Yazar – Barani Krishnan
Investing.com – Altı aylık aradan sonra Covid-19 tehdidi geri döndü. Soru şu: ham petrol fiyatlarına bu kez neler yapacak? Veya buna karşılık OPEC+ ne yapacak?
Çoğu petrol boğasına göre Covid-19’un petrol talebine etkisini tartışmak bile önemli değil. Onlar için pandemi, kısa satıcıların, yetersiz yatırımdan ve kolayca düzeltilemeyecek saldırgan talepten kaynaklanan çok yıllı yapısal bir boğa piyasasında ısrar ettikleri petrol rallisini durdurmak için uydurdukları bir bahane.
Bir bağlama oturtmak gerekirse; petroldeki uzun pozisyonlarda medyada virüs hakkında yazılanlara inananların sayısı, muhtemelen Başkan Joe Biden'ın seçimlerini adil bir şekilde kazandığına inanan rakipleriyle aynı sayıdadır.
Enfeksiyonun yayılması, etkisi ve yatışmasıyla ilgili her veri, virüsle ilgili medya haberlerinin bu hafta petrolde %6’lık kayba yol açmasından rahatsız olan bu grup tarafından farklı seviyelerde inanç, küçümseyiş ve yalanlama ile karşılanıyor.
Ancak OPEC+’nın meseleye tepkisi tamamen farklı olacak.
Yılın en yüksek seviyelerinden %11’lik düşüş yaşanmasına rağmen küresel petrol üreticileri ittifakı, vaka sayılarındaki artışla beraber bir şekilde haklı çıkacak çünkü aylardır uyardığı şey tam olarak buydu – daha doğrusu piyasada büyük bir artış yapmamak için kullandığı bir “mazeretti”.
ABD ve diğer tüketici ülkelerin, günlük 5,0 milyon varilden fazla petrol arz etmesi yönünde Haziran ayından beri uyguladığı baskıya rağmen OPEC+ bunu kabul etmedi ve salgın dönemindeki kesintilerin bir parçası olarak hala kademeli ve az miktarda üretim artışı uyguluyor.
ABD, Çin, Hindistan ve Japonya gibi en büyük dört tüketici ülkede ham petrol fiyatlarını ve enflasyonu zirvelere gönderen korkuların tam tersinin yaşandığı bir ortamda grup, piyasanın yeterince tedarik edildiğini savundu.
Aynı dörtlü, OPEC+’ya karşı son haftalarda ABD öncülüğünde kendi ham petrol rezervlerini kullanıma açma planı yaptı.
Rezervlerin kullanıma açılma planlarına dair bu haftaki haberlerle, ham petrol 80 dolarlık destek seviyesini kırdı. Ancak olaylar gelişmeden önce Avrupa’dan manşetler geldi: Avusturya, vaka artışını kontrol alına almak için tedbir amaçlı bir karantinaya girerken Almanya da benzer tedbirler üzerinde düşünüyordu. Avustralya’da devam eden karantina ile ABD’ de vakaların arttığı bir ortamda diğer birçok Avrupa ülkesinin de daha sıkı sosyal kısıtlamalar üzerinde çalıştığı bildirildi.
Dünya şimdi OPEC+’nın tepkisini bekliyor. Grubun toplantısı 2 Aralık’ta. Halihazırda, fiyatların daha fazla düşmesini önlemek için bir dizi tedbir açıklayacağına dair beklentiler yükseliyor.
Aslında bu haftaki düşüş eğiliminden önce bile kartel, aylık raporunda dördüncü çeyrekte daha düşük ham petrol talebi beklediği konusunda uyarmıştı. Paris merkezli Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) bu görüşte hemfikirdi ve ABD’deki petrol üretiminin önümüzdeki çeyreklerde de yüksek olacağını sözlerine ekledi. Öngörülü olsun ya da olmasın bu erken uyarılar, OPEC+'nın önümüzdeki haftalarda muhtemelen açıklayacağı şeylerin temelini attı.
Kartelden beklenen ilk aksiyon, ikinci yarının başından beri söz verdiği günlük 400.000 varillik artışı rafa kaldırması (zaten bu sözünü zar zor yerine getiriyordu). Grup sonra, gelen pandemi dalgasının ciddiyetine göre üretim kesintilerini daha da derinleştirebilir. Bu girişimler, ham petrolde Ekim ortasındaki seviyelere göre yaşanan yaklaşık 10 dolarlık kaybı bir nebze telafi edebilir.
Ancak fiyatlar artmadan önce daha da düşebilir diyor OANDA’da Asya-Pasifik Araştırma Müdürü olan Jeffrey Halley. Bize, yakın zamanda unutulmuş bir mantığı hatırlattı: piyasalar, ödeme gücü sağlam kalabilen yatırımcılardan daha uzun süre irrasyonel kalabilir. Petrol son dört haftaya düşüş trendi ile başladığından böyle devam edebilir.
OPEC+’nın petrol bakanları da bunu biliyor. Suudi Arabistan’dan Abdülaziz bin Salman ve BAE’den Suhail al-Mazrouei’nin, piyasayı kendi istedikleri gibi yönlendirmek için 2 Aralık toplantısından önce sert duyurular yapması bekleniyor.
Bununla birlikte petrol fiyatlarını yükseltmede, artan talep ve sıkı üretim kombinasyonu gibisi yok. Ve daha çok ülke karantinaya girdiği takdirde bu talep yakın zaman için şüpheli görünüyor. Çünkü karantina durumu, benzin, dizel ve jet yakıt talebini oluşturan işe dönüş sürecini ve havacılıktaki toparlanmayı yavaşlatabilir.
