Investing.com - TÜRK-İŞ Araştırmasının 2020 Ocak ayı sonucuna göre:
-Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 2.219,45 TL,
-Gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 7.229,49 TL,
-Evli olmayan- çocuksuz bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 2.697,82 TL olarak hesaplandı.
TÜRK-İŞ’in verileri temel alındığında “mutfak enflasyonu”ndaki değişim Ocak 2020’de şu şekilde oldu.
-Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarı bir önceki aya göre yüzde 2,62 oranında arttı.
-Yılın ilk ayı itibariyle fiyatlardaki artış yüzde 2,62 oranında oldu.
-Gıda enflasyonunda son on iki ay itibariyle artış oranı yüzde 10,49 oldu.
-Yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 15,93 olarak hesaplandı.
Bu arada geçen yıl bu aylarda, özellikle marketlerde, ülke genelinde yürütülen “enflasyonla mücadele” kapsamında indirimli fiyat uygulandığı ve buna bağlı olarak enflasyon sepetinde ağırlıklı olarak yer alan temel gıda maddelerinin fiyatlarındaki bir gerileme sağlandığı da hatırlanmalıdır.
2020 Ocak ayı itibariyle TÜRK-İŞ hesaplamasına temel alınan gıda ürünlerinin fiyatlarında gözlenen değişim şu şekilde olmuştur:
- Süt, yoğurt, peynir grubunda; yılsonu fiyat ayarlamaları sonrası yılın ilk ayında önemli bir fiyat değişikliği görülmedi.
- Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat ürünlerinin bulunduğu grupta; dana kıyma ve kuşbaşı etin fiyatı arttı, tavuk fiyatı ise değişmedi. Sakatat ürünlerinden dana ciğer ve yürek fiyatı arttı, diğerleri aynı kaldı. Balık fiyatındaki artış bu ay da devam etti. En fazla tüketilen hamsi ve istavrit kilogram fiyatı 30 TL’ye kadar yükseldi. Hesaplamada -her zaman olduğu gibi- fiyatı nispeten ucuz ve yaygın satılan balıklar esas alındı. Yumurtanın fiyatı geçen ay geriledikten sonra -aradaki farkı da kapatarak- bu ay yükseldi. Bakliyat ürünlerinden (kuru fasulye, kırmızı-yeşil mercimek, nohut, barbunya vb.) nohut hariç tümünün fiyatı arttı. Sadece bu gruptaki ürünlerde tespit edilen fiyat artışlarının aylık mutfak masrafına getirdiği ek yük yaklaşık 45 TL oldu.
- Meyve-sebze ortalama fiyatı bu ay ortalamada yüzde 7,51 oranında arttı. Ailenin gıda harcaması içinde ağırlıklı yeri olan yaş sebze-meyve ortalama kilogram fiyatı bu ay 5,87 TL (geçen ay 5,46 TL) olarak hesaplandı. Sebze ortalama kilogram fiyatı geçen ay 5,75 TL iken bu ay 6,19 TL’ye yükseldi. Meyve ortalama kilogram fiyatı ise yüzde 6,65 oranında artarak 5,13 TL (geçtiğimiz ay 4,81 TL) oldu.
Hesaplamada bu ay yine 18 sebze ve 8 meyve olmak üzere toplamda 26 ürün dikkate alındı. Hesaplama yapılırken -her zaman olduğu gibi- pazarda yaygın bulunan mevsim ürünleri esas alındı. Araştırmada ürünlerin tek tek ağırlığı yerine harcama sepetindeki meyve-sebze tüketiminin toplam miktarından hareket edildi.
-Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik gibi ürünlerin bulunduğu grupta; bu ay önemli bir fiyat değişikliği tespit edilmedi. Ekmek fiyatı önce yüzde 20 artırıldı ve sonrası bu artış geriye alındı. Eğer ekmekteki fiyat artışı geçerli olsaydı aile bütçesine gelecek ek yük aylık 47 TL olarak hesaplanmıştı.
-Son grup içinde yer alan gıda maddelerinden; tereyağı, margarin, zeytinyağı ve ayçiçeği yağı fiyatı bu ay değişmedi. Siyah ve yeşil zeytin fiyatı ortalamada -az da olsa- yine arttı. Yağlı tohum (ceviz, fındık, fıstık, ayçekirdeği vb.) ürünlerinin fiyatı değişmedi. Çay ve ıhlamur fiyatı ile baharat (kimyon, nane, karabiber vb.) fiyatları aynı kaldı. Şeker, tuz, bal, reçel, pekmez ve salça fiyatı da bu ay yine değişmeyen ürünler arasında yer aldı.