Her ayın ilk haftası piyasa katılımcıları kritik ABD verilerine odaklanmaktadır. Dünyanın en önemli ekonomisinin istihdam ve enflasyon gibi kritik göstergelerinde bir değişim izleniyor mu sorusunun cevapları, ülkenin ekonomik aktivitesini yorumlayabilmek ve Merkez Bankası para politikasına yönelik olası aksiyonları tahmin edebilmek adına önemlidir. Ayrıca bu haber akışının varlık fiyatı üzerindeki anlık etkileri de finansal piyasalarda işlem gerçekleştirenlerin gündeminde yer almaktadır. Bu sebeple de Tarım Dışı İstihdam, İşsizlik Oranı ve Ortalama Saatlik Kazançlar verilerinin sonuçlarını yakinen takip etmekteyiz.
Piyasa katılımcıları, haberlerin sonuçlarının olası etkilerini bilmek ve buna uygun stratejiler belirlemek ister. Söz konusu olası fiyatlama davranışı öncesinde de ilgili verilere yönelik tüm detaylara hâkim olması gerekir. Ancak bu destek ile trade performansında pozitif bir değişim izlenebilir. Bu sebeple de “Tarım Dışı İstihdam” temalı raporumuzda, ilgili verilere ve geçmiş dönem etkilerine ilişkin tüm detaylara ulaşabilirsiniz.
Tarım sektörü haricinde (Sanayi, Kamu, Hizmet, vb) son ay içerisinde çalışan insanların sayısındaki değişikliklere Tarım Dışı İstihdam, ABD ekonomisinde geride kalan ay içerisinde, iş aradığı halde iş bulamayan kişilerin, toplam iş gücü içerisindeki oranına İşsizlik Oranı, Tarım sektörü dışında çalışan işçilere ödenen saatlik ücretteki değişimlere ise Ortalama Saatlik Kazançlar adı verilir.
Aynı anda açıklanan bu 3 veri setinden teorik olarak 27 tane olasılık çıkmasına karşın fiyatlama davranışında Tarım Dışı İstihdam popülaritesinin bir adım önde olduğunu söyleyebiliriz. Tarım Dışı İstihdam verisi yerine Ortalama Saatlik Kazançlar verisinin fiyatlama alanına girebilmesi içinse, TDİ verisinin beklentiye paralel bir sonuç oluşturması gerektiği göz ardı edilmemelidir.
Yaz saati 15.30 / Kış saati 16.30’da açıklanan bu veriler içerisinde Tarım Dışı İstihdam verisinin anlık fiyatlama davranışı için ilk etapta bakılan bir haber olduğunu yukarıda izah etmiştik. Bu düşüncemizin birinci sebebi 2013 yılı itibariyle elde etmiş olduğumuz istatistiklerde veri açıklandığı an TDİ verisi sonucunun fiyatlama mekanizmasına yansıyor oluşudur. İkinci sebebi ise ABD Merkez Bankası Fed’in Enflasyon geçici, istihdam piyasasında ise henüz istediğimiz yerde değiliz, bu sebeple de para politikası kararlarında acele etmeyeceğiz vurgusu gündemimizde yer almaktadır. Bu sebeple de Fed’in para politikası kararlarına yönelik olası aksiyon için istihdam piyasasındaki değişimleri yakinen takip edeceğiz vurgusunda Tarım Dışı İstihdam verisinin ön planda yer aldığını söyleyebiliriz.
Cuma günü ABD’den gelecek kritik verilere ilişkin piyasa beklentilerine yukarıdaki tablodan ulaşabilirsiniz. Bu rakamların veri sonuçlanana kadarki süreç içerisinde revize edilebileceği hususu göz ardı edilmemelidir. Bu sebeple de en güncel rakamlara veri açıklanmadan önceki “GCM Forex Akşam Analizi” vasıtasıyla ulaşabilirsiniz.
ABD Merkez Bankası Fed, Veri Sonuçlarına Göre Kararını Değiştirir mi?
