(Görüş, ayrıntılar ve Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek'in açıklamaları eklendi)
İSTANBUL, 5 Şubat (Reuters) - Tüketici fiyatları enflasyonu (TÜFE) Ocak'ta gıda fiyatlarında artışın beklentilerin altında kalması ve baz etkisiyle aylık bazda yüzde 1.02 ile beklentilerin altında artış gösterirken, yıllık TÜFE ise 2017 sonundaki yüzde 11.92'den yüzde 10.35'e gerileyerek çift hanede kalmaya devam etti.
Önümüzdeki dönemde baz etkisinin azalmasıyla enflasyonda düşüşün de yavaşlayacağını belirten ekonomistler, enflasyonun yılsonuna kadar yüzde 10-11 civarında dalgalanması bekleniyor.
Tüketici Fiyatları Endeksi'nde (TÜFE) Ocak ayında medyan bazında yüzde 1.28 artış beklenirken, yıl sonu enflasyon beklentisi ise yüzde 9.34 seviyesinde bulunuyordu. Reuters'ın 14 kurumun katılımıyla yaptığı ankete göre, aylık TÜFE değişim beklentileri yüzde 0.75-1.99 artış bandında yer alıyor. Yılsonu tahmini ise yüzde 8.70-10.00 bandında bulunuyordu. İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre, Merkez Bankası'nın da yakından izlediği özel kapsamlı TÜFE göstergelerinden "B" Ocak'ta yıllık olarak yüzde 12.28'den yüzde 12.31'e yükselirken, "C" yüzde 12.30'dan yüzde 12.18'e geriledi.
Böylece Ekim'de kayıtların tutulmaya başlandığı Ocak 2004'ten beri en yüksek seviyeye gelen B endeksi tarihi zirvesini daha da yukarı taşırken, C endeksi ise Aralık'ta gördüğü Ocak 2004'ten beri en yüksek seviyeden geriledi.
Yİ-ÜFE ise Ocak'ta aylık olarak yüzde 0.99, yıllık olarak yüzde 12.14 arttı.
Öte yandan Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek veri sonrası yaptığı açıklamada yıllık enflasyonun 157 baz puan düştüğünü, enflasyonu en kısa zamanda tek haneli seviyelere çekmek için çabalarını artıracaklarını ve gerekli adımları atmaya devam edeceklerini söyledi.
Şimşek, ulaşım maliyetleri üzerinden dezenflasyona katkı verdiklerini, Gıda Komitesi çalışmalarının orta ve uzun vadede enflasyondaki oynaklığı belirgin ölçüde azaltacağını söyleyerek, "Son dönemde ürün ihtisas borsası çalışmaları başta olmak üzere bu yönde yapısal nitelikte önemli kararlar alındı" dedi ve şöyle devam etti:
"Para politikasının kararlı duruşu ve yapısal reformlardaki adımlarımızın bir yansıması olarak önümüzdeki dönemde kurdaki göreli istikrarın da enflasyondaki düşüşe katkı vermesini bekliyoruz. Bu çerçevede çekirdek enflasyon göstergelerinin kademeli olarak azalacağını tahmin etmekteyiz."
Nomura ekonomisti İnan Demir, Ocak ayında başta gıda olmak üzere baz etkisinin destekleyici olduğunu ve gıdanın Ocak ayındaki gerilemenin dörtte üçünü oluşturduğunu söyledi.
Baz etkisinin büyük kısmının geride kaldığını, yurtdışı ve arz yönlü şoklar olmadığı sürece manşet enflasyonu yeni bir olumlu baz etkisinin devreye gireceği Kasım ayına kadar yüzde 10-11 bandında tutacağını söyleyen Demir, "TCMB tekrar 200 baz puanın üzerine çıkan reel faizden memnun olacak ve politika duruşunu değiştirmeyecektir" dedi.
Merkez Bankası (TCMB) yılın ilk enflasyon raporunda 2018 yıl sonu enflasyon tahminini 0.9 puan artışla yüzde 7.9'a çekerken, enflasyonun yüzde 70 olasılıkla 2018 yılı sonunda yüzde 6.5 ile yüzde 9.3 aralığında gerçekleşeceği tahmin edildi.
TCMB enflasyonda baz etkisi kaynaklı düşüşün ilk çeyrek boyunca devam etmesini bekliyor, ekonomistler ise beklenen düşüşe karşın yılın son aylarına kadar çift haneden anlamlı bir uzaklaşmayı olası görmüyor.
Halk Yatırım Başekonomisti Banu Kıvcı Tokalı da notunda önümüzdeki dönemde baz etkisinin azalan desteğiyle yıllık enflasyondaki düşüşün hız kaybetmesini ve yüzde 10 civarında dalgalanmasını beklediklerini söyleyerek, "Şubat özelinde, yıllık enflasyonun tek haneye inmesi için aylık artış oranının yüzde 0.5'in altında kalması gerekiyor. Kur ve gıda fiyatlarının olumlu gelişmesi halinde mümkün ancak kalıcı tek haneli seviyelerin ancak yılın son çeyreğinden itibaren görülebileceği beklentimizi ve yıl sonu için yüzde 8.7'lik tahminimizi koruyoruz" dedi.
Verinin ayrıntılarına bakıldığında aylık en yüksek artış yüzde 2.96 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda olurken, ev eşyasında yüzde 2.44, sağlıkta yüzde 2.42, konutta yüzde 2.34 ve gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 1.67 artış gerçekleşti.
Aylık en fazla düşüş gösteren grup yüzde 6.02 ile giyim ve ayakkabı olurken, düşüş gösteren bir diğer grup ise yüzde 0.99 ile haberleşme oldu.
Yıllık en fazla artış ise yüzde 16.02 ile ulaştırma grubunda gerçekleşti. TÜFE'de, bir önceki yılın aynı ayına göre ev eşyası yüzde 13.49, giyim ve ayakkabı yüzde 12.63, lokanta ve oteller yüzde 11.42 ve çeşitli mal ve hizmetler yüzde 11.38 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama grupları oldu.
SEPET AĞIRLIKLARI GÜNCELLENDİ
TÜİK enflasyon sepetindeki ağırlıkları da revize etti. Buna göre 2018 yılı için hazırlanan tüketici enflasyon sepetinde gıda ve alkolsüz içecekler kaleminin ağırlığı yüzde 21.77'den yüzde 23.03'e yükseltilirken, ulaştırma kaleminin ağırlığı yüzde 13.61'den 17.47'ye yükseltildi.
Sepette konut kaleminin ağırlığı yüzde 14.85'te tutulurken, alkollü içecekler ve tütün kaleminin ağırlığı yüzde 5.87'den yüzde 5.14'e düşürüldü. Giyim ve ayakkabı kaleminin ağırlığı ise yüzde 7.33'ten 7.21'e indirildi.