Anthony Boadle
BRASILIA, 3 Ocak (Reuters) - Brezilya'da 1 Ocak günü göreve gelen Cumhurbaşkanı Jair Bolsonaro ülkedeki suç oranını azaltma ve devlet yapısını küçültme amacıyla dün bir dizi önlemi yürürlüğe koydu. Bu gelişmeyle Brezilya borsaları hızla yükseldi.
Ekim ayında kazandığı seçimle ülkede 30 yıldır süren merkez sol iktidarını yıkan Bolsonaro, göreve başlarken Güney Amerika'nın en büyük ülkesi olan Brezilya'yı "sosyalizm ve siyasi doğruculuktan" kurtaracağını duyurmuştu.
Yeni hükümet üyeleri dün bakanlıklarda yetkiyi ele aldılar ve özelleştirme, hapis cezaları ve yerli halkın elindeki toprakların tarım bakanlığına devri gibi konularda planlar açıkladılar.
Bu gelişmelerle para birimi real BRL= dün yüzde 2.4 değer kazandı ve Sao Paulo Bovespa borsası .BVSP yüzde 3.6 yükseldi.
Yatırımcılar, eski bir yatırım bankacısı olan Ekonomi Bakanı Paolo Guedes'in vergileri düşürmek ve sosyal güvenlik sistemini düzeltme vaatlerinden memnun oldular.
Guedes, ülkenin vergi yükünü, şimdiki GSYH'nin yüzde 36'sı oranından yüzde 20 oranına düşürmeyi, kredi piyasalarında devlet bankalarının ağırlığını ve korumacılığı azaltmayı vaat ediyor.
Bolsonaro yönetimi, Brezilya'da askeri diktatörlüklerin iktidarı sivillere bıraktığı 1985 yılından bu yana başa gelen ilk aşırı sağcı hükümet.
Bu yönetimin, suç salgınına karşı alacağını söylediği sert önlemlerle insan haklarını ihlal edeceği ve hassas bir ekolojik alan olan Amazon (NASDAQ:AMZN) yağmur ormanlarını ticari kullanıma açacağı kaygıları yaşanıyor.
Hükümetin ilk uygulamalarından bir tanesi, tarım sektörüne verdiği sözleri yerine getirerek, yerli halkın sahip olduğu topaklar üzerindeki haklarını tarım bakanlığına devretmek oldu.
Bu topraklar üzerindeki hak kavgaları geçmişte kan dökülmesine yol açan çatışmalara neden olmuştu.
Güçlü ticari tarım sektörüne verilen bu armağan, Bolsonaro'nun Amazon yağmur ormanlarını koruma önlemlerin gevşetileceği vaatlerinden zaten tedirgin olan çevre korumacılarını da kaygılandırdı.
BOLSONARO VE TRUMP UYUMU
ABD Başkanı Donald Trump'a hayranlığını açıkça ifade eden Bolsonaro, çok-uluslu kuruluşları ve bölgesel ticaret birliklerini küçümseyen milliyetçi bir gündem izleyeceğini ve Washington ile bağları sağlamlaştıracağını söylüyor.
Bolsonaro'nun iktidara gelmesi, Latin Amerika'nın Venezuela, Küba ve Nikaragua gibi solcu hükümetlerini yalnız bırakan bir muhafazakar eğilimi zirveye taşımış oldu.
Ancak Bolsonaro 180 milyar real (47.3 milyar dolar) tutarında sürdürülmesi imkansız bir bütçe açığını düşürmek için getireceğini söylediği kemer sıkma tedbirleri için Kongre'den destek almak zorunda.
Salı günü yapılan bir Datafolha anketine göre Bolsonaro bugüne kadar Brezilya'da iktidara gelmiş tüm başkanlar arasında, en düşük kamuoyu desteğine sahip lider oldu.
(Haberi çeviren Ayşe Sarıoğlu Redaksiyon Birsen Altaylı)