Artan küresel risklerle beraber global piyasalar değer kaybederek günü tamamladılar.
iShares World ETF’i (NYSE:URTH) %0.06↓ 90.74$,
İshares Global Tech (NYSE:IXN) %0.42↓184.13$,
iShares Global Financial (NYSE:IXG) %0.23↓ 62.38$,
iShares Consumer Staples (NYSE:KXI) %0.40↓ 52.47$’dan alıcı buldular.
Emtia sınıfında ise altının ons fiyatı %0.24↑ ve 1496.76$’dan işlem gördü. Brent petrol 58.89$ ve WTI ham petrolü 52.88$’dan fiyatlanıyorlar. Küresel tahvil piyasalarında Asya ve ABD’den çıkışlar yaşanırken Avrupa tahvillerine olan ilginin yükseldiği görülüyor.
Sabah saatlerinde Japonya’da ortalama nakit yıllık kazançlar Ekim’de %0.2↓ (Eylül’de %1.0↓). Ağustos’ta aylık hane halkı harcamaları %2.4↑ (Temmuz %0.9↓), yıllık bazda ise %1.0↑ (Temmuz’da %0.8↑). Ağustos toplam çalışan maaşları %0.2↓ (Temmuz’da %1.0↓) ve fazla mesai ücreti yıllık bazda Ağustos’ta %0.90↑ (Temmuz’da %0.10↑). Mevsimsel olarak ayarlanmamış cari hesap 2.158T↑ (beklenti 2.070T↑ ve Temmuz 2000T↑). Çin Caixin hizmet satın alma müdürleri endeksi Eylül’de 51.3 oldu (beklenti 52 ve bir önceki veri 52.1). Japonya ekonomik verilerinin beklentiyi karşılaması üzerine Çin’den gelen PMI rakamları Çin’in istenilen büyüme rakamlarının altında kalma ihtimalini destekliyor. Açıklanan ekonomi verilere yanında, 10 Ekim’de gerçekleşecek olan ABD – Çin görüşmelerinin yaratmış olduğu pozitif havanın etkisi Asya piyasalarında daha fazla hakimdi. Hindistan dışında bütün Asya endeksleri pozitif işlem görürken 10 senelik Japonya getirisi -%0.203, Çin faizi %3.139, Singapur getirisi %1.661 ve HK %1.301’den fiyatlandılar. HK yeni haftaya çatışmalarla başladı ve ayaklanmalar dördüncü ayda da devam etti. Olası bir pozitif ABD – Çin görüşmesinin etkisiyle Asya para birimleri ABD Dolar’ına karşı değer kazanıyorlar. USD/CNY 7.1287, USD/JPY 107.19 ve USD/SGD 1.3803 seviyelerine gerilemiş durumdalar.
Almanya sanayi üretimi aylık bazda Ağustos’ta %0.3↑ (beklenti %0.2↓ ve Temmuz %0.4↓ olarak revize edildi). IIF raporuna göre Yuan’da yaşanan devalüasyon başta Almanya olmak üzere Avrupa ekonomisine katkı da bulunacağı belirtildi. Sanayi üretim verisinin iyi gelmesine rağmen AMB’den güçlü teşvik beklentisi devam ediyor. Avrupa endeksleri güne aşağıdan başladılar. Avrupa göster endeksi STOXX 600 %0.37↓ 381.58 Euro’dan alıcı buluyor. ABD’nin AB’ya karşı ticaret gerilimi yapması ve AB’nin kötü gelen ekonomik verileri satışın ana nedenler olarak görülüyor. Bu durumda B. Johnson’ın “Brexit” çıkmazını da eklemek yanlış olmayacaktır. Avrupa 10 seneliklerinde Almanya -%0.571’den fiyatlanırken İrlanda %17.65↓ -%0.020’den alıcı buluyor. EURUSD paritesi 1.0987 seviyelerinde yatay seyir izliyor.
ABD piyasaları bir kez daha değer kaybederek günü tamamladılar. Kapanışta gösterge endeks S&P 500 %0.45↓ 2938.75$’dan eşleşti. ABD Dolar endeksi 98.91$’dan işlem görüyorken VIX/oynaklık göstergesi 18.13$’dan fiyatlanıyor. Trump’ın azil sürecinin yaratmış olduğu belirsizlik ABD yatırımcısını tedimrgin etmiş durumda. Buna bir de Trump’ın demokratlara karşı takındığı sert tutumu ve Federal Mahkemenin vergi beyanı konusunda Trump’ın aleyhine karar vermesi eklenince ABD’nin siyasi tansiyonu iyicene yükseldi. 2 senelik ABD’nin göstergesi %1.464’te yükselirken 10 senelik getiri %1.556’ya genişlemiş durumda.
Haftanın ilk işlem gününde Türk varlıkları pozitif bir başlangıç yapsa da kapanışa doğru olası bir Suriye harekatının etkisiyle değer kaybederek kapandılar. Gün içinde ise BIST 100 %1.4 artışlardan %0.50 değer kaybedişe kadar oynaklık gösterdi. Yaşanan oynaklık aralığının bu kadar yüksek olması
· Trump’ın Suriye’de, Türkiye’nin karşısında olmayacağını belirtmesi,
· ABD askerlerinin çekilecek olması,
· ABD’nin artık sonu olmayan savaşlardan çıkma vaktinin geldiğini açıklaması olarak görülüyor.
Piyasayı aşağı çeken nedenler ise;
· Trump’ın Türkiye’yi açık bir şekilde uyarması (“Benim sınırlarım dışına çıkılırsa Türkiye ekonomisini mahvederim. Daha önce de yaptım!”),
· Pentagon’un, Suriye konusunda Türkiye’ye bilgi verişini sonlandırması olarak biliniyor.
Olası bir harekatta ise ABD’nin bölgeden çekilme durumunda;
· IŞID’ın tekrardan canlanma,
· Rusya’nın Şam rejimini destekleme/rejime destek verme,
· İran’ın da Suriye’nin yanında yer alma riskleri bulunuyor.
Bu risklerde bölgesel bir sorunu küresel jeopolitik risk haline getirebilir. BM de olası bir operasyona karşı kendilerinin en kötüye hazırladıklarını açıkladılar. ABD’nin Suriye’den çekilecek olması Trump’ın hem Demokratlar hem de Cumhuriyetçiler tarafından kınanmasına neden oldu. Operasyonun gerçekleşmesi dahilinde Türkiye mülteci sorununa bir tampon bölge oluşturmayı hedefliyor. Bu tampon bölgede yapılacak olan yaşama alanlarından dolayı Türkiye çimento sektörü yükselişle günü kapattılar.
Harekat riski, Trump’ın iki yönlü açıklamaları ve ABD’nin Trump’ı onaylamaması üzerine TL varlıkları bugün de satıcılı şekilde güne başladılar. Endeks %1.70 aşınarak 101254.14’ten işlem görüyor. 5 yıllık CDS primi 356.35’dan fiyatlanırken USDTRY 5.8198 ve EURTRY 6.3925 seviyelerinden alıcı buluyor. Kur hareketinin devamı ve endeksin yönü için Suriye açıklamaları ve Trump’ın değerlendirmesi takip edilecektir.
Yaşanan düşüşlerle beraber endeks 5,10 ve 20 günlük üstel hareketli ortalamasının altına inmiş durumda. 50 ve 200 günlük üstel hareketli ortalamalarının ise üzerinde seyir ediyor. Bu durumda endeksin kısa ve orta vadede yönünü aşağıya çevirme ve orta ile uzun vadede ise yukarı yönlü trendini koruma ihtimalini destekliyor.