirmede Ekim ayı enflasyonundaki düşüşün ve bankaların tüketiciye yönelik kredilerde faiz indirimlerinin önemli olduğunu belirterek "ticari kredilerde de hamle yapılmalı" dedi.
Dolar/TL'deki tarihi rekorlara yakın seyrin TCMB'nin "en kısa zamanda" tamamlamak istediği sadeleşme politikasında engel oluşturan önemli bir unsur olmaya devam ediyor. Bu nedenle analistler kurda baskının artarak devamı halinde TCMB'nin faiz politikası yerine piyasaları desteklemek için zorunlu karşılık gibi adımları da kullanabileceğini belirtiyorlar.
Nitekim TCMB faiz indirimlerine ara verdiği Ekim ayının son iş gününde bankaların yabancı para likidite yönetimine esneklik kazandırmak ve finansal sisteme ek döviz likiditesi imkanı sağlanması amaçları ile zorunlu karşılıklarda (ZK) iki düzenleme yaptı. GIDA VE ULAŞTIRMA AYLIK ARTIŞLARIN ANA NEDENİ
Tüketici fiyatları Ekim'de giyim, gıda ve ulaştırma kalemleri öncülüğünde yüzde 1.44 artarken artış yüzde 1.62 olan beklentilerin hafif altında kaldı.
Her yılın Ekim ayında olduğu gibi kış sezonu öncesi giyim ve gıda kaleminde yaşanan yüzde 10.43 artış enflasyondaki yükselişte belirleyici oldu.
Manşet enflasyondaki yüzde 1.44'lük yükselişin neredeyse yarısı bu kalemdeki yükseliş nedeniyle gerçekleşti. Giyim enflasyonu Ekim'de manşet enflasyonu 0.7 puan yukarı taşıdı.
Ekim ayında endekste gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 1.76 yükseliş yaşanırken bu kalemin manşet enflasyona etkisi 0.39 puan oldu.
TÜİK verilerine göre ulaştırma grubunda Ekim'de yüzde 2 artış yaşanırken bu kalemin manşet enflasyona etkisi ise yaklaşık 0.27 puan oldu.
Reuters'ın 20 kurumun katılımı ile yaptığı ankette enflasyonda Ekim'de yükselişin yüzde 1.62 olması bekleniyordu. Ancak her yıl Ekim ayında benzer yükselişlerin yaşanması nedeniyle yıllık enflasyonda anlamlı bir etki beklenmiyordu. yandan kur ve küresel petrol fiyatlarında Ekim ayında görülen yükseliş nedeniyle Ekim'de ulaştırma kanalından enflasyona bir miktar baskı gelmesi de Reuters anketinde beklenen bir gelişme idi. Nitekim bu kalemden de manşet enflasyona 0.3 puan katkı geldi. Ekim ayına ilişkin Para Politikası Kurulu (PPK) toplantı özetlerinde yakın dönemde kurda ve petrol fiyatlarında yukarı yönlü hareketin Ekim ayı enflasyonunu artırıcı yansımaları olacağı, ancak doğalgaz fiyatlarında yapılan indirimin bu etkiyi kısmen dengeleyeceği belirtilmişti.
Enflasyonun uzun bir süredir çift haneye yakın seyretmesindeki ana belirleyici olan gıda fiyatlarındaki artışın çift haneden yüzde 1'lere gerilemesiyle yıllık enflasyon Nisan'da yüzde 6.57'ye düşerek üç yılın en düşük seviyesine gerilemişti.
Tüketici fiyatları bu düşüşün ardından yönünü yukarı çevirerek Ramazan nedeniyle gıda fiyatlarında yaşanan artış sonucu Haziran ayında yıllık bazda yüzde 7.64'e, Temmuz'da ise tütün fiyatlarına yapılan zammın da etkisiyle yüzde 8.79'a yükselmişti.
Enflasyon tahminlerini kısa süre önce yılın son enflasyon raporunda beklendiği üzere kısa süre önce güncellenen Orta Vadeli Programda yer alan bu yıl için yüzde 7.5 ve önümüzdeki yıl için yüzde 6.5 rakamları ile güncellendi. Piyasa beklentisi ise 2016 sonu için veri öncesi yapılan ankette yüzde 7.9 seviyesinde.