Yılın son PPK toplantısını 12 Aralık'ta gerçekleştirecek olan TCMB, bu yıl içinde faiz indiriminden swap limit oranlarının değişimine kadar para politikasında birçok aracı kullandı.
Yılı tamamlamaya yaklaşırken merkezin politika adımlarını ve USD/TRY kurundaki değişimi hatırlayalım;
16 Ocak Politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı yüzde 24 düzeyinde sabit tutuldu. (USDTRY 5,3275)
18 Ocak Resmi kuruluşlar mevduatı/katılım fonu zorunlu karşılığa tabi yükümlülüklerden hariç tutulmuş ve Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ’in Geçici 6’ncı maddesi kapsamındaki yükümlülük kalemlerinde görülen belirgin azalış dikkate alınarak ilgili madde yürürlükten kaldırıldı. (USDTRY 5,3180)
16 Şubat Türk lirası zorunlu karşılık oranlarının 1 yıla kadar vadeli mevduat / katılım fonları ile 3 yıla kadar (3 yıl dahil) vadeli diğer yükümlülüklerde 100 baz puan, diğer vade gruplarında 50 baz puan indirilmesine karar verildi. Türk lirası zorunlu karşılıkların yurt içi yerleşiklerden toplanan işlenmiş veya hurda altın kaynaklı standart altın cinsinden tesis edilmesi imkânı üst sınırı yüzde 5’ten yüzde 10’a yükseltildi.Cumartesi, açılış Pazartesi (USDTRY 5,3240)
6 Mart Politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı yüzde 24 düzeyinde sabit tutuldu. (USDTRY 5,4465)
22 Mart Bir hafta vadeli repo ihalelerine bir süreliğine ara verildi. Döviz Karşılığı TL Swap Piyasasında vadesi gelmemiş toplam swap işlem miktarı Döviz ve Efektif Piyasaları işlem limitlerinin yüzde 10’undan yüzde 20’sine çıkarılmıştır. Ayrıca, söz konusu piyasada Türk lirası faiz oranı yüzde 24’ten yüzde 25,50’ye çıkarılmıştır. Diğer yandan; söz konusu piyasada aynı gün valörlü işlemler için işlem saatleri 26 Mart 2019 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 10:00-10:45 saatleri arasından 10:00-12:00 saatleri arasına uzatılmıştır. TL Depoları Karşılığı Döviz Depoları İhalelerine ara verildi. (USDTRY 5,8420)
27 Mart Döviz Karşılığı TL Swap Piyasasında vadesi gelmemiş toplam swap işlem miktarı Döviz ve Efektif Piyasaları işlem limitlerinin yüzde 20’sinden yüzde 30’una çıkarıldı. (USDTRY 5,2720)
4 Nisan Döviz Karşılığı TL Swap Piyasasında vadesi gelmemiş toplam swap işlem miktarı Döviz ve Efektif Piyasaları işlem limitlerinin yüzde 30’undan yüzde 40’ına çıkarıldı. (USDTRY 5,5450)
8 Nisan Döviz Karşılığı Türk Lirası Swap Piyasası Türk lirası faiz oranı yüzde 24'e indirildi. Finansal piyasa gelişmeleri göz önüne alınarak, bir hafta vadeli repo ihalelerine tekrar başlandı. (USDTRY 5,7290)
25 Nisan Politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı yüzde 24 düzeyinde sabit tutuldu. (USDTRY 5,8940)
2 Mayıs TCMB bünyesinde TL Karşılığı Altın Swap Piyasası açılmasına karar verildi. Söz konusu piyasada vadesi gelmemiş toplam altın swap miktarı 100 ton olarak belirlendi ve işlemlere 7 Mayıs 2019 tarihinde başlandı.(USDTRY 5,9450)
3 Mayıs Zorunlu karşılık uygulamasında resmî kuruluşlar mevduatı/katılım fonu kapsamı Kamu Haznedarlığı Yönetmeliği kapsamındaki kurumların mevduatı/katılım fonunu da içerecek şekilde genişletildi. (USDTRY 5,96)
