Küresel piyasalarda başkentlerdeki gelir eşitsizliği ve adaletsizliğe yönelik protestoların devam etmesi, FED’in “faiz indirimlerinde” sona yaklaştığının sinyalini vermesi ve Euro Birliği’ndeki mali ve ekonomik anlaşmazlıkların siyasi krizi tetikleme noktasına gelmesinden dolayı riskli varlıklara temkinli yaklaşma devam ederken tahvil ve altına yönelik para girişleri hız kazanıyor. Spot altın 1510.26$’a yükselirken iShares 1-3 Uluslararası Kısa Vadeli Tahvil Fonu (ISHG) %0.47 değer kazanarak 78.96$ ve iShares Uluslararası Hazine Bonosu ETF’i %0.67 yükselerek 50.89$’dan fiyatlandılar.
Açıklanan ekonomik verilere göre AB’de yıllık enflasyon %0.7’ye gerileyerek beklentileri karşılamadı. AB ekonomisi ise beklentilerin üzerine çıkarak %0.2 büyüdü ve Almanya’nın negatif katkısına direnç gösterdi. Enflasyonun %2.0 hedefinin çok altında olması, AB işsizlik oranının değişmemesi ve Almanya’da gerileme risklerinin devam etmesi ve “Brexit” belirsizliğinin sona ermemesi Euro Bölgesi için aşağı yönlü risklerin devam ettiğine işaret ediyor. Avrupa gösterge endeksi STOXX 600 %0.48 değer kaybederek 396.74 Euro’dan kapandı. EURUSD 1.1164’e genişlerken 10 senelik Almanya getirisi -0.412’den işlem görüyor. İrlanda 10 senelikleri %150 azalarak -0.005’e gerilemiş durumda. Avrupa vadelileri ise güne karışık seyirle başladılar.
ABD’de siyasi gerilimin artmasıyla piyasalar sallanmaya devam ediyor. ABD Temsilciler Meclisi, D. Trump’a yönelik azil sürecinin prosedürlerini resmileştiren karar tasarısını onayladı. Oylama da Cumhuriyetçilerden tasarıya kimse destek vermemesiyle beraber verilen 232 oyun 229’u Demokratlar tarafından verilmesi dikkat çekti. Böylece, 2020’nin ilk haftalarına kadar uzanabilecek soruşturma süreci resmen başlamış oldu.
ABD şirket karlarının beklenti üzeri gelmeye devam etmesine rağmen Trump’ın azil sürecinin başlaması ve ABD – Çin ticaret gerilimine yönelik pozitif gelişme olmamasından dolayı ABD endeksleri gerilemeye devam ettiler. Gösterge endeks S&P 500 %0.30 değer kaybederek 3037.56$’dan fiyatlandı. Açıklanan ABD ekonomik verilerinin beklentiyi zar zor karşılaması FED’i köşeye sıkıştırmaya devam ediyor. Trump’ın Powell ve FED’i sorumlu tutmaya devam etmesi FED üzerindeki baskıyı arttırabilir. FED’in yapmış olduğu faiz indirimine paralel olarak ABD Dolar endeksi gerilemeye devam ederek 97.03$’dan fiyatlanıyor. ABD 10 Yıllık getirisi 1.700’e yükselirken 2 senelik gösterge faizi 1.540’a genişlemiş durumda. Oynaklık göstergeleri 13.22$ ve 13.33$’da yatay hareket ediyorlar. ABD vadeli kontratları ise güne alıcılı başladılar. 3050$ seviyesinin direnç olarak görülmesi de Trump’ın azil süreci ve ABD – Çin gerginliğinin yanında satışları tetiklemiş olabilir. Bugün TSI 15:30’da ortalama saatlik kazançlar, tarım dışı istihdam, işsizlik oranı ve TSI 16:45’te ISM imalat endeksleri ile TSI 20:00’da FOMC üyelerinin konuşmaları takip edilecektir. 2020 senesinin ABD genel seçimleri ve Trump’ın azil süreciyle beraber sallantılı geçeceği ihtimalinin yükselmesi FED’in piyasayı destekleme ihtimalini de attırabilir.
