İSTANBUL, 22 Temmuz (Reuters) - Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin karayolu taşımacılığında Türkiye'ye uyguladığı kısıtlamaları kaldırması durumunda iki tarafın dış ticaretinde en az 3.5 milyar euro artış öngörülüyor.
Konuya ilişkin hazırlanan AB raporunda 2016 başında başlaması beklenen Gümrük Birliği'nin güncellenmesi müzakerelerinde Türkiye'nin elini güçlendireceği belirtildi.
AB ile Türkiye arasındaki karayolu yük taşımacılığının serbestleştirilmesi ile ilgili Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan, ancak kurum tarafından henüz resmi olarak açıklanmayan etki analizi raporu, komisyonun izniyle Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) tarafından kamuoyu ile paylaşıldı.
Rapor, tarafların karayolu taşımacılığında kota ve geçiş izinleri gibi engelleri kaldırması durumunda AB ve Türkiye arasındaki ticaret hacminin yıllık 3.5 milyar euro artış kaydedeceğini ortaya koydu.
Engellerin kalkması durumunda Türkiye'nin AB'ye yıllık ihracatı 1.9 milyar euro, birliğin Türkiye'ye ihracatı ise 1.6 milyar euro artış gösterecek.
Taşıma maliyetlerindeki düşüş sonucunda Türk taşımacıların Avrupa'ya yapacağı sefer sayısı yıllık 40,000 ek seferle yüzde 11 artış kaydederken; azalan maliyetlere bağlı olarak satış fiyatı düşecek ürünlerle AB tüketicisi de yılda 145 milyon euro tasarruf edecek.
Buna ek olarak, tam serbestleşme ile birlikte Türkiye'de 25,000; AB'de ise 14,000 kişiye ek istihdam sağlanacak.
Mevcut durumda Türk taşımacılar AB'ye yıllık 300,000 civarı karayolu seferi düzenliyor. Sefer başına ise 2,500-3,000 euro arası navlun maliyeti bulunuyor.
Raporla birlikte, Türk karayolu taşımacılık hizmetlerine sınırlama ve ek maliyet yükü getirildiğinin Avrupa Birliği tarafından ilk kez kabul edildiğini söyleyen UND Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Nuhoğlu, "UND olarak yıllardır, kotaların kaldırılmasıyla hem Türkiye hem de AB ekonomisinin kazanç elde edeceğini savunuyor ve bu yönde birçok girişimde bulunuyorduk. Avrupa Komisyonu'nun bu raporu, bizim söylemlerimizin doğruluğunu kanıtlaması açısından büyük önem taşıyor" dedi.
Nuhoğlu, "Karayolu taşımacılığına yönelik kotalar, özellikle transit trafiği aksatarak malların serbest dolaşımını engellemekte, dolayısıyla Gümrük Birliği'nin işleyişini sekteye uğratmakta. Bu açıdan bakıldığında rapor, 2016'nın hemen başında başlaması beklenen Gümrük Birliği revizyon görüşmeleri öncesinde Türkiye'nin elini de çok güçlendiriyor" diye konuştu.
ENGELLERİN YARATTIĞI KAYIP €10 MİLYARI BULUYOR
Diğer yandan karayolu taşımacılığına yönelik engel ve kısıtlamaların ekonomiye etkisinin AB raporundakinin çok daha üzerinde olduğunu savunan Nuhoğlu, "Sabancı Üniversitesi ile yaptığımız çalışmaya göre, engellerin kalkması durumunda Türkiye'nin AB'ye ihracatı rapordaki gibi 1.9 milyar euro değil, 5 milyar euro artış kaydedebilir. Karşılıklı ticaretin ise rapordaki 3.5 milyar euronun çok üzerinde, 10 milyar euro artabileceğini öngörüyoruz."
Nuhoğlu, mevcut durumda kotalar nedeniyle Türk nakliyecilerin yapamadığı taşımacılık hizmetlerinin Bulgar, Rumen ve Polonyalı nakliyecilere kaptırıldığını belirterek; tam serbestleşmenin sağlanması halinde Türkiye'nin yaklaşık 200 milyon euroluk da ilave hizmet ihracatı yapabileceğini kaydetti.
Toplantıda verilen bilgiye göre, Türkiye toplam ihracatının yaklaşık yüzde 43'ünü AB ülkelerine gerçekleştirilirken; AB'ye ihracatın yüzde 40'ı karayolu ile yapılıyor. Karayolu taşımacılığı için Türkiye'den AB ülkelerine yıllık 300,000 civarı sefer yapılıyor.
Sefer sayısının 2016 yılında 327,000 olması; tam serbestliğin sağlanması halinde ise 367,000'e çıkması bekleniyor.
AB ve Türkiye arasındaki karayolu taşımacılığında tam serbestleşmesinin sağlanması halinde en fazla fayda sağlayacak sektörler arasında, ihracatlarının yüzde 70'ten fazlasını karayolu ile gerçekleştiren tekstil, makine ve metal ürünleri bulunuyor.