(Görüş eklendi)
İSTANBUL, 27 Eylül (Reuters) - Ekonomik güven endeksi ekonomiye yönelik algının bozulması sonucu Eylül'de yüzde 15.4 gerileyerek 71 değerini alırken, son 10 yılın en büyük aylık düşüşünü gerçekleştirdi.
Ekonomide geçen yılki güçlü seyrin de desteğiyle Ocak 2018'de yüzde 10 artarak 104.9 ile beş ayın en yüksek değerini alan endeks, bu sert artış sonrasındaki aylarda Temmuz haricinde gerileme eğilimine girdi.
Ekonomik güven endeksi Ağustos'ta 83.9 değerine geriledikten sonra Eylül'de ise Mart 2009'dan beri en düşük olan 71 değerini aldı.
QNB Finansbank Ekonomisti Deniz Çiçek, daha önce tüketici, reel sektör güveni ve diğer sektörel güven endekslerinde de çok sert düşüşler görüldüğünü hatırlatarak, "Ekonomik güven endeksi bunların bileşkesi olduğu için bunun da düşmesi kaçınılmazdı. Bu düşüşler yaşanan kur ve faiz artışlarının ardından ekonomik duruma dair algı ve beklentilerin bozulduğunu gösteriyor. Tüketim ve yatırım harcamalarını olumsuz etkileyecek bu gelişmenin iç talepteki yavaşlamayı hızlandırmasını bekleriz" dedi.
Yüksek enflasyon ve cari açık gibi bozulan makro dengeler, şirketlerin artan döviz borcu, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın faiz karşıtı söylemlerine bağlı olarak TCMB'nin para politikasının bağımsızlığına yönelik soru işaretleri gibi unsurların yanı sıra ABD ile ilişkiler kaynaklı siyasi ve bölgedeki jeopolitik riskler dolar/TL'nin Ağustos ayında 7.24 ile tarihi rekorunu görmesine neden oldu.
Bu seviye ile TL'nin dolar karşısındaki değer kaybı da yılbaşına göre yüzde 47.5 oldu. TCMB'nin 13 Eylül'deki para politikası toplantısında politika faizini 625 baz puan artırması ardından ise kayıplar bir miktar azalarak bugün itibariyle yüzde 37 civarında bulunuyor. Her ne kadar TL'deki değer kayıpları yavaşlasa da bugünlerde ise ekonomik aktivitenin ne kadar hızlı daralacağı ve bu süreçte bilançosu zarar gören şirketlerin nasıl bir politika izleyeceği endişe konusu.
TÜİK açıklamasında, "Ekonomik güven endeksindeki düşüş, tüketici, reel kesim (imalat sanayi), hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörü güven endekslerindeki düşüşlerden kaynaklandı" denildi.
Endeks Temmuz 2017'de 100 değerinin üzerine çıkmış, Ağustos 2017'de ise 2012'den bu yana en yüksek olan 106.4 değerini almıştı.
TÜİK bu endeksin ekonomik büyümeye ilişkin olarak diğer ekonomik göstergelere kıyasla daha erken bilgi sağladığından öncü bir gösterge olduğunu belirtiyor.
Ekonomik güven endeksinin 100'den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100'den küçük olması ise genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği gösteriyor.