Investing.com - İstanbul Sanayi Odasının (İSO) açıkladığı imalat PMI, Ağustos ayında 54,10 ile Ocak ayı sonrası en yüksek seviyeyi gördü.
Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansında en hızlı ve güvenilir referans kabul edilen imalat PMI, Mayıs ayında 50,0 büyüme eşiği altına gerilemesinin ardından Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında yükseldi. İSO raporuna göre son ayda özellikle yeni ihracat siparişlerinde keskin büyüme kaydedildi. Üretim, müşteri talebindeki iyileşmeye bağlı olarak üst üste üçüncü ay artış gösterdi ve yeni ihracat siparişlerinde kaydedilen güçlü büyüme bazı firmalarda üretimin artmasına katkı sağladı. Büyüme temmuza kıyasla daha düşük oranda olmakla birlikte güçlü gerçekleşti.
Firmaların iş yüklerini karşılama çabaları, satın alma faaliyetlerinde ve istihdamda daha belirgin artışları beraberinde getirdi. İstihdamda ocak ayından beri en yüksek artış gerçekleşti. İmalatçılar birikmiş işlerinin artmasına engel olabildiler ve birikmiş işler üst üste ikinci ay yatay seyretti. Bazı anket katılımcıları, istihdamın artırılması ihtiyacına vurgu yaptı. Tedarik zincirlerindeki gecikmeler, girdi temin etmeye yönelik çabaları olumsuz etkilemeye devam etti. Bu durum, girdi maliyetlerinde ve nihai ürün fiyatlarında keskin artışların devam etmesine katkı yaptı. Buna rağmen ağustosta enflasyonist baskılar gevşeme belirtileri gösterdi. Ağustos ayında hem girdi hem de nihai ürün stokları arttı. Girdi stoklarında son 12 ayın, nihai ürün stokları ise son 69 ayın ilk artışı kaydedildi. Firmalar, yeni siparişlerdeki yükselişe ve arz sıkıntıları karşısında tedbir alma çabalarına bağlı olarak üretim öncesi stoklarını artırdı. Müşteri teslimatlarında yaşanan zorlukların ise nihai ürün stoklarında yükselişe yol açtığı belirtildi.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI ağustos verilerine göre, takip edilen 10 sektörden biri hariç tamamı ağustosta üretim artışı sağlarken, en güçlü büyüme hızlı şekilde toparlanan kara ve deniz taşıtları üretiminde gerçekleşti. Sektörlerin çoğunun yeni siparişlerinde de artış gözlenirken birkaç sektör özellikle ihracatta güçlü performans sergiledi. Öte yandan, tedarik zincirlerindeki aksamalar öne çıkmaya devam etti ve bu durum hem girdi hem de nihai ürün fiyatlarındaki artışların sürmesine yol açtı. Kara ve deniz taşıtlarının yanı sıra giyim ve deri ürünleri, tekstil, makine ve metal ürünler sektörlerinde de üretim belirgin iyileşmeler gösterdi. Üretimi yavaşlayan tek sektör metalik olmayan mineral ürünler sektörü oldu. Takip edilen kategoriler içerisinde yeni siparişlerin en belirgin yavaşlamayı gösterdiği metalik olmayan mineral ürünler sektöründe üretim aylık bazda üst üste altıncı kez azaldı.
Yeni alınan siparişler altı sektörde artış kaydederken, üretimde olduğu gibi yeni siparişlerde de en hızlı genişleme kara ve deniz taşıtları sektöründe gerçekleşti. Birçok sektör, yeni ihracat siparişlerinin ivme kazanmasından destek aldı. Özellikle tekstil ile gıda ürünleri sektörlerinde güçlü ihracat performansı kaydedildi. Yeni siparişlerdeki iyileşmelere ve üretim gereksinimlerindeki yükselişe bağlı olarak, istihdam artışı kaydeden sektör sayısı temmuzda altı iken ağustosta yediye yükseldi. Satın alma faaliyetlerinde geniş çaplı artış gözlenirken, sadece iki sektörde girdi alımları azaldı. İmalatçılar girdi alımı yaparken, artan teslimat süreleriyle karşılaşmaya devam etti. En belirgin gecikmeler, elektrikli ve elektronik ürünler ile makine ve metal ürünler sektörlerinde gerçekleşti. Ağustos ayında sektörlerin çoğunluğunda enflasyonun gerilemesine rağmen, arz kısıtları girdi maliyetlerinde artışlara yol açtı. Girdi fiyatlarındaki en keskin artış metalik olmayan mineral ürünler sektörü firmalarında kaydedildi. Benzer şekilde nihai ürün fiyatları da artmaya devam etti, ancak artışlar genel olarak daha sınırlı düzeylerde gerçekleşti. Satış fiyatlarındaki en hızlı artış tekstil sektöründe, en düşük oranlı artış ise giyim ve deri ürünleri sektöründe ölçüldü. Girdi temininde yaşanan zorluklar, ağustosta çoğu sektörde girdi stoklarının azalmasına yol açtı. Bununla birlikte, üretim öncesi stokların belirgin bir şekilde arttığı kimyasal, plastik ve kauçuk sektörü gibi bazı istisnalar da söz konusuydu.
Yazar: Deniz Engin