Yazar – Geoffrey Smith
Investing.com – Avrupa’da doğal gaz fiyatları, Rus gaz monopolünün Polonya ve Bulgaristan’a gaz tedarik etmeyi durduracağını teyit ettikten sonra yükseldi. Daha sonra bir miktar geriledi.
Rusya 40 yıl içinde ilk kez AB üyelerine gönderdiği doğal gaz tedarikini kesiyor ve bu, daha önce güvenilir bir enerji tedarikçisi olduğu yönündeki ısrarından kesin bir farklılık.
Mayıs ayına ait Dutch TTF Doğal Gaz Vadeli İşlemleri, güne 125 euro ile başladıktan sonra gün bazında %12,5 artarak 116,20’ye yükseldi. Rusya, iki ülkenin de euro ve dolar yerine ruble cinsinden ödeme yapmayı reddettiğini söyleyerek tedariki durdurma niyetini ilk duyurduğunda bu sözleşme %10 üzerinde artış yaşamıştı zaten. Rusya, Batı’nın Rusya merkez bankasına finansal yaptırımlar uygulayarak döviz rezervinin büyük kısmını fiilen dondurduktan sonra ihracat sözleşmelerinin koşullarını tek taraflı olarak tekrar yazdı.
Bu hamle, Rusya ve Ukrayna arasındaki askeri savaşın yanında ortaya çıkan ekonomik çatışmada önemli bir tetikleyici ve Batı’nın Ukrayna’ya silah gönderme isteğine karşı bir misilleme oldu. Aynı zamanda bundan yalnızca birkaç gün önce her iki taraf da savaşla ilgili amaçlarını büyütmüştü; Rusya Ukrayna’nın tüm güneyini kontrol altına almayı istediğini ilan ederken ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, ABD’nin Rusya’nın “zayıfladığını” ve Avrupa’nın doğudaki diğer bölgelerine de güçlerini gönderemediğini görmek istediğini söyledi.
Fiyatlar, kış mevsiminin artık bitmiş olması sayesinde çatışmanın başında olduğu seviyelerin çok altında. O zamanlar 345 euro’ya kadar yükselmişti. Ancak Avrupa’daki çoğu ülke, kısa vadede Rus gazına hâlâ büyük oranda bağımlı. Özellikle de Almanya, ekonomisine yönelik etkisinden dolayı Rus enerji ithalatına ambargo koymayı reddetmişti. Almanya, Salı günü Gepard uçaksavar tanklarının sevkiyatını onaylayarak yaklaşımında önemli bir değişiklik yapmasına rağmen Ukrayna’ya silah gönderme konusunda istekli değil.
Saxo Bank’ta emtia araştırma müdürü Ole Hansen, “Rusya’nın ruble olsun olmasın paraya ihtiyacı var, AB’nin de gaza. Yani bir uzlaşma denenebilir.” dedi. “Aksi takdirde Almanya’ya arzın kesilmesiyle artan gerilim, fiyatlarda sert bir yükselişe ve kademeli dağıtıma yol açacaktır.”
Almanya, son aşamasında endüstriye kademeli arz sunan, gaz arzını korumaya yönelik üç aşamalı bir planın ilk aşamasını yürürlüğe koydu bile.
Haber kaynakları Bulgaristan Enerji Bakanı Alexander Nikolov’un, ülkenin Nisan ayındaki tedarikinin karşılığını tamamen ödediğini ve Gazprom’un (MCX:GAZP) nihayetinde sözleşmeyi ihlal ettiğini söylediğini aktardı.