ABD Merkez Bankası, Kasım ayı itibarıyla 120 milyar dolarlık aylık varlık alım programını her ay 15 milyar daha azaltacak şekilde ilerleme kararı aldı. Enflasyondaki yukarı yönlü çıkışların devam etmesi ve Fed tarafından Enflasyonun geçici olmadığına yönelik düşüncelerin güçlenmesi, varlık alım azaltım kararında daha agresif bir tona dönüşme beklentilerini güçlendirdi. Bu koşul altında 15 Aralık akşamı Fed toplantısından çıkacak karar ve Başkan Powell’ın vereceği mesajlar kritik bir önem arz etmektedir. Enflasyon ve İstihdam piyasasına ilişkin gelişmelerin merkez bankası para politikası kararlarını şekillendirdiği bir süreçte 3 Aralık Tarım Dışı İstihdam ve 10 Aralık Enflasyon verileri takip edilecektir.
Ancak Fed, herhangi bir ayda açıklanan verilerin sonuçlarına göre karar mekanizmasını değiştirmez. Banka, makro-ekonomik gelişmeleri bir bütün olarak ele alır ve buna göre para politikasını şekillendirebilir. Ayrıca Fed kaynaklı karar mekanizması ile Fed’e ilişkin spekülatif fiyatlama davranışı arasındaki farka da dikkat edilmelidir.
Burada spekülasyona konu olacak gelişme varlık alım programında her ay 15 milyar daha azalacak adımının daha agresif bir rakama çıkıp çıkmayacağına yönelik psikoloji ile oluşacak davranış biçimidir. Örneğin beklenti üzerindeki TDİ verisi Enflasyon kalıcı teması ile bilinen planlamayı daha agresifleştirme düşüncesini güçlendirebileceği gibi beklenti altındaki TDİ verisiyle de Fed bilinen planı uygulamaya devam edecektir psikolojisi fiyatlama reaksiyonu içerisinde yerini alabilir.
Veri Sonuçlarına Yönelik Başarılı Yorumlar Yapabilmek İçin, Geçmiş Dönemdeki Etkilerin Bilinmesi Önemlidir
Kritik ABD verilerinin varlık fiyatları üzerindeki olası etkilerini doğru yorumlayabilmek, stratejilerin başarıya dönüşebilmesi adına önemlidir. Bu sebeple de yorumlama yeteneğinizi geliştirebilmek için geçmiş dönemlerde nasıl reaksiyon verdiğinin bilinmesi önemlidir. Ancak bu bilgi, yeni dönemdeki beklentilerde kesin başarıya ulaştırır psikolojisini oluşturmamalıdır. Çünkü günler / haftalar / aylar hatta yıllar içerisinde ülkelerin makro – ekonomik dinamikleri ve piyasa beklentileri farklılaşabiliyor. Bu sebeple de her ay aynı etkiyi beklemek doğru olmayacaktır. Geçmiş dönem çalışmaları, yatırımcıların bu veri ile birlikte olası hareket akışını daha başarılı bir şekilde yorumlayabilmek adına pratik bilgiler olarak düşünülmelidir.
05 Kasım 2021 tarihinde yani bir önceki ay açıklanan ABD verileri ile birlikte EURUSD ve Ons Altın (yukarıdaki grafikler) ilk dakika fiyatlama davranışında önemli bir düşüş izlemekteyiz. Ancak bu düşüş ikinci dakikadan itibaren hacimsel anlamda sınırlanmakta hatta daha sonraki dakikalarda davranış biçimini değiştirmektedir. Bu süreç, mevcut haberin açıklandığı anın ne kadar önemli olduğunu ve haberin sonucunun yorumlanmasında zamana endeksli değişimlerin önemini artırmaktadır. Bu nedenle veriye hızlı bir şekilde ulaşmak ve ilgili veriyi doğru bir şekilde yorumlamak kritik bir önem taşımaktadır.
06 Aralık 2020 tarihinde yani bir önceki yılın aynı ayında açıklanan ABD verileri ile birlikte EURUSD (aşağıdaki grafik) ilk iki dakika fiyatlama davranışında önemli bir yükseliş izlemekteyiz. Ancak bu yükseliş üçüncü dakikadan itibaren hacimsel anlamda sınırlanmakta ve davranış biçimi değişmektedir. Bu tutum, mevcut haberin açıklandığı anın ne kadar önemli olduğunu ve haberin sonucunun yorumlanmasında zamana endeksli değişimlerin önemini artırmaktadır. Bu nedenle veriye hızlı bir şekilde ulaşmak ve ilgili veriyi doğru bir şekilde yorumlamak kritik bir önem taşımaktadır.
Önemli Finansal Varlıklar Bu Verilerden Nasıl Etkilenir?
Yukarıda gerek 1 ay gerekse 1 yıl öncesine ilişkin verilerin EURUSD ve Ons Altın 1 dakikalık grafik üzerindeki etkisine değindik. Peki, dünyanın en fazla işlem gören EURUSD paritesi, kritik ABD verilerine göre nasıl bir performans oluşturabilir. Bu sorunun cevabı için 2013 Ocak'tan itibaren ilgili haberlerin sonuçlarının parite üzerindeki 5, 15 ve 30 dakikalık zaman dilimlerinde kaç pip hareket ettiğini aşağıdaki tablolardan görebilirsiniz.
107 tane veri (8 yıl + 11 ay) sonucunun EURUSD paritesi üzerindeki etkisini incelediğimizde 5 dakika içerisinde ortalama 44 pip, 15 dakika içerisinde ortalama 50 pip ve 30 dakika içerisinde ortalama 54 pip hareket ettiğini, 5 ile 30 dakika arasındaki ortalama değerler incelendiğinde önemli bir pip farkının olmadığını ve bu nedenle de özellikle istihdam verilerinin ilk 5 dakika üzerindeki olası etkisinin çok daha önemli olduğunu söyleyebiliriz.
Tablo içerisinde yeşil renkli olanlar genel ortalamanın üzerindeki performans, kırmızı renkli olanlar ise genel ortalamanın altındaki performans olarak dikkate alınabilir.
2021 yılı ilk 11 aylık performansta Mayıs ayı fiyatlama davranışı genel ortalama üzerindeyken, diğer aylar genel ortalamanın altında kalmıştır. 2021 yılını kendi özelinde değerlendirdiğimizde ise 10 ayın 5’i 2021 yılı genel ortalaması üzerinde kalırken diğer kalan 6 ay ise 2021 yılı genel ortalaması altında kalmıştır. Bu değişimler göz önünde tutulduğunda, beklentinin çok üzerinde ya da altındaki veri sonuçlarının (özellikle TDİ) varlık fiyatı hareket alanında hassas bir etkiye sahip olduğunu söyleyebiliriz.
İlk 5 dakikanın öneminden bahsediyoruz ancak bu düşünce 5 dakikanın sonuna kadar ilgili etkinin devam ettiği anlamına gelmemelidir. Bu konu ile alakalı en net bilgi hiç şüphesiz ki bir ay ve bir yıl önce vurgusu ile paylaştığımızı EURUSD ve ONS ALTIN 1 dakikalık grafiktir. Burada ilk iki dakikada hareket alanının genel itibariyle yoğunlukta olduğu zaman dilimi olarak izlemekteyiz. Bu istatistik DOLAR ENDEKSİ (#DOLLAR_IND), GBPUSD, USDJPY, ONS ALTIN (GOLD), S&P500, DAX30, USDTRY, EURTRY, HAM PETROL (CRUDE OIL) ve BRENT PETROL (BRENT OIL) gibi finansal varlıklarda da benzer özellikler taşımaktadır. Bu sebeple de veri etkisi olarak ilk 2 dakikanın dikkate alınması ancak ilk dakikanın kritik olduğu hususu göz ardı edilmemelidir.