ABD hisse piyasaları zorlu bir döneme girdi. S&P 500 ve NASDAQ Composite geçen hafta üst üste üçüncü haftalık kaybını yaşarken, Dow beşinci haftalık kaybını yaşadı.
Birçok piyasa takipçisi başlıca sebep olarak devam eden ABD-Çin ticari gerilimini gösteriyor. Ancak popüler bir teknik piyasa ölçümü farklı bir hikaye anlatıyor.
Kilit bir piyasa indikatörü olan göreli güç endeksi (RSI) Nisan sonunda Noel sonrası büyük yükselişin gereğinden fazla arttığını ve bir elden çıkarmaya yatkın olduğunu işaret etmişti. Tam da—piyasanın ya da tekil varlık momentumunun gücünü ve potansiyel yönünü işaret eden—göreli güç endeksinin gösterdiği gibi hisseler o dönemden beri zorluk yaşıyor. Cuma günkü kapanış büyük bir geri dönüşün henüz gelmediğini ortaya koydu.
Noel sonrası yukarı trend son derece dostaneydi, ancak yatırımcılar her zaman trendin bir dönüşe yaklaşıp yaklaşmadığı konusunda tetikte olmalı. Usta yatırımcılar dostane bir trendin er ya da geç tersine döneceğini bilir. Bu yüzden göreli güç endeksine hakim olmak bir trend takipçisinin en iyi dostu olabilir.
S&P 500 göreli güç endeksi 30 Nisan'da 73,5'e ulaştı.
NASDAQ göreli güç endeksi ise bir gün önce 76'ya ulaştı.
Göreli güç endeksine detaylı olarak hakim olmayanlar için, 70 üzeri bir okuma bir tehlike demektir. 75 üzeri ise bir zirvenin yakında olduğunu gösterir. 80 üzeri ciddi bir satış sinyalidir.
Benzer şekilde, göreli güç endeksi 30'un altına indiğinde bu bir dibe yaklaşıldığının işaretidir. Aynı zamanda bir yükselişin oluşmaya başladığını gösterir.
S&P 500 ve NASDAQ (ve Dow) için göreli güç endeksi değerleri 13 Mayıs'ta 30'a ulaşırken önemli oranda elden çıkarmalar ABD hisselerine darbe vurdu. Ancak daha ciddi bir düşüş yaşanmadı.
Cuma kapanışında üç endeksin göreli güç endeksi de 40lar'da sıkışmıştı. Üçü de yükselmeyi başaramayıp, Nisan sonu zirvelerinin %40 ya da daha altında kaldı. Ek olarak, ABD-Çin ticaret anlaşması gibi gerçek bir katalizör olmadan üçü de düşüşlerini sürdürebilir.
Göreli güç endeksi ve buna benzer diğer teknik indikatörler günümüzün bilgisayarlara dayalı işlem stratejilerinin kilit bir parçasıdır. Otomatik alım ve satımları kontrol eden algoritmaların kullandığı o kadar çok veri vardır ki, insan zihninin bu kadar bilgiyi hızlı bir şekilde işlemesi imkansızdır. Bu yüzden algoritma bazlı işlemlerde göreli güç endeksi değerlerini kullanmak alım ve satım kararlarını tetikler. Bir endeksin bir anda birkaç yüzdelik puan yükselip düşebilmesinin sebebi budur.
Bilgisayarların ticaretteki rollerinin giderek artmasıyla, Nisan sonundan bu yana yaşananlar son birkaç yıldır defalarca yaşandı. The Wall Street Journal'ın haberine göre geçen yılki işlemlerin %85'i algoritmalar ya da sadece piyasayı izleyen pasif yatırım stratejileri tarafından gerçekleştirildi.
Bu aynı zamanda piyasaların birbirlerine daha yakın davranmasına yol açtı. ABD Başkanı Donald Trump'ın 2016'daki seçim zaferinden bu yana ABD, Japonya, Brezilya ve Hindistan hisseleri %40 yükseldi.
Yine de, göreli güç endeksi iyi bir indikatör olmasına rağmen mükemmel değil. Bir dibin ya da zirvenin yaklaştığını söyler, ancak ne zaman olacağını söyleyemez.
2018 sonbaharındaki elden çıkarmalar bu gerçekliğin dramatik bir kanıtı oldu. ABD Başkanı Trump'ın FED'e yönelik eleştirileri, enflasyon endişeleri ve diğer temel sıkıntılara rağmen piyasa yaz boyunca yükselmişti.
Ancak Ağustos sonunda ve Eylül'de NASDAQ, S&P 500 ve Dow bir anda göreli güç endekslerinde zirveye yaklaşma sinyalleri verdi. Hisseler düşmeye başladı. Ekim ortasında düşüş artarak Noel öncesinde küresel bir paniğe dönüşmenin eşiğine geldi.
Dow dördüncü çeyrekte yaklaşık %12 düştü. S&P 500 ve Alman DAX ise %14 değer kaybetti. NASDAQ ve Japon Nikkei Endeksi ise %17 geriledi.
Noel Arifesi elden çıkarması, ABD hisse piyasası tarihinin Noel Arifesi'nde yaşadığı en kötü performanstı. Ancak o zamana kadar Dow, S&P 500 ve NASDAQ için göreli güç endeksleri alış sinyalleri vermeye başlamıştı. S&P 500 göreli güç endeksi 24 Aralık'ta, 2008 krizinde bile görülmeyen bir seviye olan 19'u gördü.
Bundan daha ciddi bir alış sinyali olamaz. Tabii ki bunun ardından yükseliş 26 Aralık'ta başladı.