9 Mayıs Finansal piyasalarda yaşanan gelişmeler dikkate alınarak, bir hafta vadeli repo ihalelerine bir süreliğine ara verilmesi kararlaştırıldı. Türk lirası zorunlu karşılıkların döviz cinsinden tesis edilebilmesi imkânı azami oranının yüzde 40’tan yüzde 30’a indirilmesine karar verildi. Yabancı para zorunlu karşılık oranlarının tüm vade dilimlerinde 100 baz puan artırılmasına karar verildi. (USDTRY 6,2430)
10 Mayıs Döviz Karşılığı Türk Lirası Swap Piyasası ve Türk Lirası Karşılığı Altın Swap Piyasası Türk lirası faiz oranı yüzde 24'ten yüzde 25,5'e yükseltildi.(USDTRY 5,9620)
21 Mayıs Döviz Karşılığı Türk Lirası Swap Piyasası ve Türk Lirası Karşılığı Altın Swap Piyasası Türk lirası faiz oranı yüzde 25,5'ten yüzde 24'e indirildi.Finansal piyasa gelişmeleri göz önüne alınarak, bir hafta vadeli repo ihalelerine tekrar başlandı. (USDTRY 6,08)
27 Mayıs Yabancı para mevduata/katılım fonlarına uygulanan zorunlu karşılık oranlarının tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırılmasına karar verildi. (USDTRY 6,03)
12 Haziran Politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı yüzde 24 düzeyinde sabit tutuldu. (USDTRY 5,8290)
14 Haziran Finansman şirketleri için TL ve YP zorunlu karşılık oranları tüm vadelerde yüzde 0 olarak belirlendi. (USDTRY 5,9330)
17 Haziran Piyasa Yapıcı bankalara açık piyasa işlemleri çerçevesinde gecelik vadeli repo işlemleri yoluyla TCMB politika faiz oranının 100 baz puan altında faiz oranıyla likidite imkânı kullandırılmasına karar verildi. (USDTRY 5,85)
19 Temmuz 1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu değişikliğiyle, bankaların ve TCMB’ce uygun görülecek diğer mali kurumların sadece yükümlülüklerinin değil, bilanço içi ve dışı uygun görülen kalemlerin de zorunlu karşılık uygulamasında esas alınabilmesi mümkün hale geldi. (USDTRY 5,68)
25 Temmuz Politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 24’ten yüzde 19,75’e indirilmesine karar verildi. (USDTRY 5,64)
26 Temmuz Döviz Karşılığı Türk Lirası Swap Piyasası ve Türk Lirası Karşılığı Altın Swap Piyasası Türk lirası faiz oranı yüzde 24'ten yüzde 19,75'e indirildi. YP mevduat/katılım fonlarına uygulanan zorunlu karşılık oranları tüm vade dilimlerinde 100 baz puan artırıldı. (USDTRY 5,60)
1 Ağustos Teminat döviz depo alım faiz oranı ABD doları için yüzde 2,25'ten yüzde 2'ye indirildi. Döviz depo satım oranları ABD doları için 1 hafta vadede yüzde 4,25'ten yüzde 4'e, 1 ay vadede ise yüzde 5'ten yüzde 4,75'e indirilmiştir. Döviz Karşılığı Türk Lirası Swap Piyasası ABD doları faiz oranı yüzde 2,25'ten yüzde 2'ye indirildi. (USDTRY 5,6290)
5 Ağustos TCMB Döviz Karşılığı Türk Lirası Swap Piyasasında gerçekleştirilmekte olan döviz karşılığı Türk lirası swap işlemlerinin, geleneksel ihale (çoklu fiyat) yöntemiyle 1, 3 ve 6 ay vadeli olarak da gerçekleştirilmesine karar verildi. Söz konusu ihalelere 7 Ağustos 2019 tarihinde başlandı. TCMB nezdinde ABD doları cinsinden tutulan zorunlu karşılıklara, rezerv opsiyonlarına ve serbest hesaplara uygulanan faiz oranı 100 baz puan indirilerek yüzde 1 olarak belirlendi. (USDTRY 5,6190)
6 Ağustos Döviz Karşılığı TL Swap Piyasasında vadesi gelmemiş toplam swap işlem miktarı Döviz ve Efektif Piyasaları işlem limitlerinin yüzde 20’sine indirilmiş ve ihale yöntemiyle yapılacak işlemler için de yüzde 20’lik işlem limiti belirlendi. (USDTRY 5,5080)
9 Ağustos Zorunlu karşılıkların finansal istikrarı destekleyecek şekilde makroihtiyati bir araç olarak daha esnek ve etkin kullanılması amacıyla, TL zorunlu karşılık oranları ve TL zorunlu karşılıklara ödenen faiz/nema oranında değişikliğe gidildi. Buna göre, yıllık kredi büyümesi yüzde 10 ile yüzde 20 arasında (referans değerler) olan bankalar için TL zorunlu karşılık oranı, 1 yıl ve 1 yıldan uzun vadeli mevduat/katılım fonu ve 3 yıldan uzun vadeli diğer yükümlülükler hariç tüm vade dilimlerinde yüzde 2 olarak uygulanmaya başlandı. Ayrıca, TL cinsinden tesis edilen zorunlu karşılıklara uygulanan faiz/nema oranı, kredi büyümesi referans değerler arasında gerçekleşen bankalar için yüzde 15, diğer bankalar için yüzde 5 olarak tespit edildi. (USDTRY 5,5130)
12 Eylül Politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 19,75’ten yüzde 16,50’ye indirilmesine karar verildi.(USDTRY 5,6570)
13 Eylül Döviz Karşılığı Türk Lirası Swap Piyasası ve Türk Lirası Karşılığı Altın Swap Piyasası Türk lirası faiz oranı yüzde 19,75'ten yüzde 16,50'ye indirildi. (USDTRY 5,6910)
19 Eylül TCMB nezdinde ABD doları cinsinden tutulan zorunlu karşılıklara, rezerv opsiyonlarına ve serbest hesaplara uygulanan faiz oranı 100 baz puan indirilerek yüzde 0 olarak belirlendi. Teminat döviz depo alım faiz oranı ABD doları için yüzde 2'den yüzde 1,75’e indirildi. Döviz depo satım oranları ABD doları için 1 hafta vadede yüzde 4’ten yüzde 3,75’e, 1 ay vadede ise yüzde 4,75’ten yüzde 4,50'ye indirildi. Döviz Karşılığı Türk Lirası Swap Piyasası ABD doları faiz oranı yüzde 2'den yüzde 1,75'e indirildi. (USDTRY 5,7240)
20 Eylül Yabancı para mevduat/katılım fonlarına uygulanan zorunlu karşılık oranları tüm vade dilimlerinde 100 baz puan artırıldı.(USDTRY 5,7480)
2 Ekim TCMB bünyesinde Döviz Karşılığı Altın Swap Piyasasının açılmasına, işlemlerin Döviz ve Efektif Piyasalarında işlem yapmaya yetkili bankalarla limitleri dâhilinde alım/satım yönünde kotasyon yöntemiyle gerçekleştirilmesine karar verildi.(USDTRY 5,6980)
4 Ekim TL cinsinden tesis edilen zorunlu karşılıklara ödenecek faiz/nema oranı kredi büyümesi referans değerler arasında gerçekleşen bankalar için yüzde 10, diğer bankalar için yüzde 0 olarak belirlendi.(USDTRY 5,7120)
24 Ekim Politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 16,50’den yüzde 14,00’a indirilmesine karar verildi.(USDTRY 5,78)
25 Ekim Döviz Karşılığı Türk Lirası Swap Piyasası ve Türk Lirası Karşılığı Altın Swap Piyasası Türk lirası faiz oranı yüzde 16,50'den yüzde 14'e indirildi.(USDTRY 5,79)
31 Ekim Teminat döviz depo alım faiz oranı ABD doları için yüzde 1,75'ten yüzde 1,50’ye indirildi. Döviz depo satım oranları ABD doları için 1 hafta vadede yüzde 3,75’ten yüzde 3,50’ye, 1 ay vadede ise yüzde 4,50’den yüzde 4,25'e indirildi. Döviz Karşılığı Türk Lirası Swap Piyasası ABD doları faiz oranı yüzde 1,75'ten yüzde 1,5'e indirildi . Döviz Karşılığı Altın Swap Piyasasında ABD doları faiz oranı alım yönlü işlemlerde yüzde 2’den yüzde 1,75’e, satım yönlü işlemlerde ise yüzde 1,75’ten yüzde 1,50’ye indirildi. (USDTRY 5,7320)