Bu makale 25.03.2021 tarihinde İngilizce olarak yayınlanmıştır.
Petrol fiyatları (hem Brent hem WTI için) Şubat başından beri 55 dolar üzerinde güçlü bir seyirde ve yatırımcılar, ABD petrol endüstrisinden yeni üretim görmeme sebebini merak ediyor olmalı.
Aslında iki gösterge de şimdi 60 dolar aralığında güvenli görünüyor. Brent bir anlığına 70 dolara yükseldi ve WTI biraz daha altında seyretti.
Son yıllarda bu fiyattaki petrol ABD’de daha çok üretime yol açardı, özellikle de kayaç petrol alanlarında. Peki neden şimdi de aynısını görmüyoruz?
EIA verilerine göre petrol üretimi şu an günlük 10,9 milyon varil ortalamada ve bir süredir de öyleydi. Üretim geçen Ağustos ayındaki 9,7 milyon varilden yükseldi ancak geçen yıl bu zamanlarda gördüğümüz günlük 13,1 milyon varil ortalama üretime göre hala düşük. ABD’deki kule sayısı geçen hafta 9 yükseldi ve Ocak ayından beri esasen 300-318 aralığında. Verimlilikteki artışa rağmen kayaç petrol üreticilerinin, üretim istikrarını korumak için sondaj kuyularını muhtemelen artırması gerekecek.
Ancak son deneyimlerimize göre kayaç petrol şirketlerinin, ham petrol fiyatlarının bu seviyelerinde sondaj faaliyetlerini hızlandırıp üretimi artırmasını bekleyebiliriz. Bununla birlikte pek çok kayaç petrol firmasının, bu yıl artırım planı yok gibi görünüyor. Dallas Fed’in ilk çeyrek enerji anketi, kayaç petrol şirketlerinin mevcut stratejilerine ışık tutuyor.
Anket verileri 10-18 Mart arasında toplandı ve 155 enerji firması cevapladı. Bunların 104’ü araştırma ve üretim firması, 51’i petrol sahası hizmetleri firması. Katılımcılara göre faaliyet giderlerini karşılamak için gereken ortalama fiyat, halihazırda varil başına 17 ila 34 dolar arasında (bölgeden bölgeye değişiyor). Firmalar, yeni bir kuyuyu kârlı kılmak için fiyatların varil başına ortalama 52 dolar olması gerektiğini bildirdi. Firmaların %80’i, WTI için 19 Mart spot fiyatında (61 dolar) veya altında yeni kuyularda kârlı bir şekilde sondaj yapabilir. Bu nedenle mevcut yüksek fiyatların, daha yüksek üretimi teşvik edeceği görülüyor.
Ancak anketlerde bir de sürpriz haberler vardı. Bu yıl faaliyetlerini büyütmek isteyen firma sayısı çok yüksek değildi. Hem de yüksek petrol fiyatlarına rağmen. Yöneticilerin %53’ü, 2021 yılında yeni işe alım yapmayı düşünmediklerini raporladı. %34’ü, 2021 yılında personel sayısında sadece ufak artışlar bekliyor.
Salgın öncesi zamanlarda olsaydık ABD petrol üreticileri üretimi çabucak artırır ve kâr elde edilebilecek ne varsa avantaj çevirirdi. Oysa şimdi firmalar tereddütlü.
Üreticilerin üretimi artırmamasının olası sebepleri şunlar olabilir:
1. Sanayi Konsolidasyonu: Geçen yıl petrol fiyatları alt üst olduğunda çoğu küçük, daha az kârlı üreticiler iflas etti veya varlıklarını daha büyük üreticilere sattı. Sanayi son yıllarda pek çok konsolidasyon dönemine girdi ancak geçtiğimiz bahar, birçok küçük ve zayıf firmanın yok olduğunu gördük. Kalan firmalar daha büyük, daha iyi sermayeye sahip ve üretimi yeniden faaliyete geçirmede acele etmek için sebep görmüyor. Daha küçük firmaların rekabetinden endişe duymuyor, acil gelire ihtiyacı yok ve neler olacağını görmek için beklemeyi tercih ediyor.
2. Mali Zorluklar: Üreticiler mevcut fiyatlarda kuyuları kârlı bir şekilde kazmayı göze alsa bile bunu yapmak için muhtemelen yine finansman kullanacak. Bankalar, Beyaz Saray’daki yeni yönetim de dahil pek çok sebepten dolayı yeni kuyu kazmak için petrol üreticilerine kredi verme konusunda gönülsüz olabilir. Bankalar, Biden ekibinin görünüşte petrol karşıtı politikaları etrafındaki hissiyat ve Suudi Arabistan’ın geçen baharda yaptığı gibi petrol piyasasını tekrar çökertme kararı verebileceğine dair korkulardan dolayı temkinli.
3. Karamsar Öngörüler: Dallas Fed anketine göre çoğu firma petrol fiyatları konusunda epey karamsar. Katılımcıların %56’sı, 2021 Aralık ayı sonuna kadar WTI fiyatının 50 ila 62 dolar arasında olmasını bekliyor. %25’i WTI’nın o zamana kadar 62 ila 68 dolar arasında olacağını düşünüyor. Çoğu firma ham petrol fiyatlarının, anketin yapıldığı Mart ortasına göre daha düşük olacağına inanıyor. Firmalar WTI’nın yükselmek yerine düşmesini bekliyorsa sondaj faaliyetlerini artırma konusunda tereddüt eder.
4. Federal Düzenleme: Biden yönetiminin federal topraklarda yeni petrol ve gaz leasinglerine ilişkin moratoryumu, şimdilik üretim için büyük bir etken değil (çünkü mevcut kuyuları etkilemiyor), firmaların gelecekte üretimi artırabilme yetileri konusunda şimdiden endişeli olduğu açık. Yöneticilerin %58’i, “artan federal düzenlemelerin, yaptıkları işi kârsız hale getireceğinden” korkuyor. Bu endişeler, çoğu yöneticinin yorumlarında görülüyor. Böylesi karamsar bir görünümle, firmaların büyük nakit harcamalar konusunda tereddüt etmesi şaşırtıcı değil. Bu, kule sayılarını düşük tutuyor ve en iyi ihtimalle hissiyat değişene kadar üretimin zayıf olacağı anlamına geliyor.