Ayrıca sözde ‘tüketici karteli’nin (IEA), OPEC+ ile mücadele etmek için kendi rezervlerini kullanma tehdidi muhtemelen geçerli olmaya devam edecek ve herhangi bir ralliyi sınırlayabilecek. Çok az kişi bu tehdidi ciddiye alıyor. Daha da azı sadece fikrin bile fiyatlar üzerinde ciddi etkisi olacağına inanıyor. Garip olan şu ki planla ilgili karamsarlığa ve küçümsemeye rağmen sadece bu hafta ham petrol fiyatları %4 düşüş yaşadı.
Şimdilik petrol uzunlarının hâlâ güveneceği {{ecl-75ABD ham petrol}}, benzin ve distilat stoklarındaki haftalık düşüşler var. Bunlar, petrolün yukarı yönlü ivmesini sürdürmesine aylardır yardımcı oluyor.
Ancak salgının şiddetli hale gelmesi durumunda ulaşım yakıtlarındaki potansiyel düşüşü desteklemek için pazarın ısınma ihtiyacında faydalanması isteniyorsa ABD kış döngüsündeki soğuk havanın da hızlı olması gerekiyor.
Again Capital’den John Kilduff, “Şimdilik petrol boğaları için müzik susmuş gibi görünüyor.” dedi. “Hava durumu bir şekilde hüsran yaratırsa zirvenin 70 dolar olmasını ve vakalar kötüleşirse 60 dolar altına düşmesini bekleyin.”
Petrol Fiyatı Özeti
Ocak vadeli WTI sözleşmesi 2,91 dolar düşüşle 75,94 dolara geriledi.
Hafta bazında WTI, art arda dokuz haftada %18 oranında artış yaşadıktan sonra %5,8 düşüşle son dört haftalık toplam kaybı %9,3’e çıkardı. Daha Ekim ortasında gösterge, 85,41 dolar ile yedi yılın zirvesindeydi. Geçen haftaki düşüşe rağmen WTI, yıllık hâlâ %57 yüksek durumda.
Brent’e gelirsek Ocak sözleşmesi 2,35 dolar kayıpla 78,89 dolara indi.
Küresel gösterge art arda yedi hafta boyunca %18 yükseldikten sonra haftalık %4 kayıp yaşayarak son dört haftanın toplam kaybını %8’e çıkardı. Ekim ortasında yedi yılın en yüksek seviyesi olan 86,70 dolarda işlem görüyordu. Geçen haftaki düşüşe rağmen yıl bazında %57 yüksek.
Altın Piyasası ve Fiyat Özeti
Altın üç hafta içinde ilk kez haftalık kayıp paylaştı ancak külçe savunucuları, daha önce önemli psikolojik seviyenin altında bir kırılma olmasına rağmen Cuma günkü kapanışta 1.800 dolar ortalarında tutunarak adeta meydan okudu.
Altın bu hafta sadece bir günü yüksek bitirdi; diğer dört gün kırmızı bölgede olması, Ekim’in sondan bir önceki haftasında başlayan rallinin, tükenme noktasına ulaşmış olduğunun bir işaretiydi.
Yine de uzun pozisyonların oluşturduğu kalabalık, külçenin spot fiyatını ve COMEX vadeli işlemlerinde ön-ay sözleşmesini 1.850 dolar seviyesi yakınında korumak için mücadele ederken sarı metalin gelecek hafta toparlanabilme şansı var gibi görünüyor.
OANDA’da analist olan Ed Moya, “Altın genişleyen bir formasyonda sıkıştı ve önümüzdeki haftanın kısa olacağı göz önüne alındığında bu durum böyle kalacaktır.” dedi.
“Enflasyon ve Fed konuşması altın için birincil katalizör ve artık yatırımcıların, Fed’in faizlerle ilgili ne yapacağını değerlendirirken güçlü bir kanaate sahip olmadan önce önümüzdeki birkaç hafta içinde yaşanacakları görmesi gerekecek.”
ABD’nin en aktif sözleşmesi Aralık vadeli işlemleri, 9,80 dolar düşüşle 1.851,60 dolara geriledi. Öncesinde 1.843,60 dolara kadar düşmüştü ve haftayı yaklaşık %1 düşük bitirdi.
Aralık altın vadeli işlemleri bu hafta 1.850 dolar altında salınsa da ABD’nin enflasyon durumundan dolayı önümüzdeki gün ve haftalarda altının 1.900 dolar seviyelerine çıkabileceğine inanan piyasa boğalarının güvenini artırarak 1.880 dolar yakınında 5 haftanın zirvesini gördü.
Külçe her zaman bir enflasyon koruması olarak görüldü. Ancak Fed’in beklenenden daha hızlı faiz artırmak zorunda kalacağına dair yoğun spekülasyonlar Hazine getirilerini yükselttiğinden bu misyonunu yerine getiremedi. Onun yerine dolar ralli yaptı.
Fed Başkanı Jay Powell, merkez bankasının faiz artırımları konusunda sabırlı olacağını yineledikten sonra bu trend biraz yatıştı.
Çalışma Bakanlığı geçen hafta ABD TÜFE’nin Ekim ayına kadar olan yıl içinde %6,2 yükseldiğini gösteren bir rapor yayımladı. Bu, 1990 Kasım’ından bu yana en hızlı büyüme oranı oldu.
O zamandan beri, reel faizlerin önemli bir göstergesi olan ABD’nin 10 yıllık Hazine tahvili, %1,6 üzerine çıkarak üç haftanın zirvesine ulaştı ve Dolar endeksi 96 puan üzerinde 16 ayın en yükseğini gördü. Normalde bu kombinasyon altın için ölümcül olurdu. Ancak sarı metal bu kez bu tehditlerden büyük ölçüde kurtuldu.
Feragatname: Barani Krishnan, hakkında yazdığı emtia veya menkul kıymetlerde pozisyon sahibi değildir.