Yazar – Geoffrey Smith
Investing.com – AB destekli bir anlaşma geçtiğimiz ay yürürlüğe girdiğinden bu yana ilk kez bir gemi, mısır yüküyle birlikte Ukrayna limanından ayrıldıktan sonra tahıl fiyatları Pazartesi günü düşüş gösterdi.
Sierra Leone bayraklı Razoni, Lübnan’ın Trablus limanına gitmek üzere 26.000 ton mısırla birlikte Odesa limanından ayrıldı. Anlaşma uyarınca nihai hedefine gitmeden önce kontrol için Türkiye sularında durması gerekecek.
Bu gelişme ile birlikte, tahıl tedarikinde ve nihayetinde genel gıda güvenliği konusunda büyük oranda Ukrayna ve Rusya’ya bağlı olan gelişmekte olan ülkelerin çoğunda yaklaşan gıda krizinin önlenebileceği yönünde umutlar arttı. Ukrayna, Rusya'nın Şubat ayından bu yana limanlarına uyguladığı abluka nedeniyle diğer ürünlerin yanı sıra büyük miktarda buğday, mısır, ayçiçeği tohumu ve yağ ihraç edemiyor. Karadeniz tarım ürünleri analisti Andrey Sizov, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'nin Pazartesi günü 15 geminin daha Odesa'dan ayrılmayı beklediğini söylediğini aktardı.
Ukrayna tahılından ufak bir miktarın, Doğu Ukrayna'daki limanları işgal eden Rus güçleri tarafından çalınmasının ardından dünya pazarlarına ulaştığı bildiriliyor.
Geçen yıl dünya buğday ihracatının dörtte birinden fazlasını Ukrayna ve Rusya yaptı ve Mısır gibi diğer ülkeler, bu yıl Fransa gibi ülkelerden alım yaparak bu açığı telafi edebilse de bunu çok daha yüksek fiyatlarla yapabildiklerinden ödemeler dengesi üzerinde baskı oluştu.
Anlaşma şartlarına göre Rusya, yükleme, indirme, yanaşma veya yola çıkma esnasında liman veya gemileri hedef almayacağını kabul etti. Ancak Rus füzeleri, anlaşma imzalandıktan sonraki günlerde Odesa’yı vururken anlaşmanın geçerli olup olmayacağına dair şüpheler vardı.
Rus yetkilileri önce saldırıyı yalanladı, sonra yalnızca askeri bir hedefi vurduklarını iddia etti.
Dünya gıda pazarlarına yönelik ilk şokun etkisi azaldıkça Mayıs ayındaki zirve seviyelerine göre yaklaşık %40 düşüş yaşayan ABD buğday vadeli işlemleri, yine düşerek %2,6 azalırken ABD mısır vadeli işlemleri de %2,7 oranında geriledi.