(Ayrıntılar ve geçmiş bilgi eklendi)
İSTANBUL, 31 Temmuz (Reuters) - Petrol fiyatlarındaki düşük seyrin ithalatı azaltmasıyla dış ticaret açığı beklendiği üzere Haziran'da yüzde 21.6, yılın ilk yarısında ise yüzde 16.3 daraldı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, dış ticaret açığı Haziran'da 6.21 milyar dolar, yılın ilk 6 ayında ise 33.23 milyar dolar oldu. İhracat Haziran ayında, yüzde 6.9 azalarak 12 milyar dolar, ithalat yüzde 12.5 azalarak 18.2 milyar dolar oldu.
Altın ticaretinin yılın ilk yarısı itibarıyla dış ticaret açığını daraltıcı etkisi 5.9 milyar dolar olarak gerçekleşti.
TÜİK verilerine göre, aralarında altının da yer aldığı ve yılın ilk aylarında aylık bazda 2 milyar dolara ulaşan kıymetli metal ihracatı Haziran'da 318 milyon dolar, ithalat ise 284 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Verilere göre, Haziran ayında Türkiye'nin enerji faturasını göstergesi olan enerji ithalatı yüzde 26.4 azalarak 3.32 milyar dolar, Ocak-Haziran'da ise yüzde 24.6 azalışla 20.63 milyar dolara geriledi. Enerji, Türkiye'nin en çok ithalat yaptığı kalem olmaya devam etti.
Küresel krizle birlikte 2008 yılında 40 doların altına gerilemesinin ardından Haziran 2014'te ise 115 doların üzerine çıkan brent petrolünün varil fiyatı, küresel çapta arz fazlası ve güçsüz talep görünümünün etkisiyle bugün 53 doların hemen altında seyrediyor. LCOc1
İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu, "Mayıs ayında dış ticaret dengesine olumlu katkısını sona erdiren altın ihracatının Haziran ayında da benzer bir eğilim sergilediğini görüyoruz. Öte yandan, enerji ithalatındaki yıllık bazda daralma devam ediyor. Net enerji faturamız Haziran'da 1.2 milyar dolar azaldı. Petrol fiyatlarında son dönemde görülen kısmi gerilme enerji faturamıza yansıyor" dedi ve ekledi:
"Ülke grupları bazında bakıldığında, Avrupa birliğine yapılan ihracatta yıllık bazda yüzde 6.6'lık bir gerileme görülüyor, Mayıs ayındaki yüzde 21.4'lük yıllık daralmaya kıyasla daha sınırlı. Ayrıca aynı rakama euro cinsinden bakıldığında yüzde 13'lük güçlü bir artışın olduğu görülüyor. Bu durum aslında Avrupa'daki canlanmanın ihracatımızı olumlu etkilediği ancak euro/dolar paritesindeki gelişmelerin bu resmi gölgelediğini ortaya koyuyor."
Ekonomi yönetimi ve sektör temsilcileri de ihracatta miktar bazında artışlara dikkat çekerken, parite etkisi nedeniyle dolar cinsinden değer olarak ihracatın daha düşük göründüğünü belirtiyorlar.
TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, Haziran ayına ilişkin öncü verileri açıklarken, "Haziran ayında euro/dolar paritesinin geçen yılın aynı ayına oranla yüzde 18 gerilemesinin aylık bazda ihracata 1.2 milyar dolar negatif etkisi oldu. İlk 6 aylık toplam parite etkisi ise toplamda 6.8 milyar dolara ulaştı" demişti.
TÜİK verilere, göre Avrupa Birliği'nin ihracattaki payı 2014 Haziran ayında yüzde 46 iken, 2015 Haziran ayında yüzde 46.1 oldu. AB'ye yapılan ihracat, 2014 yılının aynı ayına göre yüzde 6.6 azalarak 5.54 milyar dolar olarak gerçekleşti.
En çok ihracat yapılan sektör olan otomotiv ihracatı Mayıs'taki yüzde 30 düşüşün ardından Haziran'da yüzde 2.4 düşüşle 1.62 milyar dolar olurken ilk altı aydaki ihracat yüzde 8.5 düşüşle 8.62 milyar dolar olarak gerçekleşti.