ABD seansında iShares Asya 50 (AIA) ETF’i %0.39 azalarak 61.15$, iShares Japonya dışında bütün Asya ETF’i (AAXJ) %0.35 değer kaybederek 69.30$ ve iShares gelişmekte olan ülkeler Asya (EEMA) ETF’i %0.71 aşınarak 66.20$’dan işlem gördüler. Asya’nın ileri gelen ETF’lerinde görülen satışın ana nedeni ABD – Çin arasındaki ticaret belirsizliği olarak görülüyor. Çin, Trump’ın “fevri doğasından” dolayı anlaşmadan cayabilme ihtimalinin yüksek olduğunu belirterek endişe duyduğunu açıkladı. Bu sabah Asya endekslerinde Japonya endeksleri, Endonezya ve Hindistan piyasaları hariç alıcılı seyrin ağır bastığı görülüyor. Açıklanan ekonomik verilerde Japonya işsizlik oranının %2.4 ile beklenti üzeri gelmesi ve imalat satın almak endeksinin beklenti altı kalması Japon endekslerindeki satışları desteklemiş olabilir. G.K.’de TÜFE’nin beklentiye paralel yükselmesi, ticaret dengesinin beklentiden iyi gelmesi ve Çin Caixin rakamlarının beklentiyi karşılaması Asya endekslerinde “alıcılı” seyrin katalizörü olabilir. Asya’nın 10 senelik getirilerinde Çin 3.309’a yükselirken Japonya -0.179’a, HK 1.449’a ve Singapur 1.748’e gerilemiş durumdalar.FED’in faiz indirmesi ve Japonya’nın faizlere dokunmamasından dolayı USD/JPY 107.97’ye gerilerken USD/CNY 7.0420, USD/HKD 7.8376 ve USD/SGD 1.3538’den fiyatlanıyorlar. HK’un teknik resesyona girmesi ve protestoların devam etmesi başta Çin kredi piyasası olmak üzere küresel ekonomi üzerinde risk oluşturmaya devam ediyor.
BİST 100 dünü, pozitif gelen şirket raporlarına rağmen, 1.19 milyar TL’lik işlem hacmiyle %0.23 değer kaybederek 98468.52 TL’den kapattı. Böylece Eylül ayında %8.60 yukarı performans gerçekleştiren endeks Ekim’de %6.25 değer kaybetti. Erdoğan’ın ABD ziyaretine yönelik kararsız açıklamaları, TBMM’nin ABD ve Fransa tasarısını kabul etmemesi ve ABD’den geri adıma yönelik haber akışı olmaması Türkiye – Batı arasındaki gerginliği arttırabilir. ABD askerlerinin petrol kuyularına konumlandırılması Türkiye – Rusya ve ABD için jeopolitik riskleri de yükseltebilir. Özellikle ABD askerlerinin YPG üyeleriyle petrol kuyularını koruyor olması Türkiye için dikkat edilmesi gereken bir unsur olarak görülüyor. Bütün bu olabilecek risklere rağmen 5 yıllık CDS primi 331.40’tan işlem gördü ve 10 senelik faiz 12.99, 2 senelik gösterge 12.535’ten fiyatlandı. FED’in faiz indirimine ve AMB’nin gevşek para politikası duruşuna paralel olarak Dolar/TL 5.7177 ve Euro/TL 6.2833’te işlem görmeye devam ediyorlar.
Yükselen tansiyon üzerine yeni bir açıklama gelmemesinden dolayı dövizdeki stabil seyir TL varlıkları üzerindeki baskıyı çok ta yükseltmeyebilir. Endeksteki baskının bugün hafifleyebilecek olması BIST 100’ün pozitif açılışını destekleyebilir. Teknik olarak bakacak olursak endeks 200 günlük üstel hareketli ortalamasının üzerinde durmaya devam ediyor. Fakat, diğer hareketli ortalamalarının altına inmesi endeksin 200 günün üzerinde durma potansiyelini düşürebilir. Ortalamaları arasındaki farkın azalması da endeksin giderek güç kaybetmeye devam edebileceğini gösteriyor.
Kaynaklar:
EuroNews / EuroNews TR/ BBC / BBC Türkçe / CNN / CNN Türkçe / Al-Monitor / Reuters / Bloomberg / MarketWatch / DW / Sputnik / Diken / Dünya / Bloomberg HT / Amerika’nın Sesi (EN – TUR) / Global Times / Investing / Investing - TR