(Görüş ve detaylar eklendi)
İSTANBUL, 31 Mart (Reuters) - Darbe girişimin yaşandığı 2016 yılının üçüncü çeyreğinde daralma kaydeden gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) dördüncü çeyrekte iç talepteki artışın etkisiyle yüzde 2.3 olan beklentilerin üzerinde yüzde 3.5, 2016 yılının tamamında ise yüzde 2.2 olan beklentinin üzerinde yüzde 2.9 büyüdü.
Analistler son çeyrekte ÖTV artışı öncesi otomotivde öne çekilen talebin iç talebi artırdığını, inşaatta hızlanan yatırımların da büyümeyi olumlu etkilediğini belirtiyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre üretim yöntemine göre dört dönem toplamıyla elde edilen yıllık GSYH, zincirlenmiş hacim endeksiyle 2016 yılında bir önceki yıla göre yüzde 2.9 arttı.
GSYH zincirlenmiş hacim endeksi olarak (2009=100), 2016 yılının dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 3.5 arttı.
Mevsimsellikten ve takvim etkisinden arındırılmış GSYH son çeyrekte bir önceki çeyreğe göre yüzde 3.8, takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi ise son çeyrekte bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 3.5 arttı.
Öte yandan TÜİK üçüncü çeyrek için daha önce yüzde 1.8 olarak açıkladığı daralmayı yüzde 1.3 daralma olarak revize etti.
Vakıfbank notunda otomobilde ÖTV zammı öncesi artan talebin desteğinin iç talebe yansımasının büyümeye olumlu katkı yaptığı, kamunun desteğiyle inşaat sektöründeki yatırımların hızlanmasının da son çeyrekte büyümeye katkıda bulunmaya devam ettiği belirtilerek, "Geçtiğimiz çeyrekte daralan tarım, sanayi ve hizmetler ana sektörlerinin bu çeyrekte toparlanma gösterdiği ve özellikle inşaat sektörünün öncülüğünde sektörlerin büyümeye pozitif katkı sağladığı görülüyor" denildi ve şöyle devam edildi:
"Önümüzdeki dönemde ekonomiyi canlandırmak adına dayanıklı tüketim mallarına getirilen KDV indiriminin yanı sıra Kredi Garanti Fonu (KGF) kapsamında alınan önlemlerle yılın son çeyreğinde yakalanan pozitif büyümenin yılın ilk yarısında da devam etmesi muhtemel görünüyor. Ancak bu görünümün yılın ikinci yarısında benzer bir seyir izleyip izlemeyeceği takip edilecektir."
Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, yaptığı yazılı açıklamada 2016 yılının hem küresel hem de yurtiçi konjonktürün ülke ekonomisini zorladığı bir yıl olduğunu söyleyerek, "Küresel ticaret finansal krizden bu yana en düşük hızda büyürken; finansal piyasalarda yaşanan dalgalanmalar gelişmekte olan ülkelere yönelik sermaye akımlarını olumsuz etkilemiştir. Diğer taraftan Rusya ile yaşanan gerginlikler ve artan terör olayları sonucunda azalan turizm gelirleri, hain darbe girişimi ve daralan tarım üretimi de büyümeyi baskılamıştır" dedi.
Şimşek, 2016 son çeyrekte ekonomide yaşanan canlanmanın, 2017 yılı genelinde de devam etmesini beklediğini söyleyerek, "Özellikle 17 Nisan'dan itibaren belirsizlik azalacak, başlattığımız yatırım, ihracat ve istihdam seferberliği ekonomiye ivme kazandıracaktır. Dış talep de 2017 yılında büyümeyi destekleyen diğer bir faktör olacaktır. İlk çeyreğe ilişkin açıklanan ihracat ve üretime yönelik öncü veriler de bu olumlu süreci teyit etmektedir" dedi.
Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli de yüzde 3.5'luk güçlü büyümenin, iç ve dış talebi artıran tedbirler ile piyasaların likidite problemi oluşumunu engelleyen tedbirlerin sonucu olduğunu söyleyerek, "2017'de yüzde 4'ün üzerinde büyüyeceğiz" dedi. verilerine göre 2016 yılında kişi başına GSYH cari fiyatlarla 32,676 TL, 10,807 dolar olarak hesaplandı.
Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH, 2016 yılında bir önceki yıla göre yüzde 10.8 artarak 2.59 trilyon TL oldu.
TÜİK verilerine göre hanehalklarının nihai tüketim harcamaları, 2016 yılının dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirleme hacim endeksi olarak yüzde 5.7, 2016 yılında ise yüzde 2.3 arttı.
Devletin nihai tüketim harcamaları son çeyrekte yüzde 0.8, 2016'da yüzde 7.3, gayrisafi sabit sermaye oluşumu Q4'te yüzde 2 artarken, 2016 yılında ise yüzde 3 artış gösterdi.
TÜİK verilerinden bankacıların yaptığı hesaplamaya göre 2016'da büyümeyi yurtiçi tüketim 1.4 puan, devletin nihai tüketim harcamaları 1 puan, sermaye oluşumu 0.9 puan, stok değişmeleri 1 puan yukarı çekerken, net ihracat 1.5 puan aşağı